William Henry Perkin
 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 12 marca 1838 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 14 lipca 1907 | ||
| Przyczyna śmierci | zapalenie płuc, zapalenie wyrostka robaczkowego | ||
| Zawód, zajęcie | chemik | ||
 | |||
| |||
William Henry Perkin (ur. 12 marca 1838 na East Endzie w Londynie, zm. 14 lipca 1907 tamże) − brytyjski chemik i przemysłowiec, wynalazca pierwszego barwnika syntetycznego, moweiny.
Życiorys
Perkin urodził się w Londynie jako najmłodsze dziecko stolarza. Edukację w szkole średniej zakończył w wieku 15 lat i rozpoczął studia chemiczne u Augusta Wilhelma von Hofmanna. Jego nauczyciel zajmował się wówczas próbami uzyskania syntetycznej chininy i zachęcił Perkina, aby także zainteresował się tą kwestią. W wieku 15 lat został także członkiem Royal College of Chemistry[1].
W czasie swoich eksperymentów wiosną 1856 roku podjął się utlenienia aniliny dwuchromianem potasu. Reakcji uległo główne zanieczyszczenie obecne w anilinie (toluidyna), co dało czarną, smolistą substancję. Ponieważ nie był to oczekiwany wynik pracy, Perkin przerwał eksperyment[2]. W czasie mycia za pomocą alkoholu zauważył, że następuje pod jego wpływem wypłukanie związku o silnie fioletowym kolorze. Perkin zainteresował się uzyskaną substancją i podjął z bratem Thomasem oraz Arturem Churchem dalsze badania. W tym samym roku opatentował swoje odkrycie, nadając związkowi nazwę moweiny. Był to pierwszy barwnik syntetyczny, tani w produkcji i będący konkurencją dla dotychczasowych barwników naturalnych, których cena była niezwykle wysoka. Dzięki swojemu odkryciu Perkin zgromadził duży majątek[3].
W następnych latach przeprowadził syntezę glikokolu i kwasu winowego (1861) oraz prowadził badania nad skręcaniem płaszczyzny polaryzacji światła przez związki organiczne w polu magnetycznym[4].
W 1868 roku opracował tzw. reakcję kondensacji Perkina, służącą do uzyskiwania kwasu karboksylowego α,β-nienasyconego[5][6][7]. W następnym roku wynalazł metodę syntezy antracenu[8], a następnie kumaryny i kwasu cynamonowego[4]. W 1874 r. uruchomił w Londynie własne laboratorium[4].
W roku 1906 uzyskał szlachecki tytuł „sir”[9].
Zmarł 14 lipca 1907 roku na zapalenie płuc i zapalenie wyrostka robaczkowego.
Jego syn, William Henry Perkin Jr. (1860-1929), również był chemikiem, zajmującycm się chemią organiczną[4].
Przypisy
- ↑ Perkin, William Henry. UXL Encyclopedia of World Biography. [dostęp 2010-12-18]. (ang.).
- ↑ Przypadkowe odkrycia. Jak Perkin nie zsyntetyzował chininy, a jednak stał się bogaty. Onet.pl. [dostęp 2010-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-21)]. (pol.).
- ↑ Przypadkowe odkrycia. Jak Perkin nie zsyntetyzował chininy, a jednak stał się bogaty. [dostęp 2011-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-21)]. (pol.).
- ↑ a b c d Jerzy Chodkowski (red.): Mały słownik chemiczny, Wiedz Powszechna, Warszawa 1964, s. 252
- ↑ W. H. Perkin. VI.—On the artificial production of coumarin and formation of its homologues. „J. Chem. Soc.”. 21, s. 53–63, 1868. DOI: 10.1039/JS8682100053. [dostęp 2011-01-01]. (ang.).
- ↑ W. H. Perkin. XXIII.—On the hydride of aceto-salicyl. „J. Chem. Soc.”. 21, s. 181–186, 1868. DOI: 10.1039/JS8682100181. [dostęp 2011-01-01]. (ang.).
- ↑ W. H. Perkin. XI.—On the formation of coumarin and of cinnamic and of other analogous acids from the aromatic aldehydes. „J. Chem. Soc.”. 31, s. 388–427, 1877. DOI: 10.1039/JS8773100388. [dostęp 2010-01-01]. (ang.).
- ↑ Encyclopedia Britannica, 1911 edition. [dostęp 2011-01-01]. (ang.).
- ↑ Sir William Henry Perkin, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2014-08-11] (ang.).
- p
- d
- e
Laureaci Royal Medal (XIX wiek)
| lata 20. |
|
|---|---|
| lata 30. |
|
| lata 40. |
|
| lata 50. |
|
| lata 60. |
|
| lata 70. |
|
| lata 80. |
|
| lata 90. |
|
| rok 1900 |
|
Kontrola autorytatywna (osoba):
Encyklopedia internetowa:
- PWN: 3955970
- Britannica: biography/William-Henry-Perkin
- Universalis: perkin-sir-william-henry
- БРЭ: 2331696
- NE.se: william-henry-perkin
- SNL: William_Henry_Perkin
- Catalana: 0050371
- DSDE: William_Henry_Perkin
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 47652
