Pałac w Kwietnie

Pałac w Kwietnie

Schloss Blumerode

nr rej. A/3749/383/W z 31.12.1976
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Kwietno
Typ budynku	pałac
Rozpoczęcie budowy	1891
Ukończenie budowy	1892
Pierwszy właściciel	Ród Scheiblerów
Kolejni właściciele	Skarb państwa
Obecny właściciel	Mirosław Biliński
Położenie na mapie gminy Malczyce Pałac w Kwietnie
Położenie na mapie Polski Pałac w Kwietnie
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pałac w Kwietnie
Położenie na mapie powiatu średzkiego Pałac w Kwietnie
51°10′21″N 16°28′23″E/51,172500 16,473056
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pałac w Kwietnie – zabytkowy^[1] pałac w Kwietnie^[2], w gminie Malczyce.

Obiekt wybudowany w 1892 znanej łódzkiej rodziny fabrykanckiej Scheiblerów (protoplasta Karol Scheibler)^[3] jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze: budynek zarządcy, park, grobowiec, grota, sztuczna ruina.

Historia

Pałac powstał w latach 1891–1892, o czym świadczą daty umieszczone na elewacji. Nie ma materiałów archiwalnych dotyczących projektanta i budowniczego obiektu. Za autora pałacu uznaje się Karla (Carla) Heidenreicha, który był projektantem pałacu Schaffgotschów we Wrocławiu. Oba obiekty są podobne stylowo w kompozycji bryły i elewacji (zastosowanie cegły licówki, kamiennego detalu, wysokie dachy i opracowanie szczytów)^[4].

Pałac należał do Karola Scheiblera II i jego żony Anny Julii z Grohmannów. Przebywali tam często, a od I wojny światowej na stałe, przyjmując w 1915 niemieckie obywatelstwo. Po śmierci Karola Scheiblera II w 1935 i podczas II wojny światowej mieszkała w nim Anna Julia. W styczniu 1945 krótko mieszkała tam z dziećmi Jadwiga Paulina Scheibler, wdowa po Karolu Scheiblerze III, uciekając z Łodzi przed nacierającą Armią Czerwoną. Następnie z Kwietna wyjechali wszyscy Scheiblerowie do Bawarii, z której wyemigrowali do Brazylii^[4].

W 1945 przejęła go Armia Czerwona i użytkowała go do 1953. Na początku lat 50. XX w. za pobytu Rosjan doszło do pożaru dachu^[5]. Po przekazaniu go Polakom za sprawą władz komunistycznych pałac został znacjonalizowany. Mieściła się w nim szkoła. W latach 1977–1978 przeprowadzono remont z przystosowaniem go do funkcji Domu Wczasów Dziecięcych. Po 1989 pałac sprzedano w ręce prywatne. W ciągu kilkunastu lat obiekt uległ znacznej dewastacji. Przed 2010 rozpoczęto prace remontowe i adaptacyjne mające przekształcić obiekt w hotel i spa, które przerwano z powodu kłopotów finansowych. W latach 2012–2013 nowy właściciel przeprowadził gruntowny remont, odnawiając i częściowo przywracając dawny wystrój pomieszczeń na podstawie archiwalnych fotografii z 1893 wykonanych przez znanego wrocławskiego fotografa Eduarda van Deldena z myślą o przywróceniu funkcji prywatnej rezydencji. Renowacji poddano także zaniedbany zespół parkowy^[4].

W maju 2013 miała miejsce symboliczna wizyta rodziny Scheiblerów z Hannoveru i Brazylii^[4].

Architektura

Pałac na planie prostokąta, podpiwniczony, piętrowy z użytkowymi strychami zbudowano z cegły z dużym dodatkiem kamiennego detalu architektonicznego w stylu późnego północnego renesansu. Od strony wschodniej w ścianie frontowej dominuje środkowy ryzalit z wejściem głównym z podjazdem ze schodami oflankowanymi rzeźbami sfinksów i portykiem wspartym na filarach z tarasem na wysokości piętra. W zwieńczeniu na osi znajduje się dwukondygnacyjny szczyt ze sterczyną. Kondygnacje rozdziela fryz z napisem: „Salve”^[4][6].

Strona zachodnia, od ogrodu, posiada dziewęcioosiową elewację z trójosiowym ryzalitem środkowym, z portykiem wspartym na filarach narożnych, a w części środkowej na kolumnach z tarasem na wysokości piętra z tralkową balustradą. Ryzalit poprzedzają szerokie schody do ogrodu z dwoma postumentami u dołu, na których dawniej były ustawione metalowe figury trzymające latarnie. W zwieńczeniu pałacu znajduje się czteroosiowy, dwukondygnacyjny szczyt ze sterczyną – w centrum drugiej kondygnacji znajduje się kartusz z herbem Scheiblerów. Przy lewym, północno-zachodnim narożu umieszczono pięciokondygnacyjną wieżę na planie koła, nakrytą dachem stożkowym^[4].

Elewacje boczne są pięcioosiowe. W elewacji północnej czterokondygnacyjny ryzalit na rzucie półkolistym, górą przyjmujący kształt wieży zakończonej hełmem stożkowym. W elewacji tej bok narożnika wschodniego wmurowano prostokątną tablicę z napisem: „Erbaut A.D. 1891-92”. Elewację południową urozmaica trójboczny trzykondygnacyjny ryzalit nakryty hełmem wielobocznym^[4].

Główna bryła pałacu nakryta jest dachem czterospadowym pokrytym blachą z kalenicą udekorowaną ażurowym metalowym grzebieniem. Wcześniej były pokryte łupkiem, a po pożarze w latach 50. XX w. dachówką. Połacie dachu urozmaicają kominy i małe okienka strychowe^[6].

Teren wokół pałacu jest ogrodzony z zakazem wstępu, bez możliwości zwiedzania. Nowe nasadzenia w parku z biegiem czasu uniemożliwią zobaczenie dawnej siedziby rodziny Scheiblerów^[5].

Przypisy