Susan Sarandon

Ten artykuł od 2022-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Susan Sarandon

Susan Sarandon (2016)

Imię i nazwisko

Susan Abigail Sarandon

Data i miejsce urodzenia

4 października 1946
Nowy Jork

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Chris Sarandon (1967–1979)

Lata aktywności

od 1970

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

Susan Abigail Sarandon, de domo Tomalin (ur. 4 października 1946 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka i aktywistka społeczna, zdobywczyni Oscara, działaczka społeczna, ambasador dobrej woli UNICEF^[1].

Życiorys

Urodziła się w Nowym Jorku jako najstarsze z dziewięciorga dzieci Włoszki Lenory Marie (z domu Criscione) i posiadającego pochodzenie angielskie, irlandzkie i walijskie Phillipa Lesliego Tomalinów.

Susan Sarandon po raz pierwszy wystąpiła przed kamerą w 1970 roku w filmie Joe. Pięć lat później zagrała u boku samego Roberta Redforda w obrazie Wielki Waldo Pepper, jednak sławę przyniosła jej główna rola żeńska w kultowym musicalu Jima Sharmana The Rocky Horror Picture Show. Kolejne występy Susan Sarandon były często owiane atmosferą skandalu. W Ślicznotce grała prostytutkę wychowującą swoją córkę w domu publicznym, scena miłości lesbijskiej z Catherine Deneuve w Zagadce nieśmiertelności sprawiła, że wielu widzów wychodziło z kina oburzonych. W roku 1982 Sarandon została po raz pierwszy nominowana do Oscara za rolę w filmie Atlantic City. Kolejne lata przyniosły kolejne sukcesy. Wystąpiła u boku Jacka Nicholsona w Czarownicach z Eastwick, a na planie Byków z Durham poznała swojego życiowego partnera, aktora Tima Robbinsa. Jednak dopiero lata 90. stały się okresem szczególnie pomyślnym w karierze artystki. W 1991 r. została po raz drugi nominowana do Oscara za rolę w obrazie Ridleya Scotta Thelma i Louise.

Aktywizm

Susan Sarandon jest jedną z najbardziej aktywnych aktorek Hollywood. Oprócz pracy na planie zajmuje się organizacją wielu przedsięwzięć na cele charytatywne. Szczególną uwagę zwraca na osoby chore na AIDS. W 1993 roku w trakcie uroczystości wręczania Oscarów poświęciła im nawet krótką przemowę, czym zjednała sobie nie tylko podziw, ale i poparcie ze strony wielu ludzi kina. W czasie operacji „Pustynna Burza” otwarcie krytykowała prezydenturę Busha i wojnę w Zatoce. Jest także działaczką na rzecz osób ze środowiska LGBT. Brała udział w reklamie „Love is Love is Love”, promującej LGBT.

Życie prywatne

W latach 1967–1979 aktorka była żoną Chrisa Sarandona, lecz nie mieli dzieci. Ze związku z włoskim reżyserem Franco Amurrim Sarandon ma córkę Evę Amurri (ur. marzec 1985), również będącą aktorką.

W 2009 roku, po 23 latach związku, Sarandon rozstała się ze swoim partnerem, aktorem Timem Robbinsem, z którym nigdy nie wzięła ślubu. Para ma dwóch synów: Jacka Henry’ego (ur. maj 1989) i Milesa Robbinsów (ur. maj 1992).

Filmografia

Filmy fabularne

1970: Joe jako Melissa Compton
1971: Fleur bleue jako Elizabeth Hawkins
1971: Mortadela jako Sally
1974: The Rimers of Eldritch jako Patsy Johnson
1974: The Whirlwind
1974: The Satan Murders jako Kate
1974: June Moon jako Eileen
1974: Bal kapitański (F. Scott Fitzgerald and 'The Last of the Belles' ) jako Ailie Calhoun
1974: Strona tytułowa (The Front Page) jako Peggy Grant
1974: Zakochani w Molly (Lovin' Molly) jako Sarah
1975: Rocky Horror Picture Show (The Rocky Horror Picture Show) jako Janet Weiss
1975: Wielki Waldo Pepper (The Great Waldo Pepper) jako Mary Beth
1976: Dragonfly jako Chloe
1977: Kowboj za kółkiem (The Last of the Cowboys) jako Ginny
1977: Druga strona północy (The Other Side of Midnight) jako Catherine Alexander
1977: Checkered Flag or Crash jako C.C. Wainwright
1978: Ślicznotka (Pretty Baby) jako Hattie
1978: Król Cyganów (King of the Gypsies) jako Rose
1979: Prawie jak w raju (Something Short of Paradise) jako Madeleine Ross
1980: Atlantic City jako Sally
1980: Nieoczekiwany romans (Loving Couples) jako Stephanie
1982: Kim w tej chwili jestem? (Who Am I This Time?) jako Helene Shaw
1982: Burza (Tempest) jako Aretha
1983: Zagadka nieśmiertelności (The Hunger) jako Sarah Roberts
1984: Kumpelski układ (The Buddy System) jako Emily
1985: Mussolini i Ja (Mussolini: The Decline and Fall of Il Duce) jako Edda Ciano
1985: Kompromitujące pozy (Compromising Positions) jako Judith Singer
1986: Waleczne Kobiety (Women of Valor) jako pułkownik Margaret Ann Jessup
1987: Czarownice z Eastwick (The Witches of Eastwick) jako Jane Spofford
1988: Byki z Durham (Bull Durham) jako Annie Savoy
1988: Sweet Hearts Dance jako Sandra Boon
1989: Sucha biała pora (A Dry White Season) jako Melanie Bruwer
1989: Styczniowy człowiek (The January Man) jako Christine Starkey
1990: Biały pałac (White Palace) jako Nora Baker
1991: Thelma i Louise (Thelma & Louise) jako Louise Sawyer
1992: Olej Lorenza (Lorenzo's Oil) jako Michaela Odone
1992: Margines życia (Light Sleeper) jako Ann
1992: Bob Roberts jako Tawna Titan
1992: Gracz (The Player) jako Susan Sarandon
1994: Bezpieczne przejście (Safe Passage) jako Mag Singer
1994: Małe kobietki (Little Women) jako Marmee March
1994: Klient (The Client) jako Reggie Love
1995: Przed egzekucją (Dead Man Walking) jako siostra Helen Prejean
1996: Jakubek i brzoskwinia olbrzymka (James and the Giant Peach) jako Pająk (głos)
1998: Mamuśka (Stepmom) jako Jackie
1998: Półmrok (Twilight) jako Catherine Ames
1998: Illuminata jako Celimene
1999: Nasz przyjaciel, Martin (Our Friend, Martin) jako pani Clark (głos)
1999: Ziemskie namiętności (Earthly Possessions) jako Charlotte Emery
1999: Cradle Will Rock jako Margherita Sarfatti
1999: Wszędzie byle nie tu (Anywhere But Here) jako Adele August
2000: Tajemniczy Joe (Joe Gould's Secret) jako Alice Neel
2000: Pełzaki w Paryżu (Rugrats in Paris: The Movie – Rugrats II) jako Coco LaBouche
2001: Psy i koty jako Ivy (głos)
2002: Siostrzyczki (The Banger Sisters) jako Lavinia
2002: Mila księżycowego światła (Moonlight Mile) jako JoJo Floss
2002: Ucieczka od życia (Igby Goes Down) jako Mimi Slocumb
2003: I będę żyć (Ice Bound) jako Jerri Nielsen
2004: Zatańcz ze mną (Shall We Dance) jako Beverly Clark
2004: Alfie jako Liz
2004: Czekając na cud (Noel) jako Rose
2005: Upodleni (The Exonerated) jako Sunny
2005: Romanse i papierosy (Romance & Cigarettes) jako Kitty Kane
2005: Elizabethtown jako Hollie Baylor
2006: Modliszka (Irresistible) jako Sophie
2007: Arytmetyka uczuć (Emotional Arithmetic) jako Melanie Lansing Winters
2007: Zaczarowana (Enchanted) jako królowa Narissa
2007: Bernard i Doris (Bernard and Doris) jako Doris
2007: W dolinie Elah (In the Valley of Elah) jako Joan Deerfield
2007: Facet od W-F'u (Mr. Woodcock) jako Beverly Farley
2008: Speed Racer jako mama Racera
2008: Na rozstaju uczuć (Middle of Nowhere) jako Rhonda Berry
2009: Co w trawie piszczy? (Leaves of Grass) jako Daisy
2009: Najlepszy (The Greatest) jako Grace Brewer
2009: Człowiek sukcesu (Solitary Man) jako Nancy
2009: Nostalgia anioła (The Lovely Bones) jak babcia Lynn
2010: Wall Street: Pieniądz nie śpi (Wall Street: Money Never Sleeps) jako Sylvia Moore
2010: Jack, jakiego nie znacie (You Don't Know Jack) jako Janet Good
2010: Peacock jako Fanny Crill
2011: The Miraculous Year jako Patty Atwood
2011: Fight for Your Right Revisited jako matka
2011: Jeff wraca do domu (Jeff, Who Lives at Home) jako Sharon
2012: Arbitraż (Arbitrage) jako Ellen Miller
2012: Spadaj, tato (I Hate You, Dad) jako Mary McGarricle
2012: Robot i Frank (Robot & Frank) jako Jennifer
2012: Atlas chmur (Cloud Atlas) jako Ursula / Żółta twarz
2012: Reguła milczenia (The Company You Keep) jako Sharon Solarz
2013: Infiltrator (Snitch) jako Joanne Keeghan
2013: Wielkie wesele (The Big Wedding) jako Bebe McBride
2013: Irwin & Fran jako narrator
2013: The Last of Robin Hood jako Florence Aadland
2014: Wezwanie (The Calling) jako Hazel Micallef
2014: Pingpongowe lato (Ping-Pong Summer) jako Randi Jammer
2014: Tammy jako Pearl
2014: Hell & Back jako anioł Barb (głos)
2016: Mothers Day jako Millie
2016: Zoolander 2 jako ona sama
2017: Złe mamuśki 2: Jak przetrwać święta (A Bad Moms Christmas] jako Isis
2023: Blue Beetle jako Victoria Kord

Seriale telewizyjne

1971: A World Apart jako Patrice Kahlman
1971: Owen Marshall: Counselor at Law jako Joyce
1972: Search for Tomorrow jako Sarah Fairbanks
1973–1974: Wide World of Mystery jako Kate
1984: Faerie Tale Theatre jako Piękność
1984: Oxbridge Blues jako Natalie
1985: Anno Domini (A.D.) jako Livilla
1995: Simpsonowie (The Simpsons) jako nauczycielka baletu (głos)
2001: Przyjaciele (Friends) jako Jessica Lockhart
2002: Zwariowany świat Malcolma (Malcolm in the Middle) jako Meg
2003: Dzieci Diuny (Children of Dune) jako księżna Wensicja Korrino
2003: Freedom: A History of Us jako Mary Hagidorn
2005: Mad TV
2006–2007: Wołanie o pomoc (Rescue Me) jako Alicia Green
2009: Ostry dyżur (E.R.) jako Nora
2009, 2011: Saturday Night Live jako matka
2011–2012: Rockefeller Plaza 30 (30 Rock) jako Lynn Onkman
2012: Słowo na R (The Big C) jako Joy Kleinman
2015: Marilyn jako Gladys Mortenson
2016: Zoolander 2 jako ona sama (cameo)

Nagrody

Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1996 Przed egzekucją
Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1995 Klient
Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1996 Przed egzekucją

Przypisy

↑ UNICEF: International Goodwill Ambassadors who served in 2005. unicef.org. [dostęp 2012-11-13]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Susan Sarandon w bazie IMDb (ang.)
Susan Sarandon w bazie Filmweb
Susan Sarandon w bazie Notable Names Database (ang.)

David di Donatello dla najlepszej aktorki zagranicznej

Ingrid Bergman (1957)
Deborah Kerr (1959)
Audrey Hepburn (1960)
Brigitte Bardot (1961)
Audrey Hepburn (1962)
Geraldine Page (1963)
Shirley MacLaine (1964)
Audrey Hepburn (1965)
Julie Andrews (1966)
Julie Christie / Elizabeth Taylor (1967)
Faye Dunaway / Katharine Hepburn (1968)
Mia Farrow / Barbra Streisand (1969)
Liza Minnelli (1970)
Ali MacGraw (1971)
Elizabeth Taylor (1972)
Liza Minnelli (1973)
Barbra Streisand / Tatum O’Neal (1974)
Liv Ullmann (1975)
Isabelle Adjani / Glenda Jackson (1976)
Faye Dunaway / Annie Girardot (1977)
Jane Fonda / Simone Signoret (1978)
Ingrid Bergman / Liv Ullmann (1979)
Isabelle Huppert (1980)
Catherine Deneuve (1981)
Diane Keaton (1982)
Julie Andrews (1983)
Shirley MacLaine (1984)
Meryl Streep (1985)
Meryl Streep (1986)
Norma Aleandro (1987)
Cher (1988)
Jodie Foster (1989)
Jessica Tandy (1990)
Anne Parillaud (1991)
Geena Davis (1992)
Emmanuelle Béart / Tilda Swinton / Emma Thompson (1993)
Emma Thompson (1994)
Jodie Foster (1995)
Susan Sarandon (1996)

Wikiprojekt:Filmy

Nagroda Donostia

1980–1989	Gregory Peck / Gene Tierney (1986) Glenn Ford (1987) Vittorio Gassman (1988) Bette Davis (1989)
1990–1999	Claudette Colbert (1990) Anthony Perkins (1991) Lauren Bacall (1992) Robert Mitchum (1993) Lana Turner (1994) Susan Sarandon / Catherine Deneuve (1995) Al Pacino (1996) Michael Douglas / Jeremy Irons (1997) Jeanne Moreau / Anthony Hopkins / John Malkovich (1998) Anjelica Huston / Fernando Fernán Gómez / Vanessa Redgrave (1999)
2000–2009	Michael Caine / Robert De Niro (2000) Julie Andrews / Warren Beatty / Francisco Rabal (2001) Jessica Lange / Bob Hoskins / Dennis Hopper / Francis Ford Coppola (2002) Robert Duvall / Sean Penn / Isabelle Huppert (2003) Annette Bening / Jeff Bridges / Woody Allen (2004) Willem Dafoe / Ben Gazzara (2005) Max von Sydow / Matt Dillon (2006) Liv Ullmann / Richard Gere (2007) Meryl Streep / Antonio Banderas (2008) Ian McKellen (2009)
2010–2019	Julia Roberts (2010) Glenn Close (2011) Oliver Stone / Ewan McGregor / Tommy Lee Jones / John Travolta / Dustin Hoffman (2012) Carmen Maura / Hugh Jackman (2013) Denzel Washington / Benicio del Toro (2014) Emily Watson (2015) Sigourney Weaver / Ethan Hawke (2016) Ricardo Darín / Monica Bellucci / Agnès Varda (2017) Hirokazu Koreeda / Danny DeVito / Judi Dench (2018) Penélope Cruz / Costa-Gavras / Donald Sutherland (2019)
2020–2029	Viggo Mortensen (2020) Johnny Depp / Marion Cotillard (2021) Juliette Binoche / David Cronenberg (2022) Javier Bardem / Víctor Erice / Hayao Miyazaki (2023)

Wikiprojekt:Filmy

Film Society of Lincoln Center Gala Tribute

Charlie Chaplin (1972)
Fred Astaire (1973)
Alfred Hitchcock (1974)
Joanne Woodward i Paul Newman (1975)
George Cukor (1978)
Bob Hope (1979)
John Huston (1980)
Barbara Stanwyck (1981)
Billy Wilder (1982)
Laurence Olivier (1983)
Claudette Colbert (1984)
Federico Fellini (1985)
Elizabeth Taylor (1986)
Alec Guinness (1987)
Yves Montand (1988)
Bette Davis (1989)
James Stewart (1990)
Audrey Hepburn (1991)
Gregory Peck (1992)
Jack Lemmon (1993)
Robert Altman (1994)
Shirley MacLaine (1995)
Clint Eastwood (1996)
Sean Connery (1997)
Martin Scorsese (1998)
Mike Nichols (1999)
Al Pacino (2000)
Jane Fonda (2001)
Francis Ford Coppola (2002)
Susan Sarandon (2003)
Michael Caine (2004)
Dustin Hoffman (2005)
Jessica Lange (2006)
Diane Keaton (2007)
Meryl Streep (2008)
Tom Hanks (2009)
Michael Douglas (2010)
Sidney Poitier (2011)
Catherine Deneuve (2012)
Barbra Streisand (2013)
Rob Reiner (2014)
Robert Redford (2015)
Morgan Freeman (2016)
Robert De Niro (2017)
Helen Mirren (2018)
Spike Lee (2020)
Cate Blanchett (2022)
Viola Davis (2023)
Jeff Bridges (2024)

Wikiprojekt:Filmy

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej

1920–1939	Janet Gaynor (1928) Mary Pickford (1929) Norma Shearer (1930) Marie Dressler (1931) Helen Hayes (1932) Katharine Hepburn (1933) Claudette Colbert (1934) Bette Davis (1935) Luise Rainer (1936) Luise Rainer (1937) Bette Davis (1938) Vivien Leigh (1939)
1940–1959	Ginger Rogers (1940) Joan Fontaine (1941) Greer Garson (1942) Jennifer Jones (1943) Ingrid Bergman (1944) Joan Crawford (1945) Olivia de Havilland (1946) Loretta Young (1947) Jane Wyman (1948) Olivia de Havilland (1949) Judy Holliday (1950) Vivien Leigh (1951) Shirley Booth (1952) Audrey Hepburn (1953) Grace Kelly (1954) Anna Magnani (1955) Ingrid Bergman (1956) Joanne Woodward (1957) Susan Hayward (1958) Simone Signoret (1959)
1960–1979	Elizabeth Taylor (1960) Sophia Loren (1961) Anne Bancroft (1962) Patricia Neal (1963) Julie Andrews (1964) Julie Christie (1965) Elizabeth Taylor (1966) Katharine Hepburn (1967) Katharine Hepburn / Barbra Streisand (1968) Maggie Smith (1969) Glenda Jackson (1970) Jane Fonda (1971) Liza Minnelli (1972) Glenda Jackson (1973) Ellen Burstyn (1974) Louise Fletcher (1975) Faye Dunaway (1976) Diane Keaton (1977) Jane Fonda (1978) Sally Field (1979)
1980–1999	Sissy Spacek (1980) Katharine Hepburn (1981) Meryl Streep (1982) Shirley MacLaine (1983) Sally Field (1984) Geraldine Page (1985) Marlee Matlin (1986) Cher (1987) Jodie Foster (1988) Jessica Tandy (1989) Kathy Bates (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Jessica Lange (1994) Susan Sarandon (1995) Frances McDormand (1996) Helen Hunt (1997) Gwyneth Paltrow (1998) Hilary Swank (1999)
2000–2019	Julia Roberts (2000) Halle Berry (2001) Nicole Kidman (2002) Charlize Theron (2003) Hilary Swank (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Marion Cotillard (2007) Kate Winslet (2008) Sandra Bullock (2009) Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Jennifer Lawrence (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Olivia Colman (2018) Renée Zellweger (2019)
2020–2039	Frances McDormand (2020) Jessica Chastain (2021) Michelle Yeoh (2022) Emma Stone (2023)

Nagroda BAFTA dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej

1950–1959	Vivien Leigh brytyjska/ Simone Signoret zagraniczna(1952) Audrey Hepburn brytyjska/ Leslie Caron zagraniczna(1953) Yvonne Mitchell brytyjska/ Cornell Borchers zagraniczna(1954) Katie Johnson brytyjska/ Betsy Blair zagraniczna(1955) Virginia McKenna brytyjska/ Anna Magnani zagraniczna(1956) Heather Sears brytyjska/ Simone Signoret zagraniczna(1957) Irene Worth brytyjska/ Simone Signoret zagraniczna(1958) Audrey Hepburn brytyjska/ Shirley MacLaine zagraniczna(1959)
1960–1969	Rachel Roberts brytyjska/ Shirley MacLaine zagraniczna(1960) Dora Bryan brytyjska/ Sophia Loren zagraniczna(1961) Leslie Caron brytyjska/ Anne Bancroft zagraniczna(1962) Rachel Roberts brytyjska/ Patricia Neal zagraniczna(1963) Audrey Hepburn brytyjska/ Anne Bancroft zagraniczna(1964) Julie Christie brytyjska/ Patricia Neal zagraniczna(1965) Elizabeth Taylor brytyjska/ Jeanne Moreau zagraniczna(1966) Edith Evans brytyjska/ Anouk Aimée zagraniczna(1967) Katharine Hepburn (1968) Maggie Smith (1969)
1970–1979	Katharine Ross (1970) Glenda Jackson (1971) Liza Minnelli (1972) Stéphane Audran (1973) Joanne Woodward (1974) Ellen Burstyn (1975) Louise Fletcher (1976) Diane Keaton (1977) Jane Fonda (1978) Jane Fonda (1979)
1980–1989	Judy Davis (1980) Meryl Streep (1981) Katharine Hepburn (1982) Julie Walters (1983) Maggie Smith (1984) Peggy Ashcroft (1985) Maggie Smith (1986) Anne Bancroft (1987) Maggie Smith (1988) Pauline Collins (1989)
1990–1999	Jessica Tandy (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Susan Sarandon (1994) Emma Thompson (1995) Brenda Blethyn (1996) Judi Dench (1997) Cate Blanchett (1998) Annette Bening (1999)
2000–2009	Julia Roberts (2000) Judi Dench (2001) Nicole Kidman (2002) Scarlett Johansson (2003) Imelda Staunton (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Marion Cotillard (2007) Kate Winslet (2008) Carey Mulligan (2009)
2010–2019	Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Emmanuelle Riva (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Olivia Colman (2018) Renée Zellweger (2019)
2020–2029	Frances McDormand (2020) Joanna Scanlan (2021) Cate Blanchett (2022) Emma Stone (2023)

Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych za wybitny występ aktorki w roli pierwszoplanowej

1994-1999	Jodie Foster (1994) Susan Sarandon (1995) Frances McDormand (1996) Helen Hunt (1997) Gwyneth Paltrow (1998) Annette Bening (1999)
2000-2009	Julia Roberts (2000) Halle Berry (2001) Renée Zellweger (2002) Charlize Theron (2003) Hilary Swank (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Julie Christie (2007) Meryl Streep (2008) Sandra Bullock (2009)
2010-2019	Natalie Portman (2010) Viola Davis (2011) Jennifer Lawrence (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Glenn Close (2018) Renée Zellweger (2019)
2020-2029	Viola Davis (2020) Jessica Chastain (2021) Michelle Yeoh (2022) Lily Gladstone (2023)