Podział administracyjny Imperium Rosyjskiego w 1914 roku

Podział administracyjny Imperium Rosyjskiego w 1914 roku

W roku 1914 Imperium Rosyjskie było podzielone administracyjnie na 101 części: 78 guberni (w tym 8 guberni Wielkiego Księstwa Finlandii), 21 obwodów i 2 okręgi. Część guberni była zgrupowanych w 8 generalnych gubernatorstwach, a Kronsztad posiadał gubernatora wojskowego. 9 miast (Sankt Petersburg, Moskwa, Baku, Mikołajów, Odessa, Sewastopol, Rostów nad Donem, Jałta i Kercz-Jenikale) było wydzielonych z guberni jako gradonaczalstwa.

Protektoratami Imperium były Emirat Buchary, Chanat Chiwy i Kraj Urianchajski.

Generał-gubernatorstwa

Generał-gubernatorstwo fińskie

• Gubernia abo-bernenborska (Abo)
• Gubernia wazaska (Nikolajstadt)
• Gubernia wyborska (Wyborg)
• Gubernia kuopioska (Kuopio)
• Gubernia niulandzka (Helsingfors)
• Gubernia san-michelska (San Michel)
• Gubernia tawastguska (Tawastgus)
• Gubernia uleaborska (Uleaborg)

Generał-gubernatorstwo irkuckie

• Gubernia jenisejska (od 1822; Krasnojarsk)
• Gubernia irkucka (od 1764)
• Obwód jakucki (od 1805)
• Obwód zabajkalski (od 1851; Czyta)

Generał-gubernatorstwo kijowskie

• Gubernia kijowska (w latach 1708—1781, i od 1796)
• Gubernia wołyńska (od 1796; Żytomierz)
• Gubernia podolska (od 1796; Kamieniec Podolski)

Generał-gubernatorstwo moskiewskie

• miasto Moskwa
• Gubernia moskiewska (od 1708)

Generał-gubernatorstwo nadamurskie

• Obwód amurski (od 1858; Błagowieszczeńsk)
• Obwód kamczacki (1849-1856, od 1909; Pietropawłowsk)
• Obwód nadmorski (od 1856; Władywostok)
• Obwód sachaliński (od 1909; Aleksandrowsk)

Generał-gubernatorstwo stepowe

• Obwód akmoliński (od 1868; Omsk)
• Obwód semipałatyński (od 1854; Semipałatyńsk)

Generał-gubernatorstwo turkiestańskie

• Obwód zakaspijski (od 1882; Aszchabad)
• Obwód samarkandzki (od 1887; Samarkanda)
• Obwód siemirieczeński (od 1867; Wiernyj)
• Obwód syrdaryjski (od 1867; Taszkent)
• Obwód fergański (od 1876; Kokand)

Generał-gubernatorstwo warszawskie

• Gubernia kaliska
• Gubernia kielecka
• Gubernia łomżyńska
• Gubernia lubelska
• Gubernia piotrkowska
• Gubernia płocka
• Gubernia radomska
• Gubernia suwalska
• Gubernia warszawska

Namiestnictwo kaukaskie

• Gubernia bakijska (od 1859; Baku)
• Gubernia czarnomorska (od 1896; Noworosyjsk)
• Gubernia erywańska (od 1849; Erywań)
• Gubernia jelizawietpolska (od 1868; Jelizawietpol)
• Gubernia kutaiska (od 1846; Kutais)
• Gubernia tyfliska (od 1849; Tyflis)
• Obwód batumski (1878—1883 i 1903—1918; Batumi), 1883-1903 w składzie guberni kutaiskiej
• Obwód dagestański (od 1860; Temyr-Chan-Szura)
• Obwód karski (od 1878; Kars)
• Obwód kubański (od 1860; Jekaterynodar)
• Obwód terecki (od 1860; Władykaukaz)
• Okręg zakatalski

Gubernie

• Gubernia archangielska (1708—1780, od 1796)
• Gubernia astrachańska (1717—1785, od 1796)
• Gubernia besarabska (od 1873; Kiszyniów)
• Gubernia charkowska (od 1835)
• Gubernia chersońska (od 1803)
• Gubernia czernihowska (od 1796)
• Gubernia estońska (od 1783; Rewel)
• Gubernia jarosławska (od 1796)
• Gubernia grodzieńska (od 1801)
• Gubernia jekaterynosławska (od 1802)
• Gubernia kazańska (1708—1781, od 1796)
• Gubernia kałuska (od 1796)
• Gubernia kowieńska (od 1842)
• Gubernia kostromska (od 1778)
• Gubernia kurlandzka (od 1796; Mitawa)
• Gubernia kurska (od 1796)
• Gubernia inflancka (od 1783; Ryga)
• Gubernia mińska (1793—1795, od 1796)
• Gubernia mohylewska (1773—1778, od 1802)
• Gubernia niżnonowogrodzka (1719—1779, od 1796)
• Gubernia nowogrodzka (1727—1776, od 1796)
• Gubernia ołoniecka (od 1801; Pietrozawodsk)
• Gubernia orenburska (od 1796)
• Gubernia orłowska (od 1796)
• Gubernia penzeńska (1796—1797, od 1801)
• Gubernia permska (od 1796)
• Gubernia połtawska (od 1802)
• Gubernia pskowska (1772—1777, od 1796)
• Gubernia riazańska (od 1796)
• Gubernia samarska (od 1850)
• Gubernia sankt-petersburska (od 1708)
• Gubernia saratowska (od 1797)
• Gubernia symbirska (od 1796)
• Gubernia smoleńska (1708—1713, od 1776)
• Gubernia stawropolska (od 1847)
• Gubernia taurydzka (od 1802; Symferopol)
• Gubernia tambowska (od 1796)
• Gubernia twerska (od 1796)
• Gubernia tobolska (od 1796)
• Gubernia tomska (od 1804)
• Gubernia tulska (od 1796)
• Gubernia ufijska (od 1865)
• Gubernia wileńska (1795—1797, od 1802)
• Gubernia witebska (od 1802)
• Gubernia włodzimierska (1778, od 1796)
• Gubernia wołogodzka (od 1796)
• Gubernia woroneska (1725—1779, od 1796)
• Gubernia wiacka (1796)

Obwody

• Obwód Wojska Dońskiego (od 1870; Nowoczerkask)
• Obwód turgajski (od 1868; Orenburg – poza terytorium obwodu)
• Obwód uralski (od 1868)

Literatura

• Piotr Eberhardt, Zmiany podziałów administracyjnych w Cesarstwie Rosyjskim, w Związku Sowieckim oraz w Federacji Rosyjskiej w: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej XLV, Warszawa 2010, s.239-257 PL ISSN 1230-5057 wersja elektroniczna

Zobacz też

• Gubernie Imperium Rosyjskiego na Ukrainie