Seth Carlo Chandler

Seth Carlo Chandler, Jr.

Data i miejsce urodzenia	16 września 1846 Boston
Data i miejsce śmierci	31 grudnia 1913 Wellesley Hills
Zawód, zajęcie	astronom
Narodowość	amerykańska
Multimedia w Wikimedia Commons

Seth Carlo Chandler, Jr. (ur. 16 września 1846 w Bostonie, zm. 31 grudnia 1913 w Wellesley Hills^[1]) – amerykański astronom. Odkrył okresowe ruchy osi ziemskiej obecnie znane jako chybotanie Chandlera^[1]. Wniósł także ważny wkład w dziedzinie badań nad gwiazdami zmiennymi, zajmował się obliczaniem orbit planetoid i komet, a także niezależnie odkrył gwiazdę nową T Coronae Borealis^[1]. Był redaktorem naczelnym czasopisma „The Astronomical Journal” oraz autorem ponad 200 prac naukowych^[1].

Życiorys

W młodości wykazywał uzdolnienia w dziedzinie matematyki i mechaniki^[2]. W 1861 roku ukończył bostońską szkołę średnią English High School^[1]. Na ostatnim roku tej szkoły pracował na pół etatu jako asystent Benjamina Peirce’a z Harvard College Observatory, zajmując się obliczeniami matematycznymi^[1]. Nie miał wykształcenia astronomicznego ani fizycznego, jednak był utalentowanym obserwatorem i wyjątkowo znał się na wykonywaniu różnego rodzaju obliczeń^[1].

Na początku 1862 roku został asystentem Benjamina Goulda i był z nim blisko związany w pracy naukowej przez wiele kolejnych lat^[2]. Gould pracował dla U.S. Coast Survey zajmując się opracowywaniem ulepszonych astronomicznych metod określania długości geograficznej^[1]. W 1864 roku Chandler również został zatrudniony przez tę instytucję i pracował dla niej przez następne sześć lat – jako pomocnik, prowadził obserwacje astronomiczne i obliczenia^[1]. Brał udział w określaniu długości geograficznej Calais (Maine) i Nowego Orleanu, uczył się najnowszych metod obliczeniowych, doskonalił umiejętności obserwacyjne oraz poznawał najnowsze instrumenty pomiarowe^[1]. Odmówił wyjazdu z Gouldem do Argentyny w 1869 roku, gdyż wkrótce miał się pobrać^[2].

Po wyjeździe Goulda postanowił porzucić na jakiś czas działalność naukową i zatrudnił się na lukratywnym stanowisku aktuariusza w firmie ubezpieczeniowej, musiał się jednak przeprowadzić do Nowego Jorku. 20 października 1870 roku ożenił się z Caroline Margaret Herman^[2]. Sześć lat później zmienił pracodawcę i wrócił wraz z rodziną do Bostonu^[1].

Jego sytuacja finansowa polepszyła się na tyle, że postanowił znów poświęcić się pracy naukowej. W 1881 roku osiadł w Cambridge w pobliżu Harvard College Observatory, gdzie zatrudnił się i prowadził badania jako niezależny astronom^[2]. Opublikował m.in. trzy katalogi gwiazd zmiennych – w 1888 (225 gwiazd), 1893 (260 gwiazd) i 1896 roku (393 gwiazdy)^[1]. Pracował jako zastępca redaktora naczelnego czasopisma „The Astronomical Journal”, a po śmierci Goulda w 1896 roku sam został redaktorem naczelnym i pracował na tym stanowisku aż do 1909 roku^[1]. Gdy czasopismo popadło w kłopoty finansowe, wspomógł je ze swoich własnych funduszy^[1]. W 1904 roku przeprowadził się do Wellesley Hills, gdzie 31 grudnia 1913 roku zmarł po krótkiej chorobie płuc^[2].

Miał siedem córek^[1].

Nagrody i wyróżnienia

• Członkostwo w National Academy of Sciences (1888)^[3]
• Członkostwo w American Academy of Arts and Sciences^[1]
• Członkostwo w brytyjskim Królewskim Towarzystwie Astronomicznym i niemieckim Astronomische Gesellschaft^[1]
• Medal Jamesa Craiga Watsona (1894)^[3]
• Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego (1896)^[4]
• Na jego cześć nazwano krater na Księżycu^[5].

Przypisy