Memantyna

Memantyna
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
3,5-dimetyloadamantano-1-amina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C12H21N

Masa molowa

179,30 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

19982-08-2

PubChem

4054

DrugBank

DB01043

SMILES
CC12CC3CC(C1)(CC(C3)(C2)N)C
InChI
InChI=1S/C12H21N/c1-10-3-9-4-11(2,6-10)8-12(13,5-9)7-10/h9H,3-8,13H2,1-2H3
InChIKey
BUGYDGFZZOZRHP-UHFFFAOYSA-N
Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
chlorowodorek memantyny
Substancja w tej postaci nie jest klasyfikowana
jako niebezpieczna według kryteriów GHS[1].
Klasyfikacja medyczna
ATC

N06DX01

Multimedia w Wikimedia Commons

Memantynaorganiczny związek chemiczny, antagonista receptora NMDA, stosowany jako lek prokognitywny. Znajduje zastosowanie w leczeniu otępienia w przebiegu choroby Alzheimera.

Mechanizm działania

Memantyna jest niekompetycyjnym antagonistą receptora NMDA (kwasu N-metylo-D-asparaginowego). Zaburzenia przekaźnictwa glutaminergicznego, szczególnie w obrębie receptorów NMDA, są jedną z głównych przyczyn występowania chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera. Memantyna, hamując aktywność tego receptora, niweluje efekty patologicznie zwiększonych stężeń glutaminianu, które prowadzą do zaburzeń czynności neuronów[2].

Wskazania

Memantyna stosowana jest przede wszystkim w leczeniu choroby Alzheimera o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu[2].

W badaniach przedklinicznych lek ten wykazywał działanie przeciwmaniakalne. Zebrane dane sugerują, że w połączeniu z substancją stabilizującą nastrój memantyna może działać przeciwdepresyjnie i prokognitywnie[3].

Dawkowanie

Maksymalna dawka memantyny w przypadku choroby Alzheimera wynosi 20 mg; jest to też docelowa dawka podtrzymująca. Lek podaje się raz dziennie. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, terapię rozpoczyna się od dawki 5 mg/dobę, a następnie zwiększa się ją stopniowo (o 5 mg na tydzień), aż do osiągnięcia standardowej dawki podtrzymującej[2].

Preparaty

Preparaty memantyny (w postaci chlorowodorku) dostępne w Polsce (stan na grudzień 2022 r.)[4]:

  • AuroMemo
  • Axura
  • Biomentin
  • Cognomen
  • Ebixa
  • Marixino
  • Memantin NeuroPharma
  • Memantine Accord
  • Memantine Mylan
  • Memantine Orion
  • Memantine Vipharm
  • Memigmin
  • Memolek
  • Mirvedol
  • Nemdatine
  • Nemedan
  • Polmatine
  • Zenmem

Przypisy

  1. Memantine hydrochloride, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, 26 kwietnia 2022, numer katalogowy: M9292 [dostęp 2022-12-14] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  2. a b c Memantin NeuroPharma. Charakterystyka produktu leczniczego [online], rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl [dostęp 2023-11-27] .
  3. Jakie są najnowsze metody leczenia ChAD? [online], Leki.pl [dostęp 2023-11-09] .
  4. Memantyna (chlorowodorek memantyny), [w:] Indeks Leków MP, lista preparatów, Medycyna Praktyczna [dostęp 2022-12-14] .

Bibliografia

  • AnnaA. Członkowska AnnaA., AndrzejA. Członkowski AndrzejA., Leczenie w Neurologii. Kompendium, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, ISBN 83-200-3086-2 .
  • Leki po Dyplomie. Neurologia i Psychiatria, Medical Tribune Polska, 2009, ISBN 978-83-60135-56-3 .
  • Stephen M.S.M. Stahl Stephen M.S.M., Podstawy psychofarmakologii, Gdańsk: Via Medica, 2008, s. 322–325, ISBN 978-83-60945-73-5 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
N06: Psychoanaleptyki
N06A – Leki przeciwdepresyjne
N06AA – Nieselektywne inhibitory wychwytu
zwrotnego monoaminy
N06AB – Selektywne inhibitory wychwytu
zwrotnego serotoniny
N06AF – Nieselektywne inhibitory
monoaminooksydazy
N06AG – Inhibitory monoaminooksydazy typu A
N06AX – Inne
N06B – Leki psychostymulujące
i nootropowe
N06BA – Sympatykomimetyki działające
ośrodkowo
N06BC – Pochodne ksantyny
N06BX – Inne
N06C – Połączenia psycholeptyków
i psychoanaleptyków
N06CA – Leki przeciwdepresyjne w połączeniach
z psycholeptykami
N06D – Leki przeciw
otępieniu starczemu
N06DA – Inhibitory acetylocholinoesterazy
N06DX – Inne