Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
Zasięg niemieckich dialektów prowincji dolnośląskiej i górnośląskiej
Dialekt śląski języka niemieckiego[2] albo język śląski[3][4] (śl-niem. Schläsche Sproache, niem.Schlesisch albo Schlesische Sprache) – zespół gwar, którymi posługiwało się do 1945 roku ok. 7 mln mieszkańców Śląska (głównie Dolnego) i graniczącej z nim sudeckiej części Kraju Sudetów. Przez organizację SIL International dialekt śląski uważany jest za odrębny od języka niemieckiego: „język dolnośląski”[5], nie jest to jednak nazwa geograficznie precyzyjna, gdyż etnolekt ten obejmował również obszary należące do Górnego Śląska.
Grupy gwarowe
Do śląskiego dialektu języka niemieckiego zalicza się następujące grupy gwarowe[6]:
Porównanie dialektów śląskich języka niemieckiego i języka polskiego (przykłady)
Dialekty śląskie języków niemieckiego i polskiego, poza zapożyczeniami leksykalnymi, mają ze sobą niewiele wspólnego. Pierwszy jest dialektem germańskim, drugi dialektem słowiańskim. Poniższa tabela przedstawia kilka przykładów słów obu dialektów oraz ich odpowiedniki w standardowych językach niemieckim i polskim.
↑Niemiecki język potoczny na Dolnym Śląsku (niemiecki dialekt śląski) powstał w wyniki zmieszania się dialektów germańskich, które przynieśli ze sobą osiedleńcy z różnych stron Cesarstwa Niemieckiego, a także Flandrowie, którzy z czasem germanizują się lub polonizują. Z biegiem czasu wykształcił się z tej mieszanki językowej niemiecki dialekt śląski należący do wschodniej grupy dialektów środkowoniemieckich (Ostmitteldeutsch). Do tego dialektu nawiązywały dawne niemieckie wyspy językowe w Poznańskiem, na polskim językowo Śląsku oraz w Małopolsce (zob. Bambrzy, język wilamowski, Głuchoniemcy), [w:] Grażyna Kryszczuk. Świadomość językowa i kompetencja komunikacyjna Niemców na Dolnym Śląsku. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. 1999. s. 43, Maria Brzezina. Polszczyzna Niemców. 1989.
↑Johann David Koehler, Ernst Gieler: Von der Schlesier Sprache, 1928.
↑Ernst Gieler: Von der Schlesier Sprache und Mund-Art und Poëten, Hirschberg., 1928.
↑Klaus Ullmann: Schlesien-Lexikon, 2. Band der Reihe Deutsche Landschaften im Lexikon, 3. Auflage 1982, Adam Kraft Verlag GmbH & Co. KG Mannheim (ISBN 3-8083-1161-4), S. 260–262.
↑Walther Mitzka, Schlesisches Wörterbuch, Walter de Gruyter & Co., Berlin 1965, Bd. III: S–Z, s. 1332 (Stockel).
↑Walther Mitzka, Schlesisches Wörterbuch, Walter de Gruyter & Co., Berlin 1964, Bd. II: I–R, s. 1128 (Ritsche).
Linki zewnętrzne
W Inkubatorze znajduje się testowa wersja Wikipediiw języku dolnośląskim
Testowa Wikipedia po śląsku (Schläsch)
Dialekt śląski w śląskiej Wikipedii
Robert Lindsay, German Language Reclassification. freemediaproductions.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-02)]. (ang.)
Niemieckie gwary Śląska. Dziedzictwo językowe Rzeczypospolitej. Baza dokumentacji zagrożonych języków. Projekt Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. amu.edu.pl. [dostęp 2014-03-09].
