Pałac w Borowej Oleśnickiej

Pałac Jabłonowskich w Borowej Oleśnickiej
Schloss Bohrau
Ilustracja
Pałac w Borowej Oleśnickiej
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Borowa Oleśnicka

Ukończenie budowy

XVIII w.

Ważniejsze przebudowy

przełom XIX i XX w.

Pierwszy właściciel

von Logau

Kolejni właściciele

von Schwerin, PGR

Obecny właściciel

Jabłonowscy herbu Prus III

Położenie na mapie gminy Długołęka
Mapa konturowa gminy Długołęka, po prawej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Jabłonowskich w Borowej Oleśnickiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Jabłonowskich w Borowej Oleśnickiej”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Jabłonowskich w Borowej Oleśnickiej”
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego
Mapa konturowa powiatu wrocławskiego, u góry po prawej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Jabłonowskich w Borowej Oleśnickiej”
Ziemia51°11′24,18″N 17°16′37,92″E/51,190050 17,277200
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pałac Borowa – zabytkowy[1] pałac w Borowej Oleśnickiej.

Obiekt z XVIII w. rodziny von Schwerin, a następnie Jabłonowskich, zmodernizowany w XIX wieku w stylu klasycystyczno-modernistycznym.

Historia

Pałac wzniesiono w XVI wieku w stylu renesansowym jako położony na wyspie otoczonej fosą. Zapewne w końcu XVIII w. przebudowano go w stylu barokowym i zasypano fosę. Został rozbudowany na przełomie XIX i XX w. po pożarze, gdy wzniesiono wieżę i przybudówki. Do 1945 roku jego właścicielem była rodzina von Schwerin. Po wojnie stacjonowało w nim wojsko sowieckie. W 1969 roku pałac przeszedł w ręce PGR-u, a w jego wnętrzu urządzono biura, świetlice i szkołę. Następnie utworzono tam szkołę, która funkcjonowała do 2005 roku.

W 2005 roku Gmina Długołęka sprzedała pałac. W roku 2007 rodzina Jabłonowskich rozpoczęła gruntowny remont zrujnowanego obiektu z zamiarem przebudowy go na hotel i centrum konferencyjne. Remont zakończył się 5 lutego 2009 roku wraz z udostępnieniem budowli.

Architektura

Powierzchnia pałacu wynosi 2500 m² włącznie z piwnicami. Charakterystycznymi elementami budynku są ryzality znajdujące się w osi północ-południe oraz w części środkowej. W południowym ryzalicie zwieńczonym trójkątnym frontonem znajduje się herb rodowy Schwerinów i dekoracja stiukowa. Podobnie wygląda ryzalit północny podzielony pilastrami jońskimi. Po zachodniej stronie ryzalit ma zwieńczenie tympanonu łukowego ozdobionego elementami sztukatorskimi. Dodatkowymi elementami są balkony z kamiennymi balustradami.

W południowo-wschodnim narożniku umieszczona została pięciokondygnacyjna wieża (o wysokości 40 m) z zegarem i dzwonem. Ostatnia kondygnacja posiada galeryjkę również z kamiennymi balustradami. Szczyt wieży zakończony jest zwężającym się faliście hełmem z kulą. Cały budynek zwieńczony jest gzymsem wieńczącym.

W pałacu znajduje się wysoki hol z ozdobionym sztukaterią sufitem. We wnętrzu budynku większość sal posiadała własne kominki powstałe przed 1945 rokiem. Wyjątkiem jest Sala Balowa o powierzchni 90 m², gdzie kominek pochodzi z wcześniejszego okresu, oraz sala myśliwska z kominkiem renesansowym. Kominek w Sali Balowej całości pokryty jest boazerią w kolorze czarnym oraz brązowymi żłobieniami w kształcie zawijasów u góry i z jasno-brązowymi ściankami po bokach, ozdobiony herbami Hohenzollernów i Schwerinów. Wszystkie drzwi prowadzące do pomieszczeń są dwuskrzydłowe o wysokości 3 metrów. W pałacu istniała biblioteka, a jej katalogi znajdują się obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Do pałacu prowadzi brama z oculusami znajdującymi się między czterema filarami wieńczonymi obdaszkami. Dwa środkowe filary stanowią bazę dla wyższych metalowych skrzydeł, a na ich szczycie znajdują się kamienne wazony. Nad wejściem jest balkon wsparty na dwóch kolumnach toskańskich[2]. Wokół pałacu znajduje się odrestaurowywany właśnie park położony na wyspach pomiędzy rzekami i kanałami.

Skrytka Grundmanna

Z pałacem w Borowej związanych jest wiele legend i sensacyjnych historii, z których na uwagę zasługuje jego wykorzystanie przez Günthera Grundmanna jako jednej z najważniejszych skrytek skarbów Dolnego Śląska. W 1943 roku zaczęto tam zwozić setki skrzyń z najcenniejszymi eksponatami Staatsarchiv Breslau i z Muzeum Śląskiego oraz zbiory prywatne. W grudniu 1944 roku część zbiorów została wywieziona do skrytek w pałacach położonych na zachód od Odry. Większość zbiorów pozostała jednak i została rozproszona, rozkradziona lub zniszczona przez przesiedleńców z Polski. Po latach poszukiwań obecnemu właścicielowi udało się odnaleźć kilkadziesiąt eksponatów ze zbiorów Grundmanna. Będą one wystawione w pałacu wraz z zachowanymi dokumentami dotyczącymi skarbu z Borowej.

  • Fasada pałacu w Borowej
    Fasada pałacu w Borowej
  • Kartusz z herbem von Schwerin
    Kartusz z herbem von Schwerin
  • Herb rodziny von Schwerin
    Herb rodziny von Schwerin
  • Herb von Schwerin
    Herb von Schwerin

Linki zewnętrzne

  • Zdjęcie pałacu
  • Opis pałacu i dodatkowe informacje
  • Galeria archiwalnych i współczesnych zdjęć pałacu

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
  2. Młodzi w przejrzystej Polsce 2008
  • p
  • d
  • e
powiat bolesławiecki
dwory
pałace
zamki
powiat dzierżoniowski
dwory
pałace
zamki
powiat głogowski
dwory
pałace
zamki
powiat górowski
dwory
pałace
zamki
powiat jaworski
dwory
pałace
zamki
Jelenia Góra
dwory
pałace
powiat kamiennogórski
dwory
pałace
zamki
powiat karkonoski
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat kłodzki
dwory
pałace
sztuczne ruiny
wieże
zamki
powiat legnicki,
Legnica
dwory
pałace
zamki
powiat lubański
dwory
pałace
zamki
powiat lubiński
dwory
pałace
zamki
powiat lwówecki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat milicki
dwory
pałace
zamki
powiat oleśnicki
dwory
pałace
zamki
powiat oławski
dwory
pałace
zamki
powiat polkowicki
dwory
pałace
zamki
powiat strzeliński
dwory
pałace
zamki
powiat średzki
dwory
pałace
zamki
powiat świdnicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat trzebnicki
dwory
pałace
zamki
powiat wałbrzyski,
Wałbrzych
dwory
pałace
zamki
powiat wołowski
dwory
pałace
zamki
powiat wrocławski,
Wrocław
dwory
pałace
zamki
powiat ząbkowicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat zgorzelecki
dwory
mauzolea
pałace
zamki
powiat złotoryjski
dwory
pałace
zamki