Fryderyk III Oldenburg

król Danii i Norwegii

Okres

od 1648
do 9 lutego 1670

Dane biograficzne

Dynastia

Oldenburgowie

Data urodzenia

18 marca 1609

Data śmierci

9 lutego 1670

Ojciec

Chrystian IV Oldenburg

Matka

Anna Katarzyna Hohenzollern

Żona

Zofia Amelia brunszwicka

Dzieci

Chrystian V,
Anna Zofia,
Frederyka Amalia,
Wilhelmina Ernestyna,
Fryderyk,
Jerzy,
Ulryka Eleonora,
Dorota Juliana

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Fryderyk III (ur. 18 marca 1609, zm. 9 lutego 1670) – władca Danii i Norwegii oraz Grenlandii i Islandii. Panował w latach 1648–1670.

Życiorys

Za jego panowania Dania straciła Skanię (na podstawie traktatu w Roskilde), co uniemożliwiło jej zamykanie cieśnin i tym samym Bałtyku.

W 1660 w wyniku zamachu stanu zniósł tron elekcyjny, wprowadzając monarchię dziedziczną – pierwszy podstawowy krok w budowie absolutyzmu.

W 1643 poślubił Zofię Amelię brunszwicką; mieli ośmioro dzieci:

Chrystiana V (1646–1699), kolejnego króla Danii,
Annę Zofię (1647–1717), żonę elektora Saksonii Jana Jerzego III, matkę króla Polski Augusta II Mocnego,
Frederykę Amalię (1649–1704), żonę księcia Holstein-Gottorp Chrystiana Albrechta,
Wilhelminę Ernestynę (1650–1706), żonę elektora Palatynatu Karola II,
Fryderyka (1651–1652),
Jerzego (1653–1708), brytyjskiego księcia-małżonka, męża królowej Anny Stuart,
Ulrykę Eleonorę (1656–1693), żonę króla Szwecji Karola XI,
Dorotę Julianę (1657–1658).

Władcy Danii

Królestwo Danii

Skjoldungowie	Gorm Stary (?–958) Harald I Sinozęby (958–987) Swen I Widłobrody (987–1014) Harald II (1014–1018) Kanut II Wielki (1018–1035) Kanut III (Hardekanut) (1035–1042)
Ynglingowie	Magnus Dobry (1042–1047)
Estrydsenidzi	Swen II Estrydsen (1047–1076) Harald III Hein (1076–1080) Kanut IV Święty (1080–1086) Olaf I Głód (1086–1095) Eryk I Zawsze Dobry (1095–1103) Mikołaj Stary (1103–1134) Eryk II Pamiętny (1134–1137) Eryk III Jagnię (1137–1146) Swen III Grade (1146–1157) Kanut V (1146–1157) Waldemar I Wielki (1146–1182) Kanut VI (1182–1202) Waldemar II Zwycięski (1202–1241) Waldemar Młodszy (1215–1231) Eryk IV Denar od pługa (1241–1250) Abel (1250–1252) Krzysztof I (1252–1259) Eryk V Glipping (1259–1286) Eryk VI Menved (1286–1319) Krzysztof II (1319–1326) Eryk (1321–1332) Waldemar III (1326–1329) Krzysztof II (1329–1332) Eryk (1329–1332) bezkrólewie (1332–1340) Waldemar IV Atterdag (1340–1375)
Folkungowie	Olaf II (1375–1387)
Estrydsenidzi	Małgorzata I (1375–1387) Małgorzata I (1387–1412)

Unia kalmarska

Gryfici	Eryk VII Pomorski (1396–1439)
Wittelsbachowie	Krzysztof III Bawarski (1440–1448)
Oldenburgowie	Chrystian I (1448–1481) Jan (1481–1513) Chrystian II (1513–1523) Fryderyk I (1523)

Królestwo
Danii i Norwegii

Oldenburgowie	Fryderyk I (1523–1533) bezkrólewie (1533–1534) Chrystian III (1534–1559) Fryderyk II (1559–1588) Chrystian IV (1588–1648) Fryderyk III (1648–1670) Chrystian V (1670–1699) Fryderyk IV (1699–1730) Chrystian VI (1730–1746) Fryderyk V (1746–1766) Chrystian VII (1766–1808) Fryderyk VI (1808–1814)

Królestwo Danii

Oldenburgowie	Fryderyk VI (1814–1839) Chrystian VIII (1839–1848) Fryderyk VII (1848–1863)
Glücksburgowie	Chrystian IX (1863–1906) Fryderyk VIII (1906–1912) Chrystian X (1912–1947) Fryderyk IX (1947–1972) Małgorzata II (1972–2024) Fryderyk X (od 2024)

Władcy Islandii

Islandia
jako część
Królestwa Norwegii

Ród króla Sverrego	Haakon IV Stary (1262–1263) i Gissur Þorvaldsson (1258–1268, jarl Islandii) Magnus VI Prawodawca (1263–1280) i Gissur Þorvaldsson (1258–1268, jarl Islandii) Eryk II Wróg Księży (1280–1299) Haakon V Długonogi (1299–1319)
Folkungowie	Magnus VII Eriksson (1319–1343) Haakon VI Magnusson (1343–1380) Olaf IV (1380–1387)
Wittelsbachowie	Małgorzata (1387–1412) Eryk III Pomorski (1412–1442) Krzysztof Bawarski (1442–1448)
Dynastia Bonde	Karol I Knutsson Bonde (1449–1450)
Oldenburgowie	Chrystian I (1450–1481) bezkrólewie (1481–1483) Jan (1481–1513) Chrystian II (1513–1523) Fryderyk I (1523–1533) bezkrólewie (1533–1534) Chrystian III (1534–1559) Fryderyk II (1559–1588) Chrystian IV (1588–1648) Fryderyk III (1648–1670) Chrystian V (1670–1699) Fryderyk IV (1699–1730) Chrystian VI (1730–1746) Fryderyk V (1746–1766) Chrystian VII (1766–1808) Fryderyk VI (1808–1815)

Islandia
jako część
Królestwa Danii

Oldenburgowie	Fryderyk VI (1815–1839) Chrystian VIII (1839–1848) Fryderyk VII (1848–1863) Chrystian IX (1863–1906) Fryderyk VIII (1906–1912) Chrystian X (1912–1918)

Królestwo Islandii

Oldenburgowie	Chrystian X (1918–1944) Sveinn Björnsson (1944, regent)

1944 - zniesienie monarchii, proklamowanie Republiki Islandii

Władcy Norwegii

Władcy legendarni

Ynglingowie	Halfdan I Biały (640–700) Eystein Halfdansson (700–730) Halfdan II Łagodny (730–784) Gudrød Myśliwy (784–821) Olaf (821–840) Halfdan III Czarny (840–860)

Królestwo Norwegii

Ynglingowie	Harald I Pięknowłosy (872–930) Eryk I Krwawy Topór (930–935) Haakon I Dobry (935–961) Harald II Szara Opończa (961–976)
Skjoldungowie	Harald Sinozęby (961–987) Swen Widłobrody (987–995) Haakon Sigurdsson (970/975–995)
Ynglingowie	Olaf I Tryggvason (995–1000)
Skjoldungowie	Swen Widłobrody (1000–1014) Eryk z Lade (1000–1015) Swen z Lade (1000–1015)
Ynglingowie	Olaf II Haraldsson (1015–1028)
Skjoldungowie	Knut Wielki (1028–1035) Haakon Eiriksson (regent 1028–1029/1030) Swen Knutsson (1030–1035) Ælgifu (regentka 1030–1035)
Ynglingowie	Magnus I Dobry (1035–1047)
Ród króla Haralda	Harald III Srogi (1045–1066) Magnus II Haraldsson (1066–1069) Olaf III Pokojowy (1067–1093) Haakon Magnusson (1093–1094) Magnus III Bosy (1093–1103) Olaf Magnusson (1103–1115) Eystein I Magnusson (1103–1123) Sigurd I Krzyżowiec (1103–1130) Magnus IV Ślepy (1130–1135) Harald IV Gille (1130–1136) Sigurd II Gęba (1136–1155) Inge I Garbaty (1136–1161) Eystein II (1142–1157) Magnus Haraldsson (1142–1145) Haakon II Barczysty (1157–1162) Magnus V (1161–1184)
Ród króla Sverrego	Sverre Sigurdsson (1184–1202) Haakon III (1202–1204) Guttorm Sigurdsson (1204) Inge II Baardsson (1204–1217) Haakon IV Stary (1217–1263) Haakon Haakonsson Młody (1240–1257) Magnus VI Prawodawca (1263–1280) Eryk II Wróg Księży (1280–1299) Haakon V Długonogi (1299–1319)
Folkungowie	Magnus VII Eriksson (1319–1343/1355) Haakon VI Magnusson (1343–1380) Olaf IV (1380–1387)

Unia kalmarska

Estrydsenidzi	Małgorzata (1387–1412)
Gryfici	Eryk III Pomorski (1396–1442)
Wittelsbachowie	Krzysztof Bawarski (1442–1448)
Dynastia Bonde	Karol I Knutsson Bonde (1449–1450)
Oldenburgowie	Chrystian I (1450–1481) Bezkrólewie (1481–1483) Jan (1483–1513) Chrystian II (1513–1523) Fryderyk I (1523–1533) Olav Engelbrektsson (regent 1533–1536)

Królestwo
Danii i Norwegii

Oldenburgowie	Chrystian III (1534/1536–1559) Fryderyk II (1559–1588) Chrystian IV (1588–1648) Fryderyk III (1648–1670) Chrystian V (1670–1699) Fryderyk IV (1699–1730) Chrystian VI (1730–1746) Fryderyk V (1746–1766) Chrystian VII (1766–1784) Fryderyk VI (1784–1814)