Ustrój polityczny Hiszpanii

Hiszpania jest dziedziczną monarchią parlamentarną. Na czele Królestwa Hiszpanii stoi wywodzący się z dynastii Burbonów król Filip VI. Monarcha, mimo iż cieszy się ogromnym autorytetem w społeczeństwie nie ma w swych rękach żadnej realnej władzy, choć przysługuje mu prawo łaski, może też na wniosek premiera rozwiązać każdą z izb parlamentu oraz nie podpisać ustawy. Mianuje on szefa rządu, który musi posiadać zaufanie Kongresu Deputowanych. Może wygłaszać orędzia do narodu (w wyjątkowych sytuacjach). Jest również najwyższym dowódcą wojska. Król przeznacza 1/3 czasu na sprawy wojskowe, organizuje manewry i przyjmuje generałów i admirałów na audiencjach (może też promować wojskowych na te stanowiska).

Konstytucja

Konstytucja Hiszpanii uchwalona została dnia 31 października 1978 roku przez Nowe Kortezy. 6 grudnia 1978 roku w ogólnonarodowym referendum konstytucja została zatwierdzona i w tym samym roku dnia 27 grudnia podpisana przez króla. Jej uchwalenie było możliwe dzięki demokratycznym przemianom, zapoczątkowanym po śmierci generała Franco uchwaleniem Ustawy na rzecz reformy organicznej, przewidującej głosowanie powszechne do parlamentu i odrzucającej zasadę reprezentacji organicznej. Konstytucja ustanawia gwarancje demokracji politycznej oraz system rządów parlamentarno-gabinetowych. Zgodnością prawa z konstytucją zajmuje się Trybunał Konstytucyjny, powoływany przez króla na 9-letnią kadencję.

Parlament

Parlament Hiszpanii (Kortezy Generalne) składa się z Senatu (izba wyższa) i Kongresu Deputowanych (izba niższa). Senat liczy 266 senatorów, a Kongres Deputowanych - 350 członków. Kadencja Kortezów trwa 4 lata.

Zgodnie z art. 54 konstytucji Kortezy wybierają komisarza zwanego Obrońcą Ludu (Defensor del Pueblo), którego funkcja odpowiada urzędowi ombudsmana.

Prawo wyborcze

Czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje każdemu obywatelowi, który:

  • ukończył 18. rok życia
  • wcześniej nie popełnił przestępstwa przeciwko wyborom
  • w dniu wyborów nie przebywa w szpitalu psychiatrycznym.

Bibliografia

  • Díaz Revorio F. J. (2002), Los derechos fundamentales del ámbito educativo en el ordenamiento estatal y Autonómico de Castilla-La Mancha, Toledo.
  • Stachowiak-Kudła M., Konstytucyjna zasada autonomii uniwersytetów na przykładzie Hiszpanii, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 1/37/2011, s. 145-161.

Linki zewnętrzne

  • "System polityczny Hiszpanii". psz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-01)].
  • Konstytucja [... z 1978 r.. - Warszawa, 2011. Biblioteka Sejmowa.] (pol.)
  • p
  • d
  • e
Ustrój i polityka Hiszpanii
Ustrój
  • ustrój polityczny Hiszpanii
  • konstytucja
Monarchia
Organy władzy
ustawodawczej
  • Kortezy Generalne
    • Kongres Deputowanych
    • Senat
wykonawczej
sądowniczej
  • wymiar sprawiedliwości
  • Rada Główna Władzy Sądowniczej
  • Sąd Najwyższy
  • prokuratura
  • Trybunał Konstytucyjny
Finanse i kontrola
  • Bank Hiszpanii
  • Trybunał Obrachunkowy
Samorząd
Główne partie polityczne
  • p
  • d
  • e
Konstytucje państw Europy
Państwa niepodległe
Terytoria zależne,
autonomie,
pozostałe terytoria
  • Abchazja[D][B]
  • Adygeja
  • Adżaria[A]
  • Akrotiri i Dhekelia
  • Autonomiczna Republika Krymu
  • Azory
  • Baszkiria
  • Cypr Północny[D][A]
  • Czeczenia
  • Czuwaszja
  • Dagestan
  • Gagauzja
  • Gibraltar
  • Górski Karabach[D][A]
  • Guernsey
  • Inguszetia
  • Jan Mayen
  • Jersey
  • Kabardo-Bałkaria
  • Kałmucja
  • Karaczajo-Czerkiesja
  • Karelia
  • Katalonia
  • Komi
  • Kosowo
  • Madera
  • Man
  • Mari El
  • Mordowia
  • Nachiczewan[A]
  • Naddniestrze[D]
  • Osetia Południowa[B]
  • Osetia Północna
  • Svalbard
  • Tatarstan
  • Udmurcja
  • Wojwodina
  • Wyspy Alandzkie
  • Wyspy Owcze
Pozostałe twory
  • Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana z Jerozolimy z Rodos i z Malty
  1. a b c d e f Leży całkowicie w Azji, ale historycznie jest traktowane jako państwo europejskie.
  2. a b c d Leży w Azji całkowicie lub częściowo, w zależności od tego, jak określić granicę między Europą a Azją.
  3. a b c Państwo transkontynentalne.
  4. a b c d Kursywą zaznaczono państwa nieuznawane bądź częściowo uznawane
Kontrola autorytatywna (system polityczny):
  • LCCN: sh85126151
  • J9U: 987007563368705171
Encyklopedia internetowa:
  • SNL: Spanias_politiske_system