Drolerie

Drolerie na marginesie Psałterza floriańskiego

Drolerie (fr. drôlerie „żartobliwe”) – motyw dekoracyjny w postaci małych scenek figuralnych lub zwierzęcych, nacechowanych fantazją, humorem, groteskową deformacją i karykaturą[a].

Jest to motyw wprowadzany do dekoracji marginalnej w rękopisach gotyckich; popularny w iluminatorstwie angielskim i francuskim XIII i XIV wieku. Pierwszy raz wprowadzone w karolińskim malarstwie książkowym. Drolerie miały różne funkcje od symbolicznych do zwykłych elementów dekoracyjnych. Często była to zabawa iluminatora[1]. Przykładem występowania takich motywów w literaturze polskiej jest Psałterz floriański i Graduał Jana Olbrachta.

Drolerie stosowano także na kapitelach, konsolach i fryzach. Szczególnie chętnie umieszczano je poniżej siedzeń na gotyckich stallach. W renesansie pojawiły się w malarstwie ściennym i grafice, w okresie baroku połączyły się z groteską i chinoiserie[2].

Uwagi

  1. Cytat z: Dzieje kultury francuskiej autor Jacek Kowalski, Anna i Mirosław Loba, Jan Prokop, PWN, Warszawa 2007, s. 178: „Oto z łodyg marginalnych ornamentów wyrastają fantazyjne postaci, „dziwadła” (drôleries): a to pół byka, a to pół kobiety, a to małpa jadąca na ośle, a to osioł odprawiający msze, a to zakonnica romansująca z księdzem…”

Przypisy

  1. Jacek Kowalski, Anna i Mirosław Loba, Jan Prokop: Dzieje kultury francuskiej. Warszawa: PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14499-9.
  2. Sztuka świata. T. 17: Słownik terminów A–K. Warszawa: Arkady, 2013. ISBN 978-83-213-4726-4.

Bibliografia

  • Encyklopedia wiedzy o książce, Kraków 1971, s. 543.
  • p
  • d
  • e
Książka
Typ
Forma
Produkcja
Materiały
Narzędzia
pisarskie
atrament
długopis
pędzel pisarski
pióro
rylec
rysik
skrobak
tusz
drukarskie
prasa drukarska
pulpa
sito
tusz
woda wapienna
introligatorskie
fileta
plakieta
punca
radełko
Budowa
Oprawa
Elementy
Tekst
Porządkowanie
Pismo
Inne
Zdobnictwo
Zawody
Obieg
Znaki własnościowe
Konserwacja
Powielanie

Kontrola autorytatywna (motyw):
Encyklopedia internetowa: