Ll
| Ten artykuł od 2022-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Ll – dwuznak występujący między innymi w języku hiszpańskim, gdzie do 2010 roku traktowano go jako oddzielną literę alfabetu.
W języku hiszpańskkim dwuznak ll tradycyjnie wyrażał głoskę /ʎ/ (palatalna lateralna). Dźwięk ten zanikł na większości obszarów Ameryki, z wyjątkiem dwujęzycznych obszarów, na których mówi się w keczua lub w innych językach rdzennych Ameryki, posiadających ten fonem w swojej fonetyce. Obecnie zanika także w Hiszpanii, ale podobnie: z wyjątkiem dwujęzycznych obszarów języka katalońskiego lub innych języków, w których obecne jest /ʎ/. Na większości obszarów fonem ten upodabnia się do /j/. Zjawisko to nazywane jest yeismo. W argentyńskim dialekcie rioplatense /j/ i /ʎ/ są na ogół wymawiane jak /ʒ/ (palatalna dźwięczna szczelinowa), w sposób zbliżony do polskiego ź. Zjawisko to nazywa się žeismo.
Obecnie w języku hiszpańskim, podobnie jak w wielu innych językach, znak ten uważany jest za ele doble (podwójne l) - nie zaś osobną literę alfabetu. Wyjątek stanowi keczua, w którym nadal jest traktowany jako jedna z liter alfabetu.
Występuje także w języku albańskim, w którym oznacza spółgłoskę półotwartą boczną dziąsłową welaryzowaną (kresowe ł w języku polskim).
- p
- d
- e
Podstawowe litery* | |
---|---|
Inne litery | |
Nieużywane współcześnie litery |
|
Dwuznaki |
|
Trójznaki | |
Tetragrafy | |
Pentagrafy | |
Heksagrafy |
|
Heptagrafy |
|
Inne symbole |
|
- * Artykuły poświęcone wariantom diakrytyzowanym dostępne z poziomu artykułu litery podstawowej