Wąsoraczki

Wąsoraczki
Mystacocarida[1]
Pennak & Zinn, 1943
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

skorupiaki

Gromada

wąsoraczki

Rząd

Mystacocaridida

Rodzina

Derocheilocarididae
Pennak & Zinn, 1943

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Playa Ritoque, Region V, Chile, gdzie znaleziono Mystacocarida

Wąsoraczki[2][3], smukłoraczki[3] (Mystacocarida) – gromada[2][3][4] lub podgromada[5][6][7] skorupiaków[8] psammonowych.

Opis

Skorupiaki o smukłym, cylindrycznym, pozbawionym karapaksu ciele o długości zwykle poniżej 0,5 mm, a maksymalnie do 1 mm. Pięciosegmentowa głowa ma wcięcie na przedniej krawędzi i przewężenie między parami czułków. Szczęki i duże, skierowane w przód czułki pierwszej pary są jednogałęziste, czułki drugiej pary i żuwaczki dwugałęziste. Tułów pięciosegmentowy, z jedną parą szczękonóży i czterema parami krótkich, nieczłonowanych pereiopodiów. Czwarty segment tułowia u obu płci z gonoporami. Odwłok sześciosegmentowy, beznogi, zakończony furką[2].

Występowanie i biologia

Zasiedlają słoną wodę interstycjalną uwięzioną między ziarenkami piasku. Odżywiają się materią organiczną zeskrobaną z ziarenek. Przemieszczają się, używając drugiej pary czułków i żuwaczek[2]. Zasiedlają litoral i sublitoral atlantyckich wybrzeży obu Ameryk, wybrzeży Morza Śródziemnego[2][3] oraz pacyficznych wybrzeży Chile[2]. W tym ostatnim znaleziono je na Playa Ritoque w Regionie V[9]. Wąsoraczki odkryto w połowie XX wieku na plaży w Woods Hole i początkowo wzięto za przedstawicieli widłonogów[10].

Systematyka

Dotychczas opisano 13 gatunków, zaliczanych do monotypowego rzędu Mystacocaridida i rodziny Derocheilocarididae oraz do dwóch rodzajów:

  • Ctenocheilocaris Renaud-Mornant, 1976
  • Derocheilocaris Pennak et Zinn, 1943

Część autorów klasyfikuje wąsoraczki jako podgromadę Maxillopoda[5][6]. Kilku wskazywało na ich bliskie pokrewieństwo z widłonogami[6]. Inni uznają Maxillopoda za niemonofiletyczne i wynoszą wąsoraczki do rangi osobnej gromady[2][3][4]. Wyniki analizy Oakleya i innych z 2013 roku wskazują na polifiletyzm Maxillopoda. Zgodnie z tymi wynikami wąsoraczki wraz z małżoraczkami, splewkami i wrzęchami tworzą klad Oligostraca. W obrębie niego wąsoraczki wraz ze splewkami i wrzęchami mogą tworzyć grupę Ichthyostraca, jednak ta uzyskała już znacznie słabsze wsparcie we wspomnianej analizie[8].

Przypisy

  1. Mystacocarida, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b c d e f g Wojciech Jurasz: Gromada: wąsoraczki — Mystacocarida. W: Zoologia: Stawonogi. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. T. 2, cz. 1.. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-16568-0.
  3. a b c d e Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 443-444.
  4. a b Karol Komosińsk: Podtyp: skorupiaki (skrzelodyszne) Crustacea (Branchiata). W: Alicja Boroń, Jolanta Szlachciak: Różnorodność i taksonomia zwierząt Tom 1. Charakterystyka i systematyka zwierząt. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.
  5. a b Shane T.S.T. Ahyong Shane T.S.T. i inni, Subphylum Crustacea Brünnich, 1772, [w:] Z.-Q.Z.Q. Zhang (red.), Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, „Zootaxa”, 3148, grudzień 2011, s. 165–191 .
  6. a b c Joel W. Martin, George E. Davis: An Updated Classification of the Recent Crustacea. Natural History Museum of Los Angeles County, 2001. [dostęp 2016-04-03].
  7. Mystacocarida. [w:] World Register of Marine Species [on-line]. [dostęp 2016-04-03].
  8. a b Todd H. Oakley, Joanna M. Wolfe, Annie R. Lindgren, Alexander K. Zaharoff. Phylotranscriptomics to Bring the Understudied into the Fold: Monophyletic Ostracoda, Fossil Placement, and Pancrustacean Phylogeny. „Mol. Biol. Evol.”. 30 (1), s. 215-233, 2013. DOI: 10.1093/molbev/mss216. 
  9. R.R. Hessler: Mystacocarida. W: R.P. Higgins, H. Thiel: Introduction to the study of meiofaun. Smithsonian Institution Press, 1988. ISBN 0-87474-488-1.
  10. Gerald A. Cole, Paul E. Weihe: Textbook of Limnology:. Wyd. Piąte. Long Grove: Waveland Press, 2015, s. 65. ISBN 978-1-4786-2307-6.

Bibliografia

  • Zinn, D.S., Found, B.W. & Kraus, M.G.. A bibliography of the Mystacocarida. „Crustaceana”. 43, s. 270-274, 1982. DOI: 10.1163/156854082X00975. JSTOR: 20103725. (ang.). 

Linki zewnętrzne

  • J.K. Lowry: Crustacea, the Higher Taxa. [w:] crustacea.net [on-line]. 1999. [dostęp 2019-03-20]. (ang.).
  • p
  • d
  • e
Współczesne gromady stawonogów
szczękoczułkopodobne
szczękoczułkowce
wije
tyłopłciowe
przodopłciowe
dwuprzysadkowe
Pancrustacea
Oligostraca
Ichthyostraca
Altocrustacea
Multicrustacea
Hexanauplia
Allotriocarida
Labiocarida
sześcionogi
Ellipura
Cercophora

Hipotezy na temat pokrewieństwa między podtypami: żuwaczkowce, Myriochelata, pajęczakokształtne, Cormogonida
Taksony niemonofiletyczne: skorupiaki, Maxillopoda, skrytoszczękie, staroraki, tchawkowce, jednogałęziowce, skrzelodyszne, bezżuwaczkowce
Źródło: Gonzalo Giribet, Gregory Edgecombe: The Invertebrate Tree of Life. Princeton University Press, 2020. ISBN 978-0-691-17025-1.

Encyklopedia internetowa (takson monotypowy):
  • Britannica: animal/mustache-shrimp
  • SNL: Mystacocarida
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 2631560
  • identyfikator iNaturalist: 473801
  • ITIS: 621148
  • NCBI: 72039