Szopka bożonarodzeniowa

Szopka w bazylice św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach-Panewnikach

Szopka bożonarodzeniowa – makieta lub diorama przedstawiająca wyobrażenie miejsca narodzin Jezusa Chrystusa (stajni, jaskini lub groty). Sceny obrazują moment przybycia pasterzy lub Trzech Mędrców. W każdej szopce znajduje się przedstawienie Świętej Rodziny (mały Jezus, Maria oraz Józef). Najczęściej elementem szopki polskiej są także postaci Trzech Mędrców, pasterzy, a także bydło (wół – zob. Iz 1,3), osioł i owce, Gwiazda Betlejemska, anioły.

Historia

Tradycja szopek kolędniczych wywodzi się od obnośnych teatrzyków kukiełkowych i ludowych jasełek, które z kolei mają swoje źródło w kościelnych misteriach średniowiecznych[1]. Szopki różnią się konstrukcją, doborem postaci, czasem wystawiania w zależności od regionu świata, z którego pochodzą, np. szopka neapolitańska (od 8 XII), szopka krakowska (pierwszy czwartek grudnia[2]).

Formy

Szopka bywa wykonywana jako miniatura – jako taka często jest obiektem kolekcjonerskim, a także jako konstrukcja rzeczywistej wielkości. Tak zwana „żywa szopka”, to wykonana w naturalnej skali konstrukcja, w której zamiast figur owiec i bydła znajdują się żywe zwierzęta. Zdarza się także, że postacie ludzkie są grane przez żywe osoby.

Pierwszą taką scenę zaaranżował św. Franciszek w 1223 roku w Greccio[3].

Galeria

Zobacz też

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Stajenka

Przypisy

  1. Białkowska Lidia: V ogólnopolski konkurs dla rzeźbiarzy ludowych na szopkę bożonarodzeniową. Chojnice: Muzeum Historyczno-Etnograficzne, Towarzystwo przyjaciól Muzeum Historyczno-Etnograficznego w Chojnicach, 2005. ISBN 83-918871-5-4.
  2. Małgorzata Niechaj Magdalena Kwiecińska,: Portrety twórców szopek krakowskich. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2012, s. 14. ISBN 978-83-7577-172-5.
  3. Jan Dobraczyński, Doba krucjat: szkice historyczne z XI-XIII w., Instytut Wydawn. Pax, 1968, s. 283.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Zobacz multimedia związane z tematem: Szopka bożonarodzeniowa
  • Szopka Bożonarodzeniowa w interpretacji artysty rzeźbiarza
  • Kościół Św. Marka w Krakowie – szopka AD 2007, panorama (dostęp: 13.08.2014)
  • Kościół OO. Reformatów w Krakowie – szopka AD 2007, panorama (dostęp: 13.08.2014)
  • Kościół Św. Jana w Krakowie – szopka AD 2009, panorama (dostęp: 13.08.2014)
  • Kościół Św. Krzyża w Krakowie – szopka AD 2009, panorama (dostęp: 13.08.2014)
  • Kościół OO. Kapucynów w Krakowie – szopka AD 2007, panorama (dostęp: 13.08.2014)
  • p
  • d
  • e
Chrześcijaństwo
Postacie
folklorystyczne
Zwyczaje
Atrybuty
Kuchnia
słodkie pieczywo,
ciasta i torty
ciasteczka
puddingi i inne desery
słodycze (cukierki)
pierogi, paszteciki i gołąbki
inne potrawy z kapusty
potrawy z ptactwa
potrawy z ryb
zupy i sałatki
napoje
Muzyka
Zobacz też
Według państw

Adoracja Dziecięcia – Fra Angelico

Kontrola autorytatywna (tradycja bożonarodzeniowa):
  • LCCN: sh86002049
  • BnF: 119600828
  • BNCF: 26630
  • NKC: ph118817
  • BNE: XX528137
  • J9U: 987007546469105171
Encyklopedia internetowa: