Romulus Augustulus

Romulus Augustulus

Flavius Romulus Augustus

Romulus Augustus przed Odoakrem
Cesarz rzymski
Okres	od 31 października 475 do 4 września 476
Koronacja	31 października
Poprzednik	Juliusz Nepos
Następca	—
Dane biograficzne
Data urodzenia	ok. 463
Data i miejsce śmierci	po 507 Castellum Lucullanum (?)
Miejsce spoczynku	Castel dell’Ovo w Neapolu (?)
Ojciec	Orestes
Moneta
Multimedia w Wikimedia Commons

Flawiusz Romulus Augustus (łac. Flavius Romulus Augustus, zwany później przez swych wrogów szyderczo Augustulus, „Auguścik”, „cesarzątko”; ur. ok. 463, zm. po 507) – ostatni cesarz zachodniorzymski, syn Orestesa, naczelnika wojsk, który w rzeczywistości sprawował władzę.

Życiorys

Panował od 31 października 475 do 4 września 476 roku. Właściwą władzę w jego imieniu sprawował jego ojciec Orestes, który jako magister militum praesentalis, czyli głównodowodzący wojsk rzymskich, zbuntował się przeciwko Juliuszowi Neposowi. Orestes przyjął tytuł patrycjusza i dowódcy obu rodzajów wojsk (magister utriusque militiae)^[1].

W sierpniu 476 na czele buntu wojsk barbarzyńskich w Italii złożonych ze Skirów, Herulów i Alanów stanął Odoaker, który pokonał Orestesa pod Ticinum (obecnie Pawia). Przyczyną buntu była odmowa Orestesa nadania żołnierzom ziemi w Italii. Sam Orestes zginął 28 sierpnia 476, a 4 września pod Rawenną zabito jego brata Pawła. Romulus przebywający w Rawennie został pozbawiony władzy przez Odoakra, który jednak zachował ustępującego cesarza przy życiu, obdarzył go majątkiem ziemskim na północ od dzisiejszego Neapolu i nakazał wypłacanie corocznej renty w wysokości 6000 solidów (odpowiadało to mniej więcej rocznemu dochodowi rzymskiego senatora). Zamieszkał w willi Castellum Lucullanum. Być może Odoaker chciał w przyszłości wykorzystać Romulusa do swoich celów^[2][3][4].

Koniec jego panowania uważa się za koniec cesarstwa zachodniorzymskiego. Często data ta jest też uznawana za symboliczny koniec starożytności.

Jego dalsze losy są nieznane. Prawdopodobnie żył jeszcze długo i pobierał rentę zarówno od Odoakra, jak i jego następców, w tym Teodoryka Wielkiego. Kasjodor w 507 (lub 511) roku napisał w imieniu tego władcy list do „Romulusa”, potwierdzający wypłacanie mu renty. Większość historyków identyfikuje owego „Romulusa” z byłym cesarzem. Uważa się, że Romulus Augustulus zmarł przed przywróceniem władzy bizantyjskiej w Italii (536).

Charakter rządów

Obejmując rządy, Romulus Augustulus miał 12 lat (był więc młodszy niż Heliogabal i Aleksander Sewer, mający w roku objęcia rządów 14 lat). Jak dwaj wymienieni był marionetką w rękach swojej rodziny, z tą różnicą, że Romulusem kierował ojciec, a dwoma pozostałymi babka Julia Maesa oraz ich matki Julia Soaemias (Heliogabala) i Julia Mamaea (Aleksandra Sewera)^[5]. Jego władza nie została uznana przez cesarza wschodniorzymskiego Zenona.

Film

Romulus Augustulus jest jedną z głównych postaci filmu z 2007, pt. „Ostatni Legion”. W jego rolę wcielił się Thomas Brodie-Sangster. Film jest pełen anachronizmów i przeinaczeń: podaje jedną z nieprawdopodobnych wersji dalszego życia ostatniego cesarza Rzymu, utożsamiając go z królem Brytanii – Utherem Pendragonem, pogromcą Vortigerna i ojcem króla Artura.

Przypisy

Bibliografia

• Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Dominat. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1991, s. 564–567. ISBN 83-207-1099-5.
• Kazimierz Lepszy (red.): Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968.brak strony w książce
• Marcin Pawlak: Rzymski Zachód w latach 395–493. W: Świat rzymski w V wieku. Praca zbiorowa pod redakcją Rafała Kosińskiego i Kamilli Twardowskiej. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2010. ISBN 978-83-62261-16-1.
• Jerzy Strzelczyk: Goci – rzeczywistość i legenda. Warszawa: 1984. ISBN 83-06-00654-2.