Flerow

Flerow
nihon ← flerow → moskow
Pb

Fl

Uhq
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
114
Fl
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

flerow, Fl, 114
(łac. flerovium)

Grupa, okres, blok

14, 7, p

Masa atomowa

[290][1][a]

Właściwości atomowe
Konfiguracja elektronowa

[Rn]5f146d107s27p2 (przewidywana)

Zapełnienie powłok

2, 8, 18, 32, 32, 18, 4 (przewidywane)
(wizualizacja powłok)

Najbardziej stabilne izotopy
izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r.
286Fl {syn.} 0,13 s ~40% α
~60% SF
10,19 282Cn
287Fl {syn.} 0,48 s α 10,02 283Cn
287bFl? {syn.} 5,5 s α 10,29 283bCn?
288Fl {syn.} 0,8 s α 9,94 284Cn
289Fl {syn.} 2,6 s α 9,48 285Cn
289bFl? {syn.} 1,1 min α 9,67 285bCn?
Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji
według kryteriów GHS są niedostępne.
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Flerow (Fl, łac. flerovium) – pierwiastek chemiczny leżący w układzie okresowym w bloku p bezpośrednio pod ołowiem. Wszystkie znane izotopy są bardzo nietrwałe i nie występują na Ziemi.

Historia

Pierwiastek ten został otrzymany pod koniec 1998 r. w Zjednoczonym Instytucie Badań Jądrowych w Dubnej przy współpracy z naukowcami z Lawrence Livermore National Laboratory, w reakcji syntezy[2][3]:

24494Pu + 4820Ca292114Fl*289114Fl + 310n

Wyniki tych badań zostały potwierdzone przez zespoły badaczy z Berkeley[4] i GSI[5][6] w 2009. Odkrycie zostało uznane przez IUPAC 1 czerwca 2011[7].

W latach 1969–1972 naukowcy z Berkeley i Dubnej poszukiwali bezskutecznie śladów flerowu w naturalnie występujących minerałach. Pierwszą próbę syntezy metodą gorącej fuzji podjęto w Berkeley w 1969 r. W 1977 roku rosyjscy uczeni próbowali wytworzyć ten pierwiastek w reakcji plutonu z wapniem; nie uzyskali wówczas pozytywnego wyniku. Te wczesne próby były motywowane hipotezą występowania pierwiastków superciężkich w środowisku naturalnym oraz publikacją z 1966 sugerującą, że czas połowicznego rozpadu jednego z izotopów flerowu może być rzędu stu milionów lat[8].

Nazwa

Ze względu na położenie w układzie okresowym pod ołowiem bywał nazywany zwyczajowo eka-ołowiem. Wstępna nazwa ununkwad (ang. ununquadium, symbol Uuq) pochodziła od liczby atomowej tego pierwiastka zgodnie z systematyczną terminologią IUPAC dla transuranowców.

1 grudnia 2011 IUPAC zaproponowała ostateczną łacińską i angielską nazwę pierwiastka 114 jako flerovium (symbol Fl)[9]. Gieorgij Florow (Flerow[10]) (1913–1990) był dyrektorem Laboratorium Reakcji Jądrowych Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej. 30 maja 2012 roku IUPAC oficjalnie zatwierdziła tę nazwę[11]. Polska nazwa pierwiastka, ustalona przez Komisję Terminologii Chemicznej PTChem, brzmi flerow[12].

Właściwości

Właściwości chemiczne flerowu są słabo zbadane. Położenie w układzie okresowym sugeruje, że będzie on zachowywał się jak metal ciężki, przyjmując stopnie utlenienia II i IV. Tymczasem pierwsi badacze podali, że niechętnie reaguje z innymi pierwiastkami, zachowując się raczej jak gaz szlachetny[8][13], ze względu na relatywistyczne przesunięcie energii stanów[13]. W 2012 przeprowadzono badania z wyższą czułością, których wyniki były sprzeczne z tymi rezultatami. Flerow jest pierwiastkiem lotnym, najmniej reaktywnym wśród węglowców, ale pomiary wskazywały, że jest bardziej reaktywny niż kopernik i jest metalem[14][15][16]. Sprzeczność wyników, ich mała liczba i duża niepewność pomiaru wciąż nie pozwalają na definitywne stwierdzenie charakteru metalicznego flerowu[17].

Interesujący jest nieodkryty dotąd (2009) izotop 298Fl ze 184 neutronami w jądrze. Model powłokowy budowy jądra atomowego przewiduje, że takie jądro będzie miało wyjątkowo długi czas życia.

Zobacz też

Uwagi

  1. Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 290,19188 u (290
    Fl
    ) (patrz: publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.)).

Przypisy

  1. ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603  (ang.).
  2. Yu. Ts.Y.T. Oganessian Yu. Ts.Y.T. i inni, Synthesis of Superheavy Nuclei in the 48 C a + 244 Pu Reaction, „Physical Review Letters”, 83 (16), 1999, s. 3154–3157, DOI: 10.1103/PhysRevLett.83.3154  (ang.).
  3. KitK. Chapman KitK., What it takes to make a new element [online], Chemistry World, 30 listopada 2016 [dostęp 2020-11-24]  (ang.).
  4. Superheavy Element 114 Confirmed: A Stepping Stone to the Island of Stability [online], PhysOrg.com, 24 września 2009 .
  5. News Archive: Element 114 – Heaviest Element at GSI Observed at TASCA [online], GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH, 27 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-23] .
  6. News Archive: Chemical Element 114: a first at GSI. One of the heaviest elements [online], GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH, 22 czerwca 2010 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-23] .
  7. Discovery of the Elements with Atomic Number 114 and 116 [online], International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 czerwca 2011 [zarchiwizowane z adresu 2013-01-29] .
  8. a b JohnJ. Emsley JohnJ., Nature’s Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements, Oxford University Press, 2011, s. 580, ISBN 0-19-960563-7 .
  9. Start of the Name Approval Process for the Elements of Atomic Number 114 and 116 [online], International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 grudnia 2011 [zarchiwizowane z adresu 2014-08-23] .
  10. Flerow Gieorgij N., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-08-18] .
  11. Element 114 is Named Flerovium and Element 116 is Named Livermorium [online], Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej, 30 maja 2012 [zarchiwizowane z adresu 2016-02-05]  (ang.).
  12. O nazwach pierwiastków 114 i 116 w języku polskim oraz o nazw tych odmianie, [w:] Opinie Komisji Terminologii Chemicznej [online], Polskie Towarzystwo Chemiczne, 6 lutego 2014 [dostęp 2014-02-07] .
  13. a b Flerov Laboratory of Nuclear Reactions [online], 2009, s. 86–96 [dostęp 2014-05-13]  (ang.).
  14. AlexanderA. Yakushev AlexanderA., Superheavy element 114 is a volatile metal, [w:] NRC-8, EuCheMS International Conference on Nuclear and Radiochemistry [online], 20 września 2012 [dostęp 2015-08-03] .
  15. AlexanderA. Yakushev AlexanderA., Superheavy Element Flerovium (Element 114) Is a Volatile Metal, „Inorganic Chemistry”, 53 (3), 2014, s. 1624–1629, DOI: 10.1021/ic4026766, PMID: 24456007 .
  16. Jens VolkerJ.V. Kratz Jens VolkerJ.V., The impact of the properties of the heaviest elements on the chemical and physical sciences, „Radiochimica Acta”, 100 (8–9), 2014, s. 569–578, DOI: 10.1524/ract.2012.1963 .
  17. AlexanderA. Yakushev AlexanderA., RobertR. Eichler RobertR., Gas-phase chemistry of element 114, flerovium, „EPJ Web of Conferences”, 131 (07003), 2016, DOI: 10.1051/epjconf/201613107003 .
p  d  e
Układ okresowy pierwiastków
1 2   3[i] 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
1 H   He
2 Li Be   B C N O F Ne
3 Na Mg   Al Si P S Cl Ar
4 K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
5 Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 Cs Ba   La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 Fr Ra   Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
8 Uue Ubn  
  Ubu Ubb Ubt Ubq Ubp Ubh Ubs ...[ii]  
Metale alkaliczne Metale ziem
alkalicznych
Lantanowce Aktynowce Metale przejściowe Metale Półmetale Niemetale Halogeny Gazy szlachetne Właściwości
nieznane
  1. Alternatywnie do skandowców zalicza się często nie lutet i lorens, lecz lantan, aktyn oraz hipotetyczny unbiun.
  2. Budowa 8. okresu jest przedmiotem badań teoretycznych i dokładne umiejscowienie pierwiastków tego okresu w ramach układu okresowego jest niepewne.
Kontrola autorytatywna (pierwiastek chemiczny):
  • LCCN: sh2012003542
  • J9U: 987007593035405171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/flerovium
  • NE.se: ununquadium, flerovium
  • SNL: ununquadium
  • Catalana: 0273310
  • DSDE: flerovium