VII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

VII Konkurs Chopinowski
VII International Fryderyk Chopin Piano Competition
Pełna nazwa

VII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

Termin

21 lutego – 16 marca 1965

Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Obiekt

Filharmonia Narodowa

Organizator

Towarzystwo im. Fryderyka Chopina

Tematyka

muzyka poważna

Multimedia w Wikimedia Commons

VII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również VII Konkurs Chopinowski) – 7. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 21 lutego 1965 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Towarzystwo im. Fryderyka Chopina[1].

Charakterystyka konkursu

Zwyciężczyni konkursu, Argentynka Martha Argerich

Wzięło w nim udział 76 pianistów z 29 krajów[2], w tym 7 Polaków[3][a]. W lutym 1964 przeprowadzono eliminacje krajowe do wyłonienia polskiej ekipy narodowej, w których wzięło udział 24 pianistów[5]. Najmłodszą uczestniczką była osiemnastoletnia Jugosłowianka Zora Mihailović[3]. Konkurs odbył się w dniach 21 lutego–16 marca 1965[6]. Był on (po raz pierwszy) czterostopniowy: składał się z trzech etapów oraz finału. Zwyciężyła Argentynka Martha Argerich[7], nazywana przydomkiem „czarnej pantery fortepianu”[6]. Swój pierwszy występ rozpoczęła dość nietypowo, bo ucieczką sprzed wejścia na estradę[6]. Jej tempo gry krytycy muzyczni określali jako „rakietowe”, a sposób gry przyrównywano do interpretacji Vladimira Horowitza[6].

Wśród nagrodzonych i wyróżnionych było czworo pianistów z Ameryki Łacińskiej. Był to wielki sukces nowojorskiej profesor Rosiny Lhévinne, której aż pięcioro uczniów znalazło się w gronie nagrodzonych i laureatów[6].

W pamięci uczestników konkursu pozostał fakt szalejącej w Warszawie w tym okresie grypy, która zebrała żniwo zarówno wśród młodych pianistów jak i jurorów[6], co było powodem zmiany terminu następnego konkursu.

Można dodać, że pianiści występowali łącznie 130 razy w ramach trzech etapów i finału (wykonali muzykę Fryderyka Chopina w czasie łącznym około 90 godzin). Jurorzy podczas 32 przesłuchań postawili ponad 4500 ocen. Trzeba zaznaczyć, że komisja regulaminowa konkursu wprowadziła po raz pierwszy do programu, do grupy polonezów Andante spianato i Wielkiego Poloneza Es-dur op. 22 w wersji solowej[1].

Kalendarium

Kalendarz konkursu
Faza konkursu Data
Luty Marzec
21. 22.[8] 23.[9] 24. 25.[10] 26. 27.[11] 28. 1.[12] 2.[13] 3.[14] 4. 5.[15] 6.[16] 7. 8.[17] 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.[18]
Koncert inauguracyjny
I etap
II etap
III etap
Finał
Koncert laureatów

Jury

Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[6][b]:

Skład jury
Lp. Juror Kraj Funkcja
1. Zbigniew Drzewiecki  Polska przewodniczący jury
2. Jakow Flier  ZSRR wiceprzewodniczący jury
3. Arthur Hedley  Wielka Brytania wiceprzewodniczący jury
4. Jan Hoffman  Polska sekretarz jury
5. Jan Ekier  Polska członek jury
6. Pál Kadosa  Węgry członek jury
7. Eugene List  Stany Zjednoczone członek jury
8. Ivo Maček  Jugosławia członek jury
9. Nikita Magaloff  Szwajcaria członek jury
10. Timo Mikkilä  Finlandia członek jury
11. Vlado Perlemuter  Francja członek jury
12. František Rauch  Czechosłowacja członek jury
13. Renzo Silvestri  Włochy członek jury
14. Weselin Stojanow  Bułgaria członek jury
15. Magda Tagliaferro  Brazylia członek jury
16. Sigismund Toduță[c]  Rumunia członek jury
17. Margerita Trombini-Kazuro  Polska członek jury
18. Amadeus Webersinke  NRD członek jury
19. Maria Wiłkomirska  Polska członek jury
20. Bolesław Woytowicz  Polska członek jury
21. Jerzy Żurawlew  Polska członek jury

Jeden z członków zespołu jury prof. Jan Ekier tak scharakteryzował VII Konkurs Chopinowski w wywiadzie jakiego udzielił dla czasopisma Dziennik Łódzki[19]:

Na poziom konkursu składa się kilka czynników. A więc po pierwsze poziom wykonawczy kandydatów. W VII Konkursie dopisał on w nadzwyczajnej mierze. Mogę śmiało powiedzieć, że tak licznego zestawu talentów nie było w żadnym z dotychczasowych konkursów. Spotkałem się ze zdaniem jurorów zagranicznych, że tak wysokiego poziomu pianistycznego kandydatów nie spotkali również na konkursach zagranicznych. Ten element dopisał więc znakomicie. Drugim czynnikiem wpływającym na atmosferę konkursu jest stopień zainteresowania publiczności. Takiej frekwencji, i to już od pierwszego etapu, nie zanotowano dotychczas chyba nigdzie. Warszawska publiczność przejawiała nie tylko wielkie zainteresowanie przesłuchaniami, ale również okazywała wielką życzliwość uczestnikom, i to nie tylko najlepszym, ale i tym słabszym. Bardzo istotnym dla poziomu konkursu momentem jest regulamin. Ponieważ jestem jednym z twórców regulaminu, obowiązującego w tym roku, oceniam go z punktu widzenia praktyki. Wydaje mi się, że zdał bardzo dobrze egzamin i że będzie mógł stanowić podstawę dla następnych regulaminów, niezależnie od tego, czy dodamy lub skorygujemy niektóre jego paragrafy na podstawie tegorocznych doświadczeń.

Jan Ekier

System oceny pianistów

Jury oceniało wykonania uczestników według punktacji od 1 do 25[2]. Do II etapu zakwalifikowano 36 uczestników w kolejności wynikającej z punktacji[2]. Do III etapu dopuszczono 12 pianistów w kolejności punktacji uzyskanej w II etapie[2]. Do finału natomiast dopuszczono 6 osób w kolejności punktacji uzyskanej w III etapie[2]. Kolejność nagród ustalona została na podstawie sumy przeciętnych punktacji uzyskanych we wszystkich trzech etapach oraz finale[2].

Konkurs

Koncert inauguracyjny

21 lutego wieczorem został rozpoczęty VII Konkurs Chopinowski uroczystym koncertem inauguracyjnym[3]. W koncercie tym wykonano utwory muzyki współczesnej polskich kompozytorów: Kazimierza Serockiego, Witolda Szalonka, Tadeusza Bairda i Karola Szymanowskiego[6].

I etap

Przesłuchania konkursowe odbyły się w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej w kolejności alfabetycznej. Jako pierwszy 22 lutego o godz. 9:00 wystąpił w Konkursie Meksykanin Andres Acosta, rozpoczynając swój występ od Nokturnu fis-moll[8]. Warto dodać, że podczas występu Rosjanina Georgija Siroty zdarzył się rzadki przypadek pęknięcia struny fortepianu, usterkę naprawiono i pianista dokończył występ[12].

Uczestnicy I etapu[20][21][22][23][24][25][26][27][28]
Lp. Uczestnik Kraj
1. Martha Argerich Argentyna
2. Raul Ernesto Sosa Argentyna
3. Frederike Grünfeld Austria
4. Robert Majek Austria
5. Johanna Ondrejka Austria
6. Arthur Moreira Lima Brazylia
7. Nina Aładżenowa
8. Luba Dimowa
9. Atanas Kurtew
10. Jane Petrowa
11. Toszko Stojanow
12. Ludmiła Stojanowa
13. Dora Trendafilowa-Milanowa
14. Roberto Bravo Chile
15. Christodoulos Georgiades Cypr
16. František Kůda Czechosłowacja
17. Miroslav Langer Czechosłowacja
18. Radomír Melmuka Czechosłowacja
19. Jiří Skovajsa Czechosłowacja
20. Nicole Afriat Francja
21. Christian Bernard Francja
22. Madeleine DeMory Francja
23. Évelyne Flauw Francja
24. Suzanne Husson Francja
25. Edmond Rosenfeld Francja
26. Dora Bacopoulos Grecja
Lp. Uczestnik Kraj
27. Rumi Nanavati Indie
28. Haleh Alp
29. Maxine Franklin Jamajka
30. Ikuko Endō Japonia
31. Hiroko Nakamura Japonia
32. Pavica Gvozdić
33. Zora Mihailović
34. Marek Jabłoński Kanada
35. Blanka Uribe Kolumbia
36. Jorge Gómez Labraña Kuba
37. Andres Acosta Meksyk
38. Jorge Suárez Meksyk
39. Almuth Brauer
40. Elfrun Gabriel
41. Hermann Wolf
42. Marietta Wolk
43. Carlos Rivera-Aguilar Peru
44. Elżbieta Głąbówna Polska
45. Maria Korecka Polska
46. Kazimierz Morski Polska
47. Cezary Owerkowicz Polska
48. Marta Sosińska Polska
49. Wiesław Szlachta Polska
50. Ewa Wolak Polska
51. Franz Friedrich Eichberger
52. Konrad Richter
Lp. Uczestnik Kraj
53. Edward Auer Stany Zjednoczone
54. Findlay Cockrell Stany Zjednoczone
55. Geun Duk Koh Stany Zjednoczone
56. Alexandre Feder Stany Zjednoczone
57. Deno Gianopoulos Stany Zjednoczone
58. Lois Carole Pachucki Stany Zjednoczone
59. Rebecca Penneys Stany Zjednoczone
60. Anthony Smetona Stany Zjednoczone
61. Michael Stenberg Stany Zjednoczone
62. Tore Uppström Szwecja
63. Ani Gaser Turcja
64. Seta Tanyel Turcja
65. Pál Gerő
66. Klára Körmendi
67. Judit Szenthelyi
68. Rosemary Thomas Wielka Brytania
69. Janice Williams Wielka Brytania
70. Rosario Marciano Wenezuela
71. Ewa Maria Żuk Wenezuela
72. Estera Jelinaite
73. Tamara Kołoss
74. Wiktoria Postnikowa
75. Georgij Sirota
76. Ewa Smirnowa

II etap

4 marca o godzinie 16, sekretarz jury prof. Jan Hoffman przekazał werdykt dopuszczający 36 pianistów z 17 krajów do przesłuchań II etapu[29]. Wśród dopuszczonych znaleźli się wszyscy Polacy oraz m.in. cała pięcioosobowa ekipa pianistów radzieckich[29]. Podobnie jak w poprzednim etapie, przesłuchania konkursowe odbyły się w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej w kolejności alfabetycznej[29]. Jako pierwsza w II etapie wystąpiła 5 marca, Argentynka Martha Argerich, grając na początku swojego występu Etiudę cis-moll[15]

Uczestnicy II etapu[29]
Lp. Uczestnik Kraj
1. Martha Argerich Argentyna
2. Raul Ernesto Sosa Argentyna
3. Robert Majek Austria
4. Arthur Moreira Lima Brazylia
5. Dora Trendafilowa-Milanowa
6. Christodoulos Georgiades Cypr
7. Miroslav Langer Czechosłowacja
8. Radomír Melmuka Czechosłowacja
9. Christian Bernard Francja
10. Madeleine DeMory Francja
11. Évelyne Flauw Francja
12. Suzanne Husson Francja
Lp. Uczestnik Kraj
13. Ikuko Endō Japonia
14. Hiroko Nakamura Japonia
15. Pavica Gvozdić
16. Marek Jabłoński Kanada
17. Blanka Uribe Kolumbia
18. Almuth Brauer
19. Elżbieta Głąbówna Polska
20. Maria Korecka Polska
21. Kazimierz Morski Polska
22. Cezary Owerkowicz Polska
23. Marta Sosińska Polska
24. Wiesław Szlachta Polska
Lp. Uczestnik Kraj
25. Ewa Wolak Polska
26. Edward Auer Stany Zjednoczone
27. Alexandre Feder Stany Zjednoczone
28. Lois Carole Pachucki Stany Zjednoczone
29. Rebecca Penneys Stany Zjednoczone
30. Rosemary Thomas Wielka Brytania
31. Ewa Maria Żuk Wenezuela
32. Estera Jelinaite
33. Tamara Kołoss
34. Wiktoria Postnikowa
35. Georgij Sirota
36. Ewa Smirnowa

III etap

9 marca została ogłoszona lista 12 pianistów z 9 krajów dopuszczonych do przesłuchań III etapu[30]. Do III etapu zakwalifikowały się również m.in. dwie pianistki z Polski. W programie repertuarowym tego etapu znalazł się obowiązkowo Nokturn Es-dur op. 55 nr 2 oraz do wyboru jedna Sonata (h-moll op. 58 lub b-moll op. 35)[30].

Uczestnicy III etapu[30]
Lp. Uczestnik Kraj
1. Martha Argerich  Argentyna
2. Arthur Moreira Lima  Brazylia
3. Hiroko Nakamura  Japonia
4. Marek Jabłoński  Kanada
5. Blanka Uribe  Kolumbia
6. Elżbieta Głąbówna  Polska
7. Marta Sosińska  Polska
8. Edward Auer  Stany Zjednoczone
9. Lois Carole Pachucki  Stany Zjednoczone
10. Ewa Maria Żuk  Wenezuela
11. Tamara Kołoss  ZSRR
12. Wiktoria Postnikowa  ZSRR

Finał

12 marca po przesłuchaniach III etapu ogłoszono po długiej naradzie jury, listę sześciu pianistów dopuszczonych do finału, a wśród nich widniały nazwiska obu Polek[31]. W koncertach finałowych wraz z każdym pianistą wystąpiła Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej pod batutą Witolda Rowickiego[32]. Pianiści mieli do wyboru wykonanie jednego z Koncertów fortepianowych Fryderyka Chopina: (f-moll op. 21 lub e-moll op. 11).

Finaliści[33][34]
Lp. Finalista Kraj Koncert finałowy
1. Martha Argerich  Argentyna e-moll op. 11
2. Arthur Moreira Lima  Brazylia f-moll op. 21
3. Hiroko Nakamura  Japonia e-moll op. 11
4. Elżbieta Głąbówna  Polska e-moll op. 11
5. Marta Sosińska  Polska e-moll op. 11
6. Edward Auer  Stany Zjednoczone e-moll op. 11

Koncert laureatów

Ostatniego dnia trwania konkursu (16 marca) odbyła się o godz. 19:30 uroczystość jego zakończenia[18]. Do zebranych w Sali Filharmonii Narodowej przemówił przewodniczący jury prof. Zbigniew Drzewiecki, a następnie sekretarz jury prof. Jan Hoffman odczytał listę laureatów i wyróżnionych wraz ze zdobytymi nagrodami[18]. Po części wręczenia trofeów odbył się koncert laureatów, którzy występowali w kolejności od VI do I miejsca, grając wybrane utwory Chopina[18].

Nagrody i wyróżnienia

15 marca o godzinie 13, sekretarz jury oznajmił wyniki posiedzenia jury oraz podział nagród[35]. Wszyscy finaliści oraz wyróżnieni otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową. Zgodnie z regulaminem nagrodzeni zobowiązani byli do udziału w kończącym konkurs 16 marca, koncercie laureatów[35]. Przyznano również nagrody pozaregulaminowe[35].

Nagrody główne[35]
Nagroda Laureat Kraj Wysokość nagrody Fundator nagrody
1 Martha Argerich[7]  Argentyna 40 000 zł[d] Minister Kultury i Sztuki[1]
2 Arthur Moreira Lima  Brazylia 30 000 zł
3 Marta Sosińska  Polska 25 000 zł
4 Hiroko Nakamura  Japonia 20 000 zł
5 Edward Auer  Stany Zjednoczone 15 000 zł
6 Elżbieta Głąbówna  Polska 10 000 zł
Wyróżnienia[35]
Wyróżniony Kraj Wysokość nagrody Fundator nagrody
Marek Jabłoński  Kanada 5000 zł Minister Kultury i Sztuki[1]
Tamara Kołoss  ZSRR 5000 zł
Lois Carole Pachucki  Stany Zjednoczone 5000 zł
Wiktoria Postnikowa  ZSRR 5000 zł
Blanka Uribe  Kolumbia 5000 zł
Ewa Maria Żuk  Wenezuela 5000 zł
Nagrody specjalne
Nagroda Nagrodzony Kraj Fundator nagrody
Najlepsze wykonanie poloneza Marta Sosińska  Polska Towarzystwo im. Fryderyka Chopina
Najlepsze wykonanie mazurków Martha Argerich[7]  Argentyna Polskie Radio
Nagrody dodatkowe[35]
Nagroda Nagrodzony Kraj Wysokość nagrody Fundator nagrody
Nagroda im. Anny Godlewskiej dla najlepszego Polaka Marta Sosińska  Polska 300 $ Julian Godlewski
Nagroda im. Marii Kowarskiej-Szwalbe za najlepsze wykonanie sonaty Arthur Moreira Lima  Brazylia 7000 zł Henryk Nowogródzki
Nagroda dla najmłodszej laureatki Hiroko Nakamura  Japonia 10 000 zł Fundusz Stypendialny im. Fryderyka Chopina

Po zakończeniu konkursu zwyciężczyni Argentynka Martha Argerich udzieliła licznych wywiadów. W jednym z nich powiedziała[36]:

Był to najszczęśliwszy moment w moim życiu. Cieszę się, że świadkiem mego triumfu jest matka, która wraz ze mną przeżywała w Warszawie wszelkie emocje tej pięknej imprezy. Mimo ogromnie trudnego zadania jakie stawiał przed nami ten konkurs, jechałam tu z wielkim entuzjazmem, bo Chopin zawsze był mi najbliższy ze wszystkich kompozytorów. O przyszłości na razie nie myślę. Zastanowię się dopiero wtedy, gdy ochłonę.

Martha Argerich

Uwagi

  1. ↑ Poza siedmioma reprezentantami Polski, trzy inne osoby występujące w konkursie miały polskie korzenie rodzinne: Marek Jabłoński (Kanada), Lois Carole Pachucki (Stany Zjednoczone) i Ewa Maria Żuk (Wenezuela)[4].
  2. ↑ Przybycia jako jurorzy na konkurs odmówili: Mieczysław Horszowski, Aaron Copland, Samuel Barber oraz Leonard Bernstein ze Stanów Zjednoczonych, natomiast Rudolf Serkin i Rosina Lhévinne nie odpowiedzieli na zaproszenie.
  3. ↑ Tuż przed rozpoczęciem konkursu zastąpił on jurorkę Floricę Musinescu (Rumunia).
  4. ↑ Zwyciężczyni Argentynka Martha Argerich ponadto otrzymała nagrodę Towarzystwa Chopinowskiego w Mariańskich Łaźniach za interpretację Walca As-dur op. 34 nr 1, nagrodę Prezydium Stołecznej Rady Narodowej w Warszawie w postaci obrazu Włodzimierza Zakrzewskiego „Wąski Dunaj”, kryształowy puchar od Centrali Handlu Zagranicznego „Minex” oraz zaproszenia na festiwal w Montreux i na konkurs w Kerkrade[36].

Przypisy

  1. ↑ a b c d BarbaraB. Niewiarowska BarbaraB., Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie [online], chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-14] .
  2. ↑ a b c d e f Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs VII [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22] .
  3. ↑ a b c W przededniu inauguracji Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 44 (6545), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 21 lutego 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  4. ↑ Triumf polskiej szkoły chopinowskiej. Cała polska siódemka wśród 36 pianistów zakwalifikowanych do II etapu, „Dziennik Łódzki”, Nr 55 (5673), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 5 marca 1965, s. 1–2 [dostęp 2020-04-22] .
  5. ↑ Żurawlew 1995 ↓, s. 49.
  6. ↑ a b c d e f g h VII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], chopincompetition2015.com [zarchiwizowane z adresu 2021-12-05] .
  7. ↑ a b c Osoby związane z Chopinem. (Martha Argerich), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-12-01] .
  8. ↑ a b Pierwszy dzień „powszedni” wielkiego konkursu, „Dziennik Polski”, Nr 45 (6546), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 23 lutego 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  9. ↑ Drugi dzień Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 46 (6547), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 24 lutego 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  10. ↑ Gorące brawa dla Elżbiety Głąb. Występ pierwszej polskiej kandydatki w Konkursie Chopinowskim. Dziś stanie przed obliczem jury Maria Korecka, „Dziennik Polski”, Nr 48 (6549), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 26 lutego 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  11. ↑ Z Konkursu Chopinowskiego. Przesłuchanie trzeciego polskiego pianisty, „Dziennik Polski”, Nr 50 (6551), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 28 lutego 1965, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  12. ↑ a b „Dzień radziecko - amerykański” na Konkursie Chopinowskim, „Dziennik Polski”, Nr 51 (6552), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 2 marca 1965, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  13. ↑ Przedostatni dzień I etapu Konkursu Chopinowskiego. W. Szlachta spotkał się z serdecznym przyjęciem publiczności, „Dziennik Polski”, Nr 52 (6553), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 3 marca 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  14. ↑ Zakończenie I etapu VII Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 53 (6554), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 4 marca 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  15. ↑ a b W ciągu 4 dni sędziowie i publiczność wysłuchają 26 godzin muzyki. II etap Konkursu Chopinowskiego rozpoczęty, „Dziennik Polski”, Nr 55 (6556), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 6 marca 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  16. ↑ Nadal trwa dobra passa dla naszych kandydatów. Filharmonia Narodowa oblegana przez tłumy miłośników twórczości Chopina, „Dziennik Polski”, Nr 56 (6557), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 7 marca 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  17. ↑ Dziś jury ogłosi listę 12 zwycięzców. Zakończenie II etapu Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 57 (6558), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 9 marca 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  18. ↑ a b c d Koncert laureatów Konkursu Chopinowskiego. Wręczenie nagród, „Dziennik Łódzki”, Nr 65 (5683), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 17 marca 1965, s. 1 [dostęp 2019-01-15] .
  19. ↑ Ostatni dzień VII Konkursu Chopinowskiego. Tak wysokiego poziomu jeszcze nie było – mówi członek jury prof. Jan Ekier, „Dziennik Łódzki”, Nr 63 (5681), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 14 marca 1965, s. 1–2 [dostęp 2019-01-15] .
  20. ↑ Pierwszy «powszedni» dzień VII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fr. Chopina. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 54 (5199), Kielce: RSW "Prasa", 23 lutego 1965, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-29] .
  21. ↑ Drugi dzień przesłuchań Konkursu Chopinowskiego. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 55 (5200), Kielce: RSW "Prasa", 24 lutego 1965, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  22. ↑ Trzeci dzień Konkursu Chopinowskiego. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 56 (5201), Kielce: RSW "Prasa", 25 lutego 1965, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  23. ↑ Konkurs Chopinowski. Występ pierwszej i najmłodszej polskiej pianistki – Elżbiety Głąb. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 57 (5202), Kielce: RSW "Prasa", 26 lutego 1965, s. 1 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  24. ↑ Konkurs Chopinowski. Występ drugiej z kolei pianistki polskiej – Marii Koreckiej. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 278 (5203–5204), Kielce: RSW "Prasa", 27 lutego 1965, s. 2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  25. ↑ Konkurs Chopinowski. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 60 (5205), Kielce: RSW "Prasa", 1 marca 1965, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  26. ↑ Na Konkursie Chopinowskim. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 61 (5206), Kielce: RSW "Prasa", 2 marca 1965, s. 1 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  27. ↑ W przedostatnim dniu I etapu Konkursu Chopinowskiego. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 62 (5207), Kielce: RSW "Prasa", 3 marca 1965, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  28. ↑ Pierwszy etap Konkursu Chopinowskiego dobiegł końca. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 63 (5208), Kielce: RSW "Prasa", 4 marca 1965, s. 1–2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  29. ↑ a b c d Sukces polskiej pianistyki. Cała nasza ekipa w II etapie VII Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 54 (6555), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 5 marca 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  30. ↑ a b c Elżbieta Głąbówna i Marta Sosińska przeszły do III etapu konkursu. Polska, ZSRR i USA wprowadziły po 2 pianistów, „Dziennik Polski”, Nr 58 (6559), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 10 marca 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  31. ↑ Elżbieta Głąbówna i Marta Sosińska w finale Konkursu Chopinowskiego. Duży sukces pianistyki polskiej, „Dziennik Polski”, Nr 61 (6562), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 13 marca 1965, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-14] .
  32. ↑ Obydwie Polki w finale chopinowskim, „Dziennik Łódzki”, Nr 62 (5680), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 13 marca 1965, s. 1–2 [dostęp 2019-01-15] .
  33. ↑ Przesłuchania finałowe VII Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 74 (5219), Kielce: RSW "Prasa", 15 marca 1965, s. 1 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  34. ↑ Niedziela na Konkursie Chopinowskim. (PDF), „Słowo Ludu”, Nr 74 (5219), Kielce: RSW "Prasa", 15 marca 1965, s. 2 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-31] .
  35. ↑ a b c d e f Zmagania 70 młodych pianistów zakończone. Martha Argerich laureatką I nagrody Konkursu Chopinowskiego, III nagroda dla M. Sosińskiej – VI dla E. Głąbówny, „Dziennik Polski”, Nr 63 (6564), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 16 marca 1965, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-09] .
  36. ↑ a b Ostatni dzień artystycznych emocji. Argentynka M. Argerich laureatką VII Konkursu Chopinowskiego. Polka M. Sosińska zdobyła III nagrodę, „Dziennik Łódzki”, Nr 64 (5682), Łódź: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik”, 16 marca 1965, s. 1–2 [dostęp 2019-01-15] .

Bibliografia

  • Stefania Golańska (teksty fr. Renata Sobańska): Program VII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina: Warszawa 22 lutego - 13 marca 1965 – Programme du VIIe Concours International de Piano "Frédéric Chopin": Varsovie 22 fevrier - 13 mars 1965. Wyd. 1. Warszawa: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, 1965. OCLC 69629158. (pol. • fr.).
  • RafałR. Nowacki RafałR., Ocena wykonań konkursowych na przykładzie konkursów chopinowskich – zarys problematyki, wyd. 1, Warszawa: Wyd. Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1974, OCLC 6450595 .
  • JerzyJ. Waldorff JerzyJ., Wielka gra, wyd. III uzup., Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993, ISBN 83-214-0940-7, OCLC 69467869 .
  • JerzyJ. Żurawlew JerzyJ., A więc konkurs. Wspomnienia twórcy międzynarodowych konkursów Chopinowskich, Warszawa: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, 1995, ISBN 83-85981-10-1 .
Kontrola autorytatywna (edycja wydarzenia cyklicznego):
  • VIAF: 146744659
  • PLWABN: 9810617451505606
  • NUKAT: n2004014829
  • WorldCat: viaf-146744659