Rudolf Serkin

Rudolf Serkin
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 marca 1903
Cheb

Data i miejsce śmierci

8 maja 1991
Guilford

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

pianista, pedagog

Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone) Narodowy Medal Sztuki (USA) Order „Pour le Mérite” za Naukę i Sztukę
Multimedia w Wikimedia Commons

Rudolf Serkin (ur. 28 marca 1903 w Chebie, zm. 8 maja 1991 w Guilford w stanie Vermont[1][2]) – amerykański pianista i pedagog.

Życiorys

Urodził się w ówczesnych Austro-Węgrzech w pochodzącej z Rosji rodzinie żydowskiej[3]. W wieku 9 lat rozpoczął naukę gry na fortepianie w Wiedniu u Richarda Roberta i Josepha Marxa, a później także u Arnolda Schönberga[1]. Po raz pierwszy wystąpił publicznie w wieku 15 lat, grając z Wiener Philharmoniker pod batutą Oskara Nedbala[2]. W latach 1918–1920 działał w propagującym muzykę współczesną Verein für musikalische Privataufführungen[1]. W 1920 roku rozpoczął karierę jako solista i kameralista[1]. W tym samym roku przeprowadził się do Berlina na zaproszenie Adolfa Buscha, którego córkę Irene poślubił w 1935 roku[2][3]. Po dojściu do władzy w Niemczech nazistów w 1933 roku otrzymał zakaz publicznych występów[3], w związku z czym wyjechał do Bazylei[1].

W 1933 roku debiutował w Stanach Zjednoczonych, występując razem z Adolfem Buschem na Coolidge Festival w Waszyngtonie[2]. W 1936 roku wystąpił jako solista z New York Philharmonic pod batutą Arturo Toscaniniego[1][2]. W 1939 roku otrzymał amerykańskie obywatelstwo[1][2]. Od 1939 roku wykładał w Curtis Institute of Music w Filadelfii, w latach 1968–1976 był dyrektorem tej placówki[1][2]. Od 1950 roku występował na zainicjowanym przez Adolfa Buscha Marlboro Festival w Marlboro w stanie Vermont, od 1952 do 1991 roku był jego kierownikiem artystycznym[1]. Ostatni publiczny występ dał w 1987 roku[3].

Odznaczony Prezydenckim Medalem Wolności (1963) oraz National Medal of Arts (1988)[2]. Laureat Kennedy Center Honors (1981)[3]. W 1981 roku został odznaczony niemieckim orderem Pour le Mérite[4]. W 1984 roku otrzymał nagrodę Grammy za dokonane wspólnie ze Mstisławem Rostropowiczem nagranie sonat wiolonczelowych Brahmsa[3].

Ceniony był jako wykonawca utworów fortepianowych W.A. Mozarta, Beethovena, Schuberta i Brahmsa, a także dzieł kompozytorów XX-wiecznych[1]. Dokonał licznych nagrań płytowych dla wytwórni Columbia, HMV, EMI, Sony, Deutsche Grammophon i Telarc[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 225. ISBN 978-83-224-0865-0.
  2. a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3284. ISBN 0-02-865530-3.
  3. a b c d e f Stephen Siek: A Dictionary for the Modern Pianist. Lanham: Rowman & Littlefield, 2017, s. 198–199. ISBN 978-0-8108-8879-1.
  4. Rudolf Serkin. Orden Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste. [dostęp 2020-10-04]. (niem.).

Linki zewnętrzne

  • Rudolf Serkin w bazie IMDb (ang.)
  • p
  • d
  • e
Lata 80.
Lata 90.
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
Lata 2000–2009
  • Wikiprojekt:Filmy
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000108726058
  • VIAF: 14959597
  • LCCN: n81022286
  • GND: 117466964
  • BnF: 138996715
  • SUDOC: 088520579
  • SBN: TO0V076770
  • NKC: jn20030902006
  • BNE: XX852177
  • NTA: 070301328
  • CiNii: DA04096351
  • PLWABN: 9810678471705606
  • NUKAT: n2008042793
  • J9U: 987007300404805171
  • CONOR: 44841059
  • RISM: people/30027675
  • WorldCat: lccn-n81022286
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3974147
  • Britannica: biography/Rudolf-Serkin
  • Universalis: rudolf-serkin
  • NE.se: rudolf-serkin
  • SNL: Rudolf_Serkin
  • DSDE: Rudolf_Serkin
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 55496