Frances McDormand

Frances McDormand (2015)

Imię i nazwisko

Frances Louise McDormand

Data i miejsce urodzenia

23 czerwca 1957
Chicago

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Joel Coen

Lata aktywności

od 1984

Multimedia w Wikimedia Commons

Frances McDormand (ur. 23 czerwca 1957 w Chicago) – amerykańska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna. Laureatka trzech Oscarów, żona reżysera Joela Coena.

Życiorys

Podstaw rzemiosła uczyła się w Yale School of Drama, po studiach występowała w różnych teatrach na terenie całego kraju. Na ekranie debiutowała w roku 1984 w filmie braci Coen (który był także ich debiutem) Śmiertelnie proste. Jej występ przeszedł bez echa, a ona sama wróciła na teatralną scenę. Za rolę w Tramwaju zwanym pożądaniem została w 1987 roku nominowana do najważniejszej teatralnej nagrody – Tony.

Przełomowa w jej filmowej karierze okazała się drugoplanowa rola w Missisipi w ogniu (1988) Alana Parkera. Kreacja żony członka Ku Klux Klanu przyniosła jej pierwszą nominację do Oscara. Kolejne dwie nominacje do tej nagrody dla aktorki drugoplanowej otrzymała za role w U progu sławy i Dalekiej północy.

Grała w wielu produkcjach swego męża i szwagra. Za rolę prowincjonalnej ciężarnej policjantki w jednej z nich – Fargo – została uhonorowana Nagrodą Akademii Filmowej (za rok 1996) dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. W 2018 roku za rolę w filmie Trzy billboardy za Ebbing, Missouri otrzymała Złoty Glob, a podczas 90. gali rozdania Oscarów dostała statuetkę Akademii w kategorii najlepsza aktorka pierwszoplanowa. Dramat Nomadland (2020) w reżyserii Chloé Zhao przyniósł jej dwa Oscary – za rolę pierwszoplanową i za najlepszy film (McDormand była współproducentką filmu).

Życie prywatne

Od 1984 roku związana z Joelem Coenem^[1].

Filmografia

Filmy fabularne

1984: Śmiertelnie proste (Blood Simple) jako Abby
1985: Fala zbrodni (Crimewave) jako Nun
1985: Scandal Sheet
1986: Zemsta Tony’ego Cimo (Vengeance: The Story of Tony Cimo) jako Brigette
1987: Arizona Junior (Raising Arizona) jako Dot
1988: Missisipi w ogniu (Mississippi Burning) jako pani Pell
1989: Chattahoochee jako Mae Foley
1990: Ścieżka strachu (Miller's Crossing) jako sekretarka (niewymienione w czołówce)
1990: Człowiek ciemności (Darkman) jako Julie Hastings
1990: Tajna placówka (Hidden Agenda) jako Ingrid
1991: Barton Fink jako aktorka na scenie (głos)
1991: Żona rzeźnika (The Butcher's Wife) jako Grace
1992: Odszedł bez słowa (Passed Away) jako Nora Scanlan
1992: Szalona w miłości (Crazy in Love) jako Clare
1993: Na skróty (Short Cuts) jako Betty Weathers
1995: Zacni kowboje (The Good Old Boys) jako Eve Calloway
1995: Palookaville jako June
1995: Ucieczka z Rangunu (Beyond Rangoon) jako Andy Bowman
1996: Fargo jako Marge Gunderson
1996: Lęk pierwotny (Primal Fear) jako dr Molly Arrington
1996: Na granicy (Lone Star) jako Bunny
1996: Plain Pleasures
1996: Pod wiatr (Hidden in America) jako Gus
1997: Rajska droga (Paradise Road) jako dr Verstak
1998: Madeline jako panna Clavel
1998: Szepty aniołów (Talk of Angels) jako Conlon
1998: Śmierć w obiektywie (Johnny Skidmarks) jako Alice
2000: Cudowni chłopcy (Wonder Boys) jako Sara Gaskell
2000: U progu sławy (Almost Famous) jako Elaine Miller
2001: Człowiek, którego nie było (The Man Who Wasn't There) jako Doris Crane
2001: Upheaval jako Anne
2002: Dochodzenie (City by the Sea) jako Michelle
2002: Na wzgórzach Hollywood (Laurel Canyon) jako Jane
2003: Lepiej późno niż później (Something's Gotta Give) jako Zoe Barry
2005: Æon Flux jako Handler
2005: Daleka północ (North Country) jako Glory
2006: Przyjaciele z kasą (Friends with Money) jako Jane
2008: Niezwykły dzień panny Pettigrew (Miss Pettigrew Lives for a Day) jako panna Guinivere Pettigrew
2008: Tajne przez poufne (Burn After Reading) jako Linda Litzke
2011: Transformers 3 (Transformers: Dark of the Moon) jako Charlotte Mearing
2011: Wszystkie odloty Cheyenne’a (This Must Be the Place) jako Jane
2012: Kochankowie z Księżyca (Moonrise Kingdom) jako Laura Bishop
2012: Promised Land jako Sue Thomason
2016: Ave, Cezar! jako C.C. Calhoun
2017: Trzy billboardy za Ebbing, Missouri jako Mildred Hayes
2020: Nomadland jako Fern
2021: Kurier Francuski z Liberty, Kansas Evening Sun jako Lucinda Krementz
2021: Tragedia Makbeta jako Lady Macbeth

Seriale telewizyjne

1985: Posterunek przy Hill Street (Hill Street Blues) jako Connie Chapman
1985: Detektyw Hunter (Hunter) jako Nina Sloan
1986: Strefa mroku (The Twilight Zone) jako Amanda
1986: Spenser: For Hire jako Mary
1987: Leg Work jako Willie Pipal
2001: State of Grace jako narrator / dorosła Hannah (głos)
2006: Simpsonowie (The Simpsons) jako Melanie Upfoot (głos)
2014: Olive Kitteridge jako Olive
2019: Dobry omen jako narrator / Bóg (głos)

Nagrody

Nagroda Akademii Filmowej
- Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1997 Fargo
- 2018 Trzy billboardy za Ebbing, Missouri
- 2021 Nomadland
Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1997 Fargo
Nagroda Tony Najlepsza aktorka w sztuce: 2011 Good People
Złoty Glob Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym: 2017 Trzy billboardy za Ebbing, Missouri

Przypisy

↑ Frances McDormand – Filmweb [online], www.filmweb.pl [dostęp 2020-05-11] (pol.).

Linki zewnętrzne

Frances McDormand w bazie IMDb (ang.)
Frances McDormand w bazie Notable Names Database (ang.)
Frances McDormand w bazie Filmweb

Laureaci potrójnej korony aktorstwa (Oscara, Emmy i Tony)

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej

1920–1939	Janet Gaynor (1928) Mary Pickford (1929) Norma Shearer (1930) Marie Dressler (1931) Helen Hayes (1932) Katharine Hepburn (1933) Claudette Colbert (1934) Bette Davis (1935) Luise Rainer (1936) Luise Rainer (1937) Bette Davis (1938) Vivien Leigh (1939)
1940–1959	Ginger Rogers (1940) Joan Fontaine (1941) Greer Garson (1942) Jennifer Jones (1943) Ingrid Bergman (1944) Joan Crawford (1945) Olivia de Havilland (1946) Loretta Young (1947) Jane Wyman (1948) Olivia de Havilland (1949) Judy Holliday (1950) Vivien Leigh (1951) Shirley Booth (1952) Audrey Hepburn (1953) Grace Kelly (1954) Anna Magnani (1955) Ingrid Bergman (1956) Joanne Woodward (1957) Susan Hayward (1958) Simone Signoret (1959)
1960–1979	Elizabeth Taylor (1960) Sophia Loren (1961) Anne Bancroft (1962) Patricia Neal (1963) Julie Andrews (1964) Julie Christie (1965) Elizabeth Taylor (1966) Katharine Hepburn (1967) Katharine Hepburn / Barbra Streisand (1968) Maggie Smith (1969) Glenda Jackson (1970) Jane Fonda (1971) Liza Minnelli (1972) Glenda Jackson (1973) Ellen Burstyn (1974) Louise Fletcher (1975) Faye Dunaway (1976) Diane Keaton (1977) Jane Fonda (1978) Sally Field (1979)
1980–1999	Sissy Spacek (1980) Katharine Hepburn (1981) Meryl Streep (1982) Shirley MacLaine (1983) Sally Field (1984) Geraldine Page (1985) Marlee Matlin (1986) Cher (1987) Jodie Foster (1988) Jessica Tandy (1989) Kathy Bates (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Jessica Lange (1994) Susan Sarandon (1995) Frances McDormand (1996) Helen Hunt (1997) Gwyneth Paltrow (1998) Hilary Swank (1999)
2000–2019	Julia Roberts (2000) Halle Berry (2001) Nicole Kidman (2002) Charlize Theron (2003) Hilary Swank (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Marion Cotillard (2007) Kate Winslet (2008) Sandra Bullock (2009) Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Jennifer Lawrence (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Olivia Colman (2018) Renée Zellweger (2019)
2020–2039	Frances McDormand (2020) Jessica Chastain (2021) Michelle Yeoh (2022) Emma Stone (2023)

Złoty Glob dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym

1940–1959	Jennifer Jones (1943) Ingrid Bergman (1944) Ingrid Bergman (1945) Rosalind Russell (1946) Rosalind Russell (1947) Jane Wyman (1948) Olivia de Havilland (1949) Gloria Swanson (1950) Jane Wyman (1951) Shirley Booth (1952) Audrey Hepburn (1953) Grace Kelly (1954) Anna Magnani (1955) Ingrid Bergman (1956) Joanne Woodward (1957) Susan Hayward (1958) Elizabeth Taylor (1959)
1960–1979	Greer Garson (1960) Geraldine Page (1961) Geraldine Page (1962) Leslie Caron (1963) Anne Bancroft (1964) Samantha Eggar (1965) Anouk Aimée (1966) Edith Evans (1967) Joanne Woodward (1968) Geneviève Bujold (1969) Ali MacGraw (1970) Jane Fonda (1971) Liv Ullmann (1972) Marsha Mason (1973) Gena Rowlands (1974) Louise Fletcher (1975) Faye Dunaway (1976) Jane Fonda (1977) Jane Fonda (1978) Sally Field (1979)
1980–1999	Mary Tyler Moore (1980) Meryl Streep (1981) Meryl Streep (1982) Shirley MacLaine (1983) Sally Field (1984) Whoopi Goldberg (1985) Marlee Matlin (1986) Sally Kirkland (1987) Jodie Foster / Shirley MacLaine / Sigourney Weaver (1988) Michelle Pfeiffer (1989) Kathy Bates (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Jessica Lange (1994) Sharon Stone (1995) Brenda Blethyn (1996) Judi Dench (1997) Cate Blanchett (1998) Hilary Swank (1999)
2000–2019	Julia Roberts (2000) Sissy Spacek (2001) Nicole Kidman (2002) Charlize Theron (2003) Hilary Swank (2004) Felicity Huffman (2005) Helen Mirren (2006) Julie Christie (2007) Kate Winslet (2008) Sandra Bullock (2009) Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Jessica Chastain (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Isabelle Huppert (2016) Frances McDormand (2017) Glenn Close (2018) Renée Zellweger (2019)
2020–2039	Andra Day (2020) Nicole Kidman (2021) Cate Blanchett (2022) Lily Gladstone (2023)

Nagroda BAFTA dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej

1950–1959	Vivien Leigh brytyjska/ Simone Signoret zagraniczna(1952) Audrey Hepburn brytyjska/ Leslie Caron zagraniczna(1953) Yvonne Mitchell brytyjska/ Cornell Borchers zagraniczna(1954) Katie Johnson brytyjska/ Betsy Blair zagraniczna(1955) Virginia McKenna brytyjska/ Anna Magnani zagraniczna(1956) Heather Sears brytyjska/ Simone Signoret zagraniczna(1957) Irene Worth brytyjska/ Simone Signoret zagraniczna(1958) Audrey Hepburn brytyjska/ Shirley MacLaine zagraniczna(1959)
1960–1969	Rachel Roberts brytyjska/ Shirley MacLaine zagraniczna(1960) Dora Bryan brytyjska/ Sophia Loren zagraniczna(1961) Leslie Caron brytyjska/ Anne Bancroft zagraniczna(1962) Rachel Roberts brytyjska/ Patricia Neal zagraniczna(1963) Audrey Hepburn brytyjska/ Anne Bancroft zagraniczna(1964) Julie Christie brytyjska/ Patricia Neal zagraniczna(1965) Elizabeth Taylor brytyjska/ Jeanne Moreau zagraniczna(1966) Edith Evans brytyjska/ Anouk Aimée zagraniczna(1967) Katharine Hepburn (1968) Maggie Smith (1969)
1970–1979	Katharine Ross (1970) Glenda Jackson (1971) Liza Minnelli (1972) Stéphane Audran (1973) Joanne Woodward (1974) Ellen Burstyn (1975) Louise Fletcher (1976) Diane Keaton (1977) Jane Fonda (1978) Jane Fonda (1979)
1980–1989	Judy Davis (1980) Meryl Streep (1981) Katharine Hepburn (1982) Julie Walters (1983) Maggie Smith (1984) Peggy Ashcroft (1985) Maggie Smith (1986) Anne Bancroft (1987) Maggie Smith (1988) Pauline Collins (1989)
1990–1999	Jessica Tandy (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Susan Sarandon (1994) Emma Thompson (1995) Brenda Blethyn (1996) Judi Dench (1997) Cate Blanchett (1998) Annette Bening (1999)
2000–2009	Julia Roberts (2000) Judi Dench (2001) Nicole Kidman (2002) Scarlett Johansson (2003) Imelda Staunton (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Marion Cotillard (2007) Kate Winslet (2008) Carey Mulligan (2009)
2010–2019	Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Emmanuelle Riva (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Olivia Colman (2018) Renée Zellweger (2019)
2020–2029	Frances McDormand (2020) Joanna Scanlan (2021) Cate Blanchett (2022) Emma Stone (2023)

Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych za wybitny występ aktorki w roli pierwszoplanowej

1994-1999	Jodie Foster (1994) Susan Sarandon (1995) Frances McDormand (1996) Helen Hunt (1997) Gwyneth Paltrow (1998) Annette Bening (1999)
2000-2009	Julia Roberts (2000) Halle Berry (2001) Renée Zellweger (2002) Charlize Theron (2003) Hilary Swank (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Julie Christie (2007) Meryl Streep (2008) Sandra Bullock (2009)
2010-2019	Natalie Portman (2010) Viola Davis (2011) Jennifer Lawrence (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Glenn Close (2018) Renée Zellweger (2019)
2020-2029	Viola Davis (2020) Jessica Chastain (2021) Michelle Yeoh (2022) Lily Gladstone (2023)