Shirley MacLaine

Shirley Maclaine

Shirley MacLaine (1960)
Imię i nazwisko	Shirley MacLean Beaty
Data i miejsce urodzenia	24 kwietnia 1934 Richmond
Zawód	aktorka, piosenkarka, tancerka, pisarka, aktywistka społeczna
Współmałżonek	Steve Parker (1954–1982)
Lata aktywności	od 1955
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Shirley MacLaine, właśc. Shirley MacLean Beaty (ur. 24 kwietnia 1934 w Richmond w Wirginii) – amerykańska aktorka, piosenkarka, tancerka, pisarka i aktywistka społeczna, zdobywczyni Oscara, znana z wielu ról filmowych.

Życiorys

Urodziła się w Richmond^[1] w Wirginii jako córka Kathlyn Corinne Beaty (z domu MacLean; 1903-1993)^[2], nauczycielki teatralnej z Nowej Szkocji, i Iry Owensa Beaty’ego (1903-1987)^[3][4], profesora psychologii, administratora szkół publicznych i agenta nieruchomości. Jej ojciec był Amerykaninem z Wirginii, a matka Kanadyjką z Cape Breton w Nowej Szkocji^[5]. Jej młodszy brat, Warren Beatty, który zmienił nazwisko z Beaty na Beatty, to aktor i reżyser.

W 1954 roku wyszła za mąż za Steve’a Parkera. Rozwiedli się w 1970 roku. Ma jedną córkę Stephanie (Sachi).

Karierę sceniczną zaczęła w 1950 roku w Oklahomie jako tancerka. Na ekranie debiutowała w filmie Alfreda Hitchcocka Kłopoty z Harrym (1956). W 1970 roku miała serię programów TV zatytułowanych Shirley's World. Od 1977 roku występowała w Las Vegas we własnym show, z którym objechała Europę i Amerykę Południową.

Była czterokrotnie nominowana do Nagrody Akademii, m.in. za główną rolę w Garsonierze Billy’ego Wildera. Zdobyła wiele nagród zagranicznych (m.in. na festiwalach w Wenecji i Berlinie oraz nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej). W 1983 roku zdobyła Oscara dla najlepszej aktorki za rolę Aurory Greenway w Czułych słówkach w reżyserii Jamesa L. Brooksa („Naprawdę na to zasłużyłam” – powiedziała odbierając statuetkę). Była współrealizatorką dokumentalnego filmu The Other Half of the Sky: A China Memoir, powstałego na podstawie jej wrażeń z podróży do Chin.

Autorka kilku książek autobiograficznych (debiut literacki w 1970 roku książką Don't Fall Off the Mountain). Na krawędzi (Out on a Limb) ukazała się w 1983 roku.

MacLaine jest wyznawczynią ruchu New Age. Utrzymuje, że w poprzednim życiu przed 35 tysiącami lat mieszkała na Atlantydzie i była siostrą nadprzyrodzonego bytu imieniem Ramtha, który komunikuje się ze światem za pośrednictwem medium J.Z. Knight^[6].

Zasiadała w jury konkursu głównego na 20. MFF w Cannes (1967). Laureatka nagrody im. Cecila B. DeMille’a w 1998 roku.

Filmografia

Filmy fabularne

• 1955: Artyści i modele (Artists and Models) jako Bessie Sparrowbrush
• 1955: Kłopoty z Harrym (The Trouble with Harry) jako Jennifer Rogers
• 1956: W 80 dni dookoła świata (Around the World in Eighty Days) jako księżniczka Aouda
• 1958: Swatka (The Matchmaker) jako Irene Molloy
• 1958: Jeden przeciw wszystkim (The Sheepman) jako Dell Payton
• 1958: Długi tydzień w Parkman (Some Came Running) jako Ginny Moorhead
• 1958: Hot Spell jako Virginia Duval
• 1959: Jak zdobyć męża (Ask Any Girl) jako Meg Wheeler
• 1959: Career jako Sharon Kensington
• 1960: Ocean’s Eleven jako Tipsy Girl
• 1960: Garsoniera (The Apartment) jako Fran Kubelik
• 1960: Kankan (Can-Can) jako Simone Pistache
• 1961: Niewiniątka (The Children's Hour) jako Martha Dobie
• 1961: Two Loves jako Anna Vorontosov
• 1961: Dziewczyna w hotelu (All in a Night's Work) jako Katie Robbins
• 1962: Dwoje na huśtawce (Two for the Seesaw) jako Gittel Mosca
• 1962: Gejsza (My Geisha) jako Lucy Dell / Yoko Mori
• 1963: Słodka Irma (Irma la Douce) jako Irma
• 1964: Żółty Rolls-Royce (The Yellow Rolls-Royce) jako Mae Jenkins
• 1964: Pięciu mężów pani Lizy (What a Way to Go!) jako Louisa Foster
• 1965: John Goldfarb, Please Come Home jako Jenny Ericson
• 1966: Gambit jako Nicole Chang
• 1967: Siedem razy kobieta (Woman Times Seven) jako Paulette / Maria Teresa / Linda / Edith / Eve Minou / Marie / Jeanne
• 1968: The Bliss of Mrs. Blossom jako Harriet Blossom
• 1969: Słodka Charity (Sweet Charity) jako Charity Hope Valentine
• 1970: Dwa muły dla siostry Sary (Two Mules for Sister Sara) jako Sara
• 1971: Pustka (Desperate Characters) jako Sophie Bentwood
• 1972: Opętanie Joela Delaneya (The Possession of Joel Delaney) jako Norah Benson
• 1975: The Other Half of the Sky: A China Memoir
• 1977: Punkt zwrotny (The Turning Point) jako Deedee Rodgers
• 1979: Wystarczy być (Being There) jako Eve Rand
• 1980: Zmiana pór roku (A Change of Seasons) jako Karyn Evans
• 1980: Nieoczekiwany romans (Loving Couples) jako Evelyn
• 1983: Czułe słówka (Terms of Endearment) jako Aurora Greenway
• 1984: Wyścig armatniej kuli II (Cannonball Run II) jako Veronica
• 1988: Madame Sousatzka jako madame Sousatzka
• 1989: Stalowe magnolie (Steel Magnolias) jako Ouiser Boudreaux
• 1990: Czekając na światło (Waiting for the Light) jako Aunt Zena
• 1990: Pocztówki znad krawędzi (Postcards from the Edge) jako Doris Mann
• 1992: Druga miłość (Used People) jako Pearl Berman
• 1993: Zapasy z Ernestem Hemingwayem (Wrestling Ernest Hemingway) jako Helen
• 1994: Strażnik pierwszej damy (Guarding Tess) jako Tess Carlisle
• 1995: Walc z West Side'u (The West Side Waltz) jako Margaret Mary Elderdice
• 1996: Czułe słówka: ciąg dalszy (The Evening Star) jako Aurora Greenway
• 1996: Pani Winterbourne (Mrs. Winterbourne) jako Grace Winterbourne
• 1997: Twój uśmiech (A Smile Like Yours) jako Martha
• 1999: Joanna d’Arc (Joan of Arc) jako madame de Beaurevoir
• 2000: Bruno jako Helen
• 2001: Wieczny blask gwiazd (These Old Broads) jako Kate Westbourne
• 2002: Hell on Heels: The Battle of Mary Kay jako Mary Kay Ash
• 2002: Salem Witch Trials jako Rebecca Nurse
• 2003: Carolina jako babcia Mirabeau
• 2005: Czarownica (Bewitched) jako Iris Smythson / Endora
• 2005: Siostry (In Her Shoes) jako Ella
• 2005: Z ust do ust (Rumor Has It...) jako Katharine Richelieu
• 2007: Znak miłości (Closing the Ring) jako Ethel Ann
• 2008: Coco Chanel jako starsza Coco Chanel
• 2008: Ania z Zielonego Wzgórza – Nowy początek (Anne of Green Gables: A New Beginning) jako Amelia Thomas
• 2010: Walentynki (Valentine's Day) jako Estelle
• 2011: Bernie jako Marjorie Nugent
• 2013: Sekretne życie Waltera Mitty (The Secret Life of Walter Mitty) jako Edna Mitty
• 2014: Elsa & Fred jako Elsa Hayes
• 2016: Wild Oats jako Eva
• 2017: Ostatnie słowo (The Last Word) jako Harriett Lauler
• 2018: Mała syrenka (The Little Mermaid ) jako babcia Eloise
• 2019: Noelle jako Elf Polly
• 2022: American Dreamer jako Astrid Fanelli

Seriale telewizyjne

• 1955: Shower of Stars
• 1971-1972: Shirley's World jako Shirley Logan
• 1998: Michaił Barysznikow – bajki z mojego dzieciństwa Dziadek do orzechów (odc. 11) jako narrator (głos)

Scenariusz

• 1975: The Other Half of the Sky: A China Memoir
• 1987: Out on a Limb
• 1999: Kingdom Come

Reżyseria

• 1975: The Other Half of the Sky: A China Memoir
• 2000: Bruno

Produkcja

• 1974: Shirley MacLaine: If They Could See Me Now (producent)
• 1975: The Other Half of the Sky: A China Memoir (producent)
• 1977: The Shirley MacLaine Special: Where Do We Go from Here? (producent wykonawczy)
• 1982: Shirley MacLaine... Illusions (producent)

Nagrody

• Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1984 Czułe słówka
• Złoty Glob
  • 1998 Nagroda im. Cecila B. DeMille’a: Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym: 1989 Madame Sousatzka
  • 1984 Czułe słówka
  • Najlepsza aktorka w filmie komediowym lub musicalu: 1964 Słodka Irma
  • 1961 Garsoniera
  • 1955 Najbardziej obiecująca debiutantka
• Nagroda BAFTA
  • Najlepsza aktorka zagraniczna: 1961 Garsoniera
  • 1960 Jak zdobyć męża
• Nagroda na MFF w Berlinie
  • 1999 Honorowy Złoty Niedźwiedź: Najlepsza aktorka: 1971 Pustka
  • 1959 Jak zdobyć męża

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Shirley Maclaine w bazie IMDb (ang.)
• Shirley Maclaine w bazie Filmweb
• Shirley MacLaine w bazie Notable Names Database (ang.)