Maksymian

Ten artykuł dotyczy cesarza. Zobacz też: Maksymian (ujednoznacznienie).
Maksymian
Marcus Aurelius Valerius Maximianus
Ilustracja
Cesarz rzymski (z Dioklecjanem)
Okres

od 286
do 305

Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia

ok. 250
Sirmium

Data śmierci

310

Przyczyna śmierci

samobójstwo[1]

Żona

Eutropia

Dzieci

Maksencjusz,
Teodora,
Fausta

Moneta
moneta
Multimedia w Wikimedia Commons

Maksymian, Marcus Aurelius Valerius Maximianus, Maximianus Herculius (ur. ok. 250 w Sirmium w Panonii, zm. 310) – cesarz rzymski w latach 286–305, współrządzący z Dioklecjanem.

Życiorys

Adoptowany przez cesarza Dioklecjana, współrządził od 285 roku. Tytuł augusta otrzymał w 286 roku. Objął władzę nad zachodnią częścią Cesarstwa, gdzie m.in. stłumił powstanie bagaudów w Galii i walczył z uzurpatorem Karauzjuszem w Brytanii. W 293 roku, po ustanowieniu tetrarchii przez Dioklecjana, Maksymian zachował władzę nad Italią, Hiszpanią i Afryką Północną, a na swojego cezara wybrał Konstancjusza.

Z żoną Eutropią miał syna Maksencjusza i córki:

1 maja 305 roku Maksymian razem z Dioklecjanem zrzekli się władzy. Nowymi imperatorami (z tytułem augusta) zostali dotychczasowi cezarowie - na wschodzie Galeriusz, a na zachodzie Konstancjusz, a cezarami – Maksymin Daja i Sewer II.

W roku 306 umierający Konstancjusz wyznaczył na swojego następcę swojego syna Konstantyna. Jednak po śmierci Konstancjusza nowym augustem powinien stać się dotychczasowy cezar – Sewer. Galeriusz poszedł z Konstantynem na kompromis i mianował go cezarem, zaś augustem zachodniej części Cesarstwa został Sewer. Po tych wydarzeniach syn Maksymiana – Maksencjusz, zazdrosny o to, że nie został on cezarem po abdykacji swojego ojca, wykorzystał rozruchy w Rzymie, które wybuchły po decyzji Galeriusza o rozwiązaniu kohort pretorian oraz opodatkowaniu dotychczas wolnych od tego ciężaru mieszkańców stolicy i został przez wojsko obwołany cesarzem. Galeriusz rozkazał przebywającemu w Mediolanie Sewerowi, aby stłumił bunt. W międzyczasie Maksencjusz przyzwał swego ojca Maksymiana do stolicy, aby wspólnie z nim rządzić. Kiedy Sewer nadciągnął wraz ze swoją armią do Rzymu, większość żołnierzy opuściła go i przeszła na stronę swojego dawnego augusta Maksymiana. Sewer uciekł z resztką armii do Rawenny, jednak wkrótce nawiązał rokowania z Maksencjuszem i Maksymianem i poddał się.

W 308 roku Maksymian próbował zdetronizować swojego syna, jednak wojsko opowiedziało się po stronie Maksencjusza, więc Maksymian uciekł do Galii na dwór swojego zięcia Konstantyna. W 310 roku, korzystając z tego, że Konstantyn wyruszył na wojnę przeciw Frankom, po raz kolejny obwołał się augustem, jednak został szybko przez niego pokonany i zamordowany lub zmuszony do samobójstwa[2].

Przypisy

  1. Maksymian, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-08-06] .
  2. Krawczuk 1985 ↓, s. 85–102.

Bibliografia

  • AleksanderA. Krawczuk AleksanderA., Konstantyn Wielki, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1985, s. 85–102, ISBN 83-214-0443-X, OCLC 69297285 .
  • p
  • d
  • e
Dynastia julijsko-klaudyjska
Rok czterech cesarzy
Flawiusze
Dynastia Antoninów
Bez dynastii
Sewerowie
Kryzys wieku III
Tetrarchia i Dynastia konstantyńska
Dynastia walentyniańska
Dynastia teodozjańska
Cesarstwo zachodniorzymskie
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000097398019
  • VIAF: 50478873
  • LCCN: n78022482
  • GND: 118641026
  • BnF: 16491048s
  • SUDOC: 134010442
  • NKC: mzk2012713425
  • NTA: 070659834
  • J9U: 987007378209905171
  • CANTIC: a20329234
  • WorldCat: lccn-n78022482
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3936590
  • Britannica: biography/Maximian
  • Treccani: massimiano
  • Universalis: maximien-lat-marcus-aurelius-valerius-maximiamus-empereur-romain
  • БРЭ: 2167451
  • NE.se: maximianus
  • SNL: Maximianus
  • VLE: maksimianas
  • Catalana: 0041523
  • DSDE: Maximianus