Dolutegrawir

Dolutegrawir
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
N-(2,4-difluorobenzylo)-7-hydroksy-4-metylo-6,8-diokso-3,4,6,8,12,12a-heksahydro-2H-pirydo[1′,2′:4,5]pirazyno[2,1-b][1,3]oksazyno-9-karboksyamid
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. dolutegravirum

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C20H19F2N3O5

Masa molowa

419,38 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

1051375-16-6

PubChem

54726191

DrugBank

DB08930

SMILES
CC1CCOC2N1C(=O)C3=C(C(=O)C(=CN3C2)C(=O)NCC4=C(C=C(C=C4)F)F)O
InChI
InChI=1S/C20H19F2N3O5/c1-10-4-5-30-15-9-24-8-13(17(26)18(27)16(24)20(29)25(10)15)19(28)23-7-11-2-3-12(21)6-14(11)22/h2-3,6,8,10,15,27H,4-5,7,9H2,1H3,(H,23,28)/t10-,15+/m1/s1
InChIKey
RHWKPHLQXYSBKR-BMIGLBTASA-N
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
słabo rozpuszczalny[1]
Temperatura topnienia

190–193 °C[1]

logP

2,2[1]

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanego źródła[2]
Wykrzyknik
Uwaga
Zwroty H

H315, H319

Zwroty P

P264, P280, P302+P352, P305+P351+P338, P337+P313, P362+P364

NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[3]
1
0
0
 
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

J05AJ03, J05AR21

Stosowanie w ciąży

kategoria B[4]

Farmakokinetyka
Okres półtrwania

14 h[5]

Wiązanie z białkami
osocza i tkanek

33–66%[5]

Wydalanie

32% z moczem, 53% z kałem[5]

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

doustnie

Multimedia w Wikimedia Commons

Dolutegrawir (łac. dolutegravirum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, inhibitor integrazy ludzkiego wirusa niedoboru odporności, stosowany jako lek wzmacniający działanie rytonawiru oraz kobicystatu.

Mechanizm działania

Dolutegrawir hamuje integrazę HIV poprzez wiązanie się z aktywnym miejscem integrazy i blokowanie etapu transferu łańcucha w procesie integracji retrowirusowego kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA)[5]. Proces ma kluczowe znaczenie dla cyklu replikacji HIV[6].

Zastosowanie

Unia Europejska

  • zakażenie ludzkim wirusem upośledzenia odporności (HIV) u osób dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 12 lat w skojarzeniu z innymi lekami przeciwretrowirusowymi[5]

Stany Zjednoczone

  • zakażenie ludzkim wirusem upośledzenia odporności typu 1 (HIV–1) u osób dorosłych i młodzieży w wieku 12 lat lub wyższym i o wadze co najmniej 40 kg w skojarzeniu z innymi lekami przeciwretrowirusowymi[7].

Dolutegrawir znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2019)[8].

Dolutegrawir jest dopuszczony do obrotu w Polsce (2020)[9].

Działania niepożądane

Dolutegrawir może powodować następujące działania niepożądane[5] u ponad 10% pacjentów: biegunka, ból głowy, nudności, natomiast u ponad 1%: bezsenność, ból brzucha, ból w nadbrzuszu, dyskomfort w jamie brzusznej, niezwykłe sny, świąd, wymioty, wysypka, wzdęcie, zawroty głowy, zmęczenie oraz zwiększona aktywność aminotransferazy alaninowej (AlAT), aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) i fosfokinazy kreatynowej (CPK).

Przypisy

  1. ↑ a b c Dolutegravir, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB08930 [dostęp 2023-09-04]  (ang.).
  2. ↑ Dolutegravir [online], karta charakterystyki produktu Carbosynth, 19 października 2021, numer katalogowy: FD43372 [dostęp 2023-09-04]  (ang.).
  3. ↑ S/GSK1349572 [online], karta charakterystyki produktu Santa Cruz Biotechnology, 26 lipca 2017, numer katalogowy: SC-364605 [dostęp 2023-09-06]  (ang.).
  4. ↑ JanJ. Podlewski JanJ., AlicjaA. Chwalibogowska-Podlewska AlicjaA., Encyklopedia. Leki współczesnej terapii, wyd. 22, Warszawa: Medical Tribune Polska, 2019, s. 302–303, ISBN 978-83-951310-6-6 .
  5. ↑ a b c d e f Tivicay 50 mg tabletki powlekane. Charakterystyka Produktu Leczniczego, ViiV Healthcare UK Limited, Europejska Agencja Leków [dostęp 2020-11-16] .
  6. ↑ AlfredA. Zejc AlfredA., MariaM. Gorczyca MariaM., Chemia leków, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 418–421, ISBN 978-83-200-3652-7 .
  7. ↑ TIVICAY (dolutegravir) Tablets for Oral Use [online], Agencja Żywności i Leków, 2013 [dostęp 2020-11-16]  (ang.).
  8. ↑ WHO Model List of Essential Medicines 21th List [online], Światowa Organizacja Zdrowia, 2019 [dostęp 2020-11-16]  (ang.).
  9. ↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 8 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, „Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia”, 20 lipca 2020, Dz. Urz. Min. Zdr. 2020.48 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
J05: Leki przeciwwirusowe do stosowania wewnętrznego
J05A – Preparaty działające
bezpośrednio na wirusy
J05AA – Tiosemikarbazony
  • metysazon
J05AB – Nukleozydy i nukleotydy
(bez inhibitorów odwrotnej transkryptazy)
J05AC – Cykliczne aminy
J05AD – Pochodne kwasu fosfonowego
J05AE – Inhibitory proteazy
J05AF – Nukleozydy i nukleotydy – inhibitory
odwrotnej transkryptazy
J05AG – Nienukleozydowe inhibitory
odwrotnej transkryptazy
J05AH – Inhibitory neuraminidazy
J05AJ – Inhibitory integrazy
J05AP – Leki przeciwwirusowe
stosowane w zakażeniach HCV
J05AR – Kombinacje leków przeciwwirusowych
stosowanych w zakażeniach HIV
J05AX – Inne