Liwermor

Liwermor
moskow ← liwermor → tenes
Po
↑
Lv
↓
Uhh
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
116
Lv
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

liwermor, Lv, 116
(łac. livermorium)

Grupa, okres, blok

16, 7, p

Właściwości metaliczne

prawdopodobnie metal grup głównych

Masa atomowa

[293][1][a]

Właściwości atomowe
Konfiguracja elektronowa

[Rn]5f146d107s27p4 (przewidywana)

Zapełnienie powłok

2, 8, 18, 32, 32, 18, 6 (przewidywane)
(wizualizacja powłok)

Najbardziej stabilne izotopy
izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r.
293Lv {syn.} 61 ms α 10,84 289Fl
292Lv {syn.} 18 ms α 10,74 288Fl
291Lv {syn.} 18 ms α 10,66 287Fl
290Lv {syn.} 7,1 ms α 10,54 286Fl
Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji
według kryteriów GHS są niedostępne.
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Liwermor (Lv, łac. livermorium) – pierwiastek chemiczny z bloku p, leżący w układzie okresowym pod polonem.

19 czerwca 2000 roku naukowcy ze Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej (przy współpracy z naukowcami z Lawrence Livermore National Laboratory[2]) zaobserwowali pojedynczy rozpad atomu pierwiastka 116[3]. W 2001 udało się im otrzymać dwa kolejne atomy. Wyniki te zostały potwierdzone w 2003 w kolejnych eksperymentach[4]. Otrzymany atom został pierwotnie zidentyfikowany jako 292Lv, co później skorygowano na 293Lv.

4820Ca + 24896Cm → 296116Lv* → 293116Lv + 3n

Odkrycie tego pierwiastka zostało uznane przez IUPAC 1 czerwca 2011[2].

Rzekome odkrycie

W 1999 badacze z Lawrence Berkeley National Laboratory ogłosili odkrycie pierwiastków 116 i 118 w publikacji w czasopiśmie Physical Review Letters[5]. Rok później ukazała się publikacja, w której autorzy opisywali niemożność powtórnego otrzymania tych pierwiastków[6]. W lipcu 2002, po przeprowadzonym dochodzeniu, dyrektor Lawrence Berkeley National Laboratory przyznał, że rzekome odkrycie zostało sfabrykowane przez Victora Ninova, głównego autora publikacji z 1999[7][8].

Nazwa

Do czasu ustalenia obecnej nazwy był on tymczasowo nazywany ununhexium (symbol Uuh), zgodnie z systematycznym nazewnictwem IUPAC dla transuranowców. Ze względu na położenie w układzie okresowym pod polonem bywał też nazywany eka-polonem.

1 grudnia 2011 IUPAC zaproponowała ostateczną łacińską i angielską nazwę pierwiastka 116 jako livermorium (symbol Lv)[9], jako uhonorowanie Livermore, gdzie znajduje się Lawrence Livermore National Laboratory, w którym otrzymano szereg pierwiastków transuranowych. 30 maja 2012 IUPAC oficjalnie zatwierdziła tę nazwę[10]. Polska nazwa pierwiastka, ustalona przez Komisję Terminologii Chemicznej PTChem, brzmi liwermor[11].

Uwagi

  1. ↑ Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 293,20458 u (293
    Lv    ) (patrz: publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)).

Przypisy

  1. ↑ ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603  (ang.).
  2. ↑ a b Discovery of the Elements with Atomic Number 114 and 116 [online], International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 czerwca 2011 [dostęp 2013-08-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-29] .
  3. ↑ Y.T.Y.T. Oganessian Y.T.Y.T. i inni, Observation of the decay of 292116, „Physical Review C”, 63 (1), 2000, s. 011301, DOI: 10.1103/PhysRevC.63.011301  (ang.).
  4. ↑ J.B.J.B. Patin J.B.J.B. i inni, Confirmed results of the 248Cm(48Ca,4n)292116 experiment, Lawrence Livermore National Laboratory, 19 listopada 2013 [zarchiwizowane z adresu 2018-09-15] .
  5. ↑ V.V. Ninov V.V. i inni, Observation of Superheavy Nuclei Produced in the Reaction of 86Kr with 208Pb, „Physical Review Letters”, 83 (6), 1999, s. 1104–1107, DOI: 10.1103/PhysRevLett.83.1104  (ang.).
  6. ↑ Berkeley Lab – Results of Element 118 Experiment Retracted [online] .
  7. ↑ RexR. Dalton RexR., Misconduct: the stars who fell to earth, „Nature”, 420 (6917), 2002, s. 728–729, DOI: 10.1038/420728a, PMID: 12490902  (ang.).
  8. ↑ Results of Element 118 Experiment Retracted [online], Berkeley Lab [dostęp 2020-11-24] .
  9. ↑ Start of the Name Approval Process for the Elements of Atomic Number 114 and 116 [online], International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 grudnia 2011 [zarchiwizowane z adresu 2014-08-23] .
  10. ↑ Element 114 is Named Flerovium and Element 116 is Named Livermorium [online], International Union of Pure and Applied Chemistry, 30 maja 2012 [zarchiwizowane z adresu 2016-02-05]  (ang.).
  11. ↑ O nazwach pierwiastków 114 i 116 w języku polskim oraz o nazw tych odmianie, [w:] Opinie Komisji Terminologii Chemicznej [online], Polskie Towarzystwo Chemiczne, 6 lutego 2014 [dostęp 2014-02-07] .
p • d • e
Układ okresowy pierwiastków
1 2   3[i] 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
1 H   He
2 Li Be   B C N O F Ne
3 Na Mg   Al Si P S Cl Ar
4 K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
5 Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 Cs Ba   La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 Fr Ra   Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
8 Uue Ubn ✱  
  ✱ Ubu Ubb Ubt Ubq Ubp Ubh Ubs ...[ii]  
Metale alkaliczne Metale ziem
alkalicznych 		Lantanowce Aktynowce Metale przejściowe Metale Półmetale Niemetale Halogeny Gazy szlachetne Właściwości
nieznane
  1. ↑ Alternatywnie do skandowców zalicza się często nie lutet i lorens, lecz lantan, aktyn oraz hipotetyczny unbiun.
  2. ↑ Budowa 8. okresu jest przedmiotem badań teoretycznych i dokładne umiejscowienie pierwiastków tego okresu w ramach układu okresowego jest niepewne.
Kontrola autorytatywna (pierwiastek chemiczny):
  • LCCN: sh2012003543
  • J9U: 987007593035305171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/livermorium
  • БРЭ: 4930400
  • NE.se: livermorium, ununhexium
  • SNL: ununheksium
  • Catalana: 0282546
  • DSDE: livermorium