Matt Dillon

Ten artykuł dotyczy aktora. Zobacz też: informatyku.
Matt Dillon
Ilustracja
Matt Dillon (2018)
Imię i nazwisko

Matthew Raymond Dillon

Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1964
New Rochelle

Zawód

aktor, reżyser

Lata aktywności

od 1979

Multimedia w Wikimedia Commons

Matt Dillon, właśc. Matthew Raymond Dillon[1] (ur. 18 lutego 1964[2] w New Rochelle[3]) – amerykański aktor i reżyser filmowy[4].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w New Rochelle w rodzinie rzymskokatolickiej Paula Dillona, menedżera inwestycyjnego i portrecisty, i Mary Ellen Dillon[5]. Wychowywał się w hrabstwie Westchester wraz z czterema braćmi: starszym Paulem (ur. 1962) oraz młodszymi – Kevinem (ur. 19 sierpnia 1965), znanym z roli Johnny’ego „Dramy” Chase’a w serialu Ekipa[6], Timothym (ur. 1969) i Brianem (ur. 1972) oraz młodszą siostrą Katy (ur. 1966). Większość jego przyjaciół pochodziło z rodzin dysfunkcyjnych, ale jego rodzice byli szczęśliwym małżeństwem klasy średniej irlandzkich katolików.

Kariera

Został dostrzeżony przez łowców talentów, którzy podczas pobytu w gimnazjum Hommocks School w poszukiwaniu nowych twarzy do filmu niskobudżetowego Warner Bros. zwrócili na niego uwagę i zaproponowali mu kluczową rolę Richiego White’a w dramacie kryminalnym Jonathana Kaplana Nad krawędzią (Over the Edge, 1979)[7]. Jego pozycję w filmowym świecie ugruntowały role zbuntowanych nastolatków w dwóch obrazach Francisa Forda Coppoli z 1983: Outsiderzy (The Outsiders) i Rumble Fish. Szybko okazał się niezwykle wszechstronnym aktorem, który równie dobrze sprawdził się w repertuarze dramatycznym (Miasto gniewu) jak i komediowym (Sposób na blondynkę, O czym marzą faceci). Za najlepszą i najbardziej dojrzałą jego rolę z lat 80. uchodzi jednak kreacja charyzmatycznego przywódcy grupy narkomanów w Narkotykowy kowboj (1989) Gusa Van Santa, uhonorowana w 1990 nagrodą Independent Spirit Award.

W następnej dekadzie równie często pojawiał się na kinowym ekranie. Zagrał m.in. w rozgrywających się w Seattle w czasach triumfu grunge’u Samotnikach (1992), Za wszelką cenę (1995), Białym aligatorze (1996; reżyserski debiut Kevina Spacey) i kryminale Dzikie żądze (1998). W 2002 zadebiutował jako reżyser dramatem kryminalnym Miasto duchów, był także współautorem scenariusza tego filmu. W 2006 za rolę rasistowskiego policjanta w Mieście gniewu zdobył nominację do Oscara. Wcześniej wystąpił w opartym o autobiograficzną prozę Charlesa Bukowskiego Factotum (2005) zagrał Henry’ego Chinaskiego, alter ego amerykańskiego pisarza.

Tribeca Film Festival (2009)

Zasiadał w jury konkursu głównego na 77. MFF w Wenecji (2020).

Filmografia

Przypisy

  1. Overview for Matt Dillon. TCM.com. [dostęp 2016-08-06]. (ang.).
  2. Matt Dillon Biography, Movie Highlights. AllMovie. [dostęp 2016-08-06]. (ang.).
  3. Matt Dillon. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-08-06]. (ang.).
  4. Matt Dillon. AdoroCinema. [dostęp 2016-08-06]. (port.).
  5. Matt Dillon Biography (1964-). Film Reference. [dostęp 2016-08-06]. (ang.).
  6. Kevin Dillon: 'Celebrities are afraid to party openly. The Guardian. [dostęp 2016-08-06]. (ang.).
  7. Matt Dillon. MYmovies. [dostęp 2016-08-06]. (wł.).

Linki zewnętrzne

  • Matt Dillon w bazie IMDb (ang.)
  • Matt Dillon w bazie Filmweb
  • Matt Dillon w bazie Notable Names Database (ang.)
  • p
  • d
  • e
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
  • Wikiprojekt:Filmy
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000078238079
  • VIAF: 76504572
  • LCCN: n84104878
  • GND: 136025293
  • BnF: 139390169
  • SUDOC: 059559179
  • NLA: 40747375
  • NKC: js20050711009
  • BNE: XX1173869
  • NTA: 072282614
  • BIBSYS: 99012124
  • PLWABN: 9810535516805606
  • NUKAT: n2011163403
  • J9U: 987007440399905171
  • CANTIC: a10073991
  • ΕΒΕ: 286162
  • KRNLK: KAC2020K9584
  • LIH: LNB:BH4G;=pa
  • WorldCat: lccn-n84104878
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: biography/Matt-Dillon
  • NE.se: matt-dillon
  • SNL: Matt_Dillon
  • DSDE: Matt_Dillon