Olivia de Havilland

Olivia Mary de Havilland
Ilustracja
Olivia de Havilland (ok. 1945)
Data i miejsce urodzenia

1 lipca 1916
Tokio

Data i miejsce śmierci

26 lipca 2020
Paryż

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Marcus Goodrich (1946–1953; rozwód)
Pierre Galante (1955–1979; rozwód)

Lata aktywności

1935–1988

Odznaczenia
Narodowy Medal Sztuki (USA) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)
podpis
Multimedia w Wikimedia Commons

Olivia Mary de Havilland (ur. 1 lipca 1916 w Tokio, zm. 26 lipca 2020 w Paryżu) – amerykańska aktorka filmowa, dwukrotna laureatka Oscara za pierwszoplanowe role w filmach: Najtrwalsza miłość (1946) i Dziedziczka (1949). Odznaczona Narodowym Medalem Sztuki (2008). Siostra aktorki Joan Fontaine.

Życiorys

Urodziła się w Japonii, gdzie jej ojciec wykładał na Uniwersytecie Tokijskim. Gdy miała 3 lata, jej rodzice rozwiedli się, a Olivia wraz z matką i o rok młodszą siostrą Joan (która później także została znaną aktorką) przeniosły się do Los Angeles. W wieku 18 lat podpisała swój pierwszy kontrakt. Jej pierwszym filmem był Sen nocy letniej Williama Dieterle i Maxa Reinhardta z roku 1935. Później wystąpiła m.in. w Szarży lekkiej brygady (1936) i Przygodach Robin Hooda (1938) u boku Errola Flynna. W wieku 22 lat Olivia została zaangażowana do roli Melanii Hamilton w legendarnej ekranizacji bestselleru Margaret Mitchell Przeminęło z wiatrem. Kreacja Olivii zdobyła uznanie krytyki i zaowocowała pierwszą nominacją do Oscara dla aktorki drugoplanowej. Początkowo rolę Melanii proponowano siostrze Olivii – Joan, ta jednak ją odrzuciła.

Olivia de Havilland (1940)

Lata 40. były czasem rozkwitu kariery Olivii. W 1941 zagrała w Złotych wrotach, a za rolę w tym filmie otrzymała drugą nominację do Oscara, tym razem za rolę pierwszoplanową, ale zdystansowała ją młodsza o rok siostra. Olivia, pod koniec oscarowej gali, podeszła do siostry i chciała jej pogratulować zwycięstwa, jednak Joan nie przyjęła gratulacji, odwróciła się i odeszła. Konflikt między siostrami, który rozpoczął się w okresie dzieciństwa, trwał nadal. Olivia była podobno faworyzowana przez matkę, niespełnioną aktorkę, która chciała, aby córki zrealizowały jej marzenia o karierze w Hollywood. Doszło nawet do tego, że matka zabroniła używać Joan nazwiska rodowego de Havilland, gdyż to Olivia była z nim kojarzona.

Olivia de Havilland (1959)

W 1946 Olivia wcieliła się w postać Josephine Norris w filmie Najtrwalsza miłość i w końcu zdobyła upragnioną statuetkę Oscara. Podobno tuż po ceremonii Joan podeszła do niej i chciała pogratulować nagrody, ale Olivia zrobiła to samo co Joan pięć lat wcześniej, gdy to ona chciała jej pogratulować zdobycia tej cennej nagrody. Dwa lata później, w roku 1948, przyszła kolejna nominacja, tym razem za Kłębowisko żmij. W 1950 roku w ręce Olivii powędrowała jej druga i ostatnia nagroda Akademii Filmowej za Dziedziczkę (1949).

Kolejne lata nie były już tak owocne, ale Olivia utrzymała swój status gwiazdy. Przewodniczyła jury konkursu głównego na 18. MFF w Cannes (1965).

Życie prywatne

Dwukrotnie wychodziła za mąż. Jej pierwsze małżeństwo, zawarte w 1946 z Marcusem Aureliusem Goodrichem, rozpadło się po 7 latach. Z tego związku miała syna Benjamina, który zmarł w 1991 roku w wieku 42 lat. W 1955 zawarła drugi związek małżeński z Pierrem Galante. I to małżeństwo zakończyło się w 1979 rozwodem, ale para pozostała w dobrych stosunkach. Na tyle dobre, że Olivia opiekowała się byłym mężem, gdy zachorował na raka, aż do jego śmierci w 1998[potrzebny przypis]. Para miała córkę Gisèle (ur. 1956)[1].

Od początku lat 60. Olivia mieszkała na stałe w Paryżu.

W 2010 otrzymała Legię Honorową.

W czerwcu 2017, na 2 tygodnie przed 101. urodzinami, przyznano jej Order Imperium Brytyjskiego[2]. Była najstarszą kobietą w historii, która otrzymała to odznaczenie.

Zmarła 26 lipca 2020 w wieku 104 lat[3].

Filmografia

Olivia de Havilland z prezydentem George’em W. Bushem (listopad 2008)
  • Sen nocy letniej (1935) jako Hermia
  • Kapitan Blood (1935) jako Arabella Bishop
  • Anthony Adverse (1936) jako Angela Giuseppe
  • Szarża lekkiej brygady (1936) jako Elsa Campbell
  • 24 godziny miłości (1937) jako Marcia West
  • Przygoda pod Paryżem (1937) jako Germaine de la Corbe
  • Złoto jest tam, gdzie go szukasz (1938) jako Serena Ferris
  • Awanturnik (1938) jako Lorri Dillingwell
  • Przygody Robin Hooda (1938) jako Lady Marion
  • Dodge City (1939) jako Abbie Irving
  • Prywatne życie Elżbiety i Essexa (1939) jako lady Penelope Gray
  • Przeminęło z wiatrem (1939) jako Melanie Hamilton-Wilkes
  • Szlak do Santa Fe (1940) jako Kit Carson Holliday
  • Rudowłosa (1941) jako Amy Lind
  • Złote wrota (1941) jako Emmy Brown
  • Umarli w butach (1941) jako Elizabeth Bacon-Custer
  • Takie nasze życie (1942) jako Roy Timberlake-Fleming
  • Księżniczka O’Rourke (1943) jako księżniczka Maria
  • Guwernantka (1943) jako Elizabeth „Smokey” Allard
  • Najtrwalsza miłość (1946) jako Josephine „Jody” Norris
  • Mroczne zwierciadło (1946) jako Terry i Ruth Collins (siostry bliźniaczki)
  • Kłębowisko żmij (1948) jako Virginia Stuart-Cunningham
  • Dziedziczka (1949) jako Catherine Sloper
  • Moja kuzynka Rachela (1952) jako Rachel Sangalletti-Ashley
  • Pewna dama (1955) jako Ana de Mendoza
  • Za wszelką cenę (1955) jako Kristina Hedvigson
  • Córka ambasadora (1956) jako Joan Fisk
  • Kobieta w klatce (1964) jako Cornelia Hilyard
  • Nie płacz, Charlotto (1964) jako Miriam Deering
  • Awanturnicy (1970) jako Deborah Hadley
  • Papież Joanna (1972) jako matka przełożona
  • Port lotniczy ’77 (1977) jako Emily Livingston
  • Rój (1978) jako Maureen Schuester
  • Piąty muszkieter (1979) jako królowa Matka
  • Korzenie: Następne pokolenia (1979; serial TV) jako pani Warner
  • Statek miłości (1977–1986; serial TV) jako ciotka Hilly (gościnnie, 1981)
  • Królewski romans Karola i Diany (1982) jako Królowa Matka
  • Północ-Południe (1985-86; serial TV) jako pani Neal
  • Anastazja: Tajemnica Anny (1986) jako cesarzowa Maria Fiodorowna
  • Kobieta, którą kochał (1988) jako ciotka Bessie Merryman

Nagrody

Przypisy

  1. Robert Berkvist: Olivia de Havilland, a Star of ‘Gone With the Wind,’ Dies at 104. nytimes.com, 2020-07-26. [dostęp 2021-11-13]. (ang.).
  2. Order of the British Empire. thegazette.co.uk. [dostęp 2017-06-16]. (ang.).
  3. Keith Staskiewicz: Gone with the Wind star Olivia de Havilland dies at 104 | EW.com. ew.com, 2020-07-26. [dostęp 2020-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-26)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Olivia de Havilland w bazie IMDb (ang.)
  • Olivia de Havilland w bazie Filmweb
  • Olivia de Havilland w bazie Notable Names Database (ang.)
  • p
  • d
  • e
1920–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
  • p
  • d
  • e
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

  • p
  • d
  • e
1970–1979
  • Gail Fisher (1970)
  • Sue Ane Langdon (1971)
  • Ruth Buzzi (1972)
  • Ellen Corby (1973)
  • Betty Garrett (1974)
  • Hermione Baddeley (1975)
  • Josette Banzet (1976)
  • Nie przyznano (1977)
  • Polly Holliday (1978)
  • Polly Holliday (1979)
1980–1999
2000–2019
2020–2039

  • p
  • d
  • e
1932–1959
1960–1989
1990–2009
od 2010
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000121188979
  • VIAF: 5191334
  • LCCN: n82137019
  • GND: 140438254
  • BnF: 146555998
  • SUDOC: 066950821
  • NLA: 35692708
  • NKC: xx0110659
  • BNE: XX1167685
  • NTA: 07421988X
  • BIBSYS: 99006565
  • CiNii: DA01968543
  • Open Library: OL2188789A
  • PLWABN: 9810582167405606
  • NUKAT: n2010017524
  • J9U: 987007433046505171
  • CANTIC: a11212160
  • CONOR: 79414627
  • KRNLK: KAC2020A6772
  • LIH: LNB:Be8i;=Bo
  • WorldCat: lccn-n82137019
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3891077
  • Britannica: biography/Olivia-de-Havilland
  • Universalis: olivia-de-havilland
  • NE.se: olivia-de-havilland
  • SNL: Olivia_de_Havilland
  • VLE: olivia-de-havilland
  • Catalana: 0021788
  • DSDE: Olivia_de_Havilland
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 14231