Jeanne Moreau

Jeanne Moreau
Ilustracja
Moreau w 1958
Data i miejsce urodzenia

23 stycznia 1928
Paryż

Data i miejsce śmierci

31 lipca 2017
Paryż

Zawód

aktorka, reżyserka, piosenkarka,

Współmałżonek

Jean-Louis Richard (1949–1951)
Thodoros Roubanis (1966–1967)
William Friedkin (1977–1979)

Odznaczenia
Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Wielki Oficer Orderu Narodowego Zasługi (Francja) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Jeanne Moreau (ur. 23 stycznia 1928 w Paryżu, zm. 31 lipca 2017 tamże[1]) – francuska aktorka teatralna i filmowa, reżyserka oraz piosenkarka.

Początki

Była córką restauratora z paryskiego Montmartre’u. Studiowała w konserwatorium w Paryżu. Karierę rozpoczęła w wieku 20 lat od gry na deskach Comédie-Française i Teatru Jeana Vilara. Występowała przeważnie w repertuarze klasycznym. W filmie debiutowała w 1949.

Kariera

Przełom w jej karierze filmowej nastąpił w 1958, gdy zagrała w dwóch głośnych, nagradzanych i szeroko wówczas dyskutowanych filmach Louisa Malle’a: Windą na szafot i Kochankowie. Dzięki nim została gwiazdą pierwszej wielkości i symbolem seksu.

Jeanne Moreau i Marcello Mastroianni, 1991

Współpracę z Malle’em kontynuowała w dalszych filmach: Błędny ognik (1963) oraz Viva Maria! (1965). W tym ostatnim stworzyła duet z Brigitte Bardot, co zaowocowało wielkim sukcesem komercyjnym tego filmu.

Od początku lat 60. grała u mistrzów światowego kina: François Truffauta (Jules i Jim, Panna młoda w żałobie), Orsona Wellesa (Proces, Falstaff), Michelangelo Antonioniego (Noc, Po tamtej stronie chmur), Josepha Loseya (Pan Klein, Pstrąg) czy Luisa Buñuela (Dziennik panny służącej – nagroda aktorska w Karlowych Warach).

Współpracowała także z Peterem Brookiem (Moderato cantabile – nagroda aktorska w Cannes), Tonym Richardsonem (Mademoiselle), Rainerem Wernerem Fassbinderem (Querelle) i Wimem Wendersem (Aż na koniec świata).

Zajmowała się reżyserią teatralną i filmową (Światło, L’adolescente), a także produkcją filmów. Przewodniczyła obradom jury konkursu głównego na 28. (1975) oraz na 48. MFF w Cannes (1995).

Do późnych lat życia pojawiała się na srebrnym ekranie (np. w Czasie, który pozostał François Ozona lub w filmach Amosa Gitaja).

Życie prywatne

Jeanne Moreau była trzykrotnie zamężna. Jej pierwszym mężem był aktor francuski Jean-Louis Richard (1949–1951), drugim aktor grecki Thodoros Roubanis (1966–1967), trzecim zaś – znany reżyser amerykański William Friedkin (1977–1979). Jej jedyne dziecko – syn Jérôme z pierwszego małżeństwa – jest malarzem.

Aktorka romansowała ze znanymi postaciami, m.in. z reżyserami – Louisem Malle’em i Tonym Richardsonem, aktorami – Thodorosem Roubanisem i Lee Marvinem czy projektantem mody Pierre’em Cardinem.

Jej wieloletnią przyjaciółką była amerykańska aktorka Sharon Stone.

Filmografia

Aktorka

Moreau i Amos Gitaj podczas zdjęć Plus tard, 2008
  • 2015 Le talent de mes amis – babcia Thibaulta
  • 2013 Le tourbillon de Jeanne – Margueritte
  • 2012 Estonka w Paryżu (Une estonienne à Paris) – Frida
  • 2011 Bouquet final – Marie
  • 2009 Twarz (Visage) – Jeanne
  • 2008 Plus tard – Rivka
  • 2007 Disengagement – Françoise
  • 2005 Czas, który pozostał (Le temps qui reste) – Laura
Królowie Przeklęci (Les Rois maudits) – Mahaut
  • 2001 Ta miłość (Cet amour-là) – Marguerite Duras
  • 1998 Długo i szczęśliwie (Ever After) – wielka dama
  • 1997 Jak kochają czarownice (Un amour de sorcière) – Eglantine
  • 1996 Dziedzictwo (The Propietor) – Adrienne Mark
  • 1995 Po tamtej stronie chmur (Al di là delle nuvole) – przyjaciółka
  • 1993 A Foreign Field – Angélique
Mapa ludzkiego serca (Map of the Human Heart) – siostra Bainville
Spacer brzegiem morza (La vieille qui marchait dans la mer) – lady M.
  • 1990 Nikita – Amande
  • 1982 Pstrąg (La truite) – Lou
Querelle – Lysiane
  • 1976 Pan Klein (Mr. Klein) – Florence
Światło (Lumière) – Sarah
Ostatni z wielkich (The Last Tycoon) – Didi
  • 1975 Souvenirs d'en France – Berthe
  • 1974 Les valseuses – Jeanne Pirolle
  • 1968 Panna młoda w żałobie (La mariée était en noir) – Julie Kohler
The Immortal Story – Virginie Ducrot
  • 1966 Mademoiselle – mademoiselle
  • 1965 Falstaff (Campanadas a medianoche) – Doll Tearsheet
Viva Maria! – Maria 1
  • 1964 Mata Hari – Margaretha Geertruida
Dziennik panny służącej (Le journal d'une femme de chambre) – Célestine
Pociąg (The Train) – Christine
  • 1963 Peau de banane – Cathy
Błędny ognik (Le feu follet) – Jeanne
  • 1962 Proces (Le procès) – Marika Burnstner
Jules i Jim (Jules et Jim) – Catherine
  • 1961 Noc (La notte) – Lidia Pontano
  • 1960 Le dialogue des Carmélites – matka Maria
Moderato cantabile – Anne Desbarèdes
  • 1959 Niebezpieczne związki (Les liaisons dangereuses) – Juliette Valmont
  • 1958 Kochankowie (Les amants) – Jeanne Tournier
Windą na szafot (Ascenseur pour l'échafaud) – Florence Carala
Nie dotykać łupu (Touchez pas au grisbi) – Josy
  • 1953 Julietta – Rosie Facibey

Reżyserka

  • 1983 Lillian Gish (dokumentalny)
  • 1979 L'adolescente
  • 1976 Światło (Lumière)

Nagrody

Przypisy

  1. AnitaA. Gates AnitaA., Jeanne Moreau, Femme Fatale of French New Wave, Is Dead at 89 [online], nytimes.com, 31 lipca 2017 [dostęp 2017-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-31]  (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Jeanne Moreau w bazie IMDb (ang.)
  • Jeanne Moreau w bazie Filmweb
  • Jeanne Moreau w bazie Notable Names Database (ang.)
  • Nieoficjalna strona Jeanne Moreau
  • p
  • d
  • e
1971–2000
od 2001
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
1976–2000
od 2001
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
1969–1989
1990–2009
2010–
  • p
  • d
  • e
1982–1999
2000–2019
2020–
  • p
  • d
  • e
1950–1959
1960–1969
1970–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
  • p
  • d
  • e
1946-1959
1960-1979
1980-1999
2000-2019
2020-
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000121183641
  • VIAF: 4543501
  • ULAN: 500355455
  • LCCN: n82137117
  • GND: 118864688
  • NDL: 00621159
  • LIBRIS: dbqtz28x1blcskg
  • BnF: 13897692n
  • SUDOC: 029056942
  • SBN: RAVV088699
  • NLA: 35946334
  • NKC: ola2002139982
  • BNE: XX1166658
  • NTA: 099916258
  • BIBSYS: 98074515
  • CiNii: DA08219894
  • PLWABN: 9810703990205606
  • NUKAT: n2005108228
  • J9U: 987007460299805171
  • CANTIC: a19535673
  • LNB: 000251163
  • NSK: 000133501
  • KRNLK: KAC2020K9284
  • LIH: LNB:V*326142;=BE
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3943429
  • Britannica: biography/Jeanne-Moreau
  • Treccani: jeanne-moreau
  • Universalis: jeanne-moreau
  • SNL: Jeanne_Moreau
  • VLE: jeanne-moreau
  • Catalana: 0044317
  • DSDE: Jeanne_Moreau
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 41906