Strażnica WOP Dobieszczyn

Strażnica WOP
Warlag/Warnołęka/Dobieszczyn

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	po 1971
Tradycje
Rodowód	70 strażnica WOP
Organizacja
Dyslokacja	Warnołęka, Dobieszczyn
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	14 komenda odcinka 44 batalion OP 124 batalion WOP 123 batalion WOP 12 PB WOP
Multimedia w Wikimedia Commons

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Warlag/Warnołęka/Dobieszczyn – zlikwidowany podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy z Niemiecką Republiką Demokratyczną

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 14 komendy odcinka jako 70 strażnica WOP^[1] (Warlag)^[2]  o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[3]. Później strażnica stacjonowała w Dobieszczynie^[4].

W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 70 strażnica OP Warnołęka została włączona w struktury 44 batalionu Ochrony Pogranicza, a 1 stycznia 1951 124 batalionu WOP w Trzebieży^[5][6].

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic^[a], a 70 strażnica WOP II kategorii otrzymała nr 65 w skali kraju i stacjonowała w Dobieszczynie^[8][9].

W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica WOP Dobieszczyn I kategorii była 16 w 12 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza^[10].

1 stycznia 1960 funkcjonowała jako 10 strażnica WOP Dobieszczyn I kategorii w strukturach 124 batalionu WOP w Policach. 124 batalion WOP Police został rozformowany w 1963^[b][12]. Strażnice rozformowanego batalionu włączono w struktury 123 batalionu WOP Szczecin^[13] w tym Strażnicę WOP Dobieszczyn kategorii I^[14] .

1 stycznia 1964 strażnica WOP nr 6 Dobieszczyn miała status strażnicy lądowej I kategorii w strukturach 123 batalionu WOP Szczecin^[14] , który rozformowano w 1964, a podległe strażnice zostały włączone bezpośrednio pod sztab 12 Pomorskiej Brygady WOP w Szczecinie^[15].

1 czerwca 1968 strażnica WOP nr 7 Dobieszczyn miała status strażnicy technicznej II kategorii podległej bezpośrednio pod sztab 12 Pomorskiej Brygady WOP w Szczecinie ^[5].

Po wyłączeniu z systemu ochrony granicy państwowej, Strażnica WOP Dobieszczyn pełniła funkcję strażnicy szkolnej w strukturach Pomorskiej Brygady WOP.

Ochrona granicy

W 1960 10 strażnica WOP Dobieszczyn I kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej od znaku granicznego nr 855 do znaku gran. nr 867.

Strażnice sąsiednie

• 69 strażnica WOP Rammer ⇔ 71 strażnica WOP Kazimusz – 1946
• 69 strażnica OP Drogoradz ⇔ 71 strażnica OP Karsibór – 1949
• 64 strażnica WOP Stolec ⇔ 66 strażnica WOP Myślibórz Wielki – 03.1954
• 15 strażnica WOP Stolec ⇔ 17 strażnica WOP Myślibórz Wielki – 1956
• 11 strażnica WOP Stolec kat. II ⇔ 9 strażnica WOP Myślibórz Wielki kat. III – 01.01.1960
• 7 strażnica WOP Stolec lądowa kat. II ⇔ 5 strażnica WOP Myślibórz Wielki lądowa kat. III – 01.01.1964
• 8 strażnica WOP Stolec techniczna kat. II ⇔ 6 strażnica WOP Myślibórz Wielki lądowa kat. II – 01.06.1968.

Komendanci/dowódcy strażnicy

• ppor. Józef Wołoszewicz (był w 10.1946)^[c]
• ppor. Zygmunt Zadruski (1953–01.07.1955^[17]
• ppor. Wacław Grzegorczyk (01.07.1955–1959)^[17]
• por. Edward Maniawski (1959)
• por. Tadeusz Borkowski (1959–1962)^[18]
• kpt. Władysław Lorenc (1962–1963)
• kpt. Bronisław Deryng (1963–co najmniej do 1965).

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Andrzej Wyganowski: w: Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski, „Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X–XX wiek”: materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r.. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
• Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1842/6, Historia Pomorskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Szczecin 1961.
• ASGran. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Archiwum Straży Granicznej. Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k.119 -123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
• Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.