Wylinkowce

Wylinkowce
Ecdysozoa[1]
Aguinaldo et al., 1997
Ilustracja
Scolopendra sp.
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

tkankowce właściwe

Infrakrólestwo

dwubocznie symetryczne

(bez rangi) pierwouste
(bez rangi) Ecdysozoa
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Wylinkowce (Ecdysozoa, z gr. ekdysis linienie, zoa zwierzę) – klad zwierząt dwubocznie symetrycznych (Bilateria) obejmujący zwierzęta charakteryzujące się linieniem, czyli cyklicznym odrzucaniem kutykuli. Do tej grupy należy 8 typów współcześnie żyjących bezkręgowców o różnorodnych planach organizacji budowy ciała (w tym stawonogi, nicienie i kilka innych) grupujących ponad milion znanych gatunków, a szacuje się, że może ich być 4,5 mln[2]. Koncepcja wyłonienia takiej grupy pojawiała się już wcześniej (Perrier w XIX w., Seurat na początku XX w. i Eernisse pod koniec XX w.)[3]. Formalnie takson Ecdysozoa został nazwany w 1997 przez zespół prof. Jamesa Lake'a, w oparciu o badania genu 18S kodującego rRNA małej podjednostki rybosomu. Według definicji filogenetycznej przedstawionej przez autorów klad ten obejmuje ostatniego wspólnego przodka stawonogów, niesporczaków, pazurnic, nicieni, nitnikowców, ryjkogłowów i niezmogowców oraz wszystkich jego potomków[4].

Krytyka hipotezy

Hipoteza Ecdysozoa była uznawana za kontrowersyjną – zburzyła tradycyjnie przyjmowaną hipotezę Articulata (segmentowce), według której metameria stawonogów i pierścienic była uważana za synapomorfię. Podjęte na szeroką skalę badania molekularne nie dosyć, że nie potwierdziły istnienia kladu Articulata, to przyniosły wiele dowodów potwierdzających słuszność hipotezy ekdyzonu, a przy okazji wykazały konieczność przeklasyfikowania wielu z tradycyjnie uznawanych typów bezkręgowców. Koncepcja wylinkowców została również poparta badaniami paleontologicznymi, w tym badaniami Jerzego Dzika[5].

Analiza molekularna przeprowadzona przez Philipa i współpracowników (2005) wskazała, że tradycyjnie rozumiane Ecdysozoa nie są kladem i wsparła hipotezę Coelomata, zakładającą bliższe pokrewieństwo stawonogów ze strunowcami[6]. Philippe, Lartillot i Brinkmann zasugerowali jednak, że taki rezultat może być wynikiem long branch attraction[7].

Analiza filogenomiczna przeprowadzona przez Dunna i in. (2008) zdecydowanie potwierdzają, że jest to takson naturalny[8], podobnie jak analiza wykonana przez Lartillota i Philippe'a (2008)[9].

Taksonomia

Typy:

Filogeneza

Hipotetyczne drzewo filogenetyczne Ecdysozoa według Dunn et al. (2008)


 Deuterostomia



 Ecdysozoa 



 Tardigrada




 Nematoda



 Nematomorpha






 Priapulida



 Kinorhyncha






 Onychophora




 Tetraconata




 Myriapoda



 Chelicerata







 Lophotrochozoa



Przypisy

  1. Ecdysozoa, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. M.J. Telford et al. The evolution of the Ecdysozoa. „Philos. Trans. R. Soc. Lond., B, Biol. Sci.”. 363 (1496), s. 1529–37, 2008. DOI: 10.1098/rstb.2007.2243. PMID: 18192181. (ang.). 
  3. Jacek Dabert: Ecdysozoa. W: Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 15. ISBN 978-83-01-16108-8.
  4. Anna Marie A. Aguinaldo, James M. Turbeville, Lawrence S. Linford, Maria C. Rivera, James R. Garey, Rudolf A. Raff, James A. Lake. Evidence for a clade of nematodes, arthropods and other moulting animals. „Nature”. 387, s. 489–493, 1997. DOI: 10.1038/387489a0. (ang.). 
  5. Adam Urbanek: Jedno istnieje tylko zwierzę...: myśli przewodnie biologii porównawczej. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2007. ISBN 978-83-88147-08-1.
  6. Gayle K. Philip, Christopher J. Creevey, James O. McInerney. The Opisthokonta and the Ecdysozoa may not be clades: stronger support for the grouping of plant and animal than for animal and fungi and stronger support for the Coelomata than Ecdysozoa. „Molecular Biology and Evolution”. 22 (5), s. 1175–1184, 2005. DOI: 10.1093/molbev/msi102. (ang.). 
  7. Hervé Philippe, Nicolas Lartillot, Henner Brinkmann. Multigene analyses of bilaterian animals corroborate the monophyly of Ecdysozoa, Lophotrochozoa, and Protostomia. „Molecular Biology and Evolution”. 22 (5), s. 1246–1253, 2005. DOI: 10.1093/molbev/msi111. (ang.). 
  8. Casey W.C.W. Dunn Casey W.C.W. i inni, Broad phylogenomic sampling improves resolution of the animal tree of life, „Nature”, 452, 2008, s. 745–749, DOI: 10.1038/nature06614, PMID: 18322464  (ang.).
  9. Nicolas Lartillot, Hervé Philippe. Improvement of molecular phylogenetic inference and the phylogeny of Bilateria. „Philosophical Transactions of the Royal Society B”. 363 (1496), s. 1463–1472, 2008. DOI: 10.1098/rstb.2007.2236. (ang.). 
  • p
  • d
  • e
Klasyfikacja typów zwierząt na podstawie hipotezy ekdyzonu (Lophotrochozoa-Ecdysozoa-Deuterostomia)

Królestwo: zwierzęta (Animalia sensu Metazoa)

Parazoa
Eumetazoa
Dwuwarstwowce
(Diploblastica)
Bilateria
Xenacoelomorpha
Nephrozoa
wtórouste
(Deuterostomia)
Ambulacraria
pierwouste
(Protostomia)
incertae sedis
Spiralia
Gnathifera
Platytrochozoa
Rouphozoa
lofotrochorowce
(Lophotrochozoa)
czułkowce
(Lophophorata)
wylinkowce
(Ecdysoza)
Scalidophora
Nematoida
Panarthropoda
nieaktualne
przeniesione do parzydełkowców
przeniesione do wrotków
przeniesione do pierścienic
nomen dubium

Na podstawie:
Halanych et al. Evidence from 18S ribosomal DNA that the lophophorates are protostome animals. „Science”. 267 (5204), s. 1641–1643, 1995. DOI: 10.1126/science.7886451. (ang.). 
Edgecombe et al. Higher-level metazoan relationships: recent progress and remaining questions. „Organisms Diversity and Evolution”. 11, s. 151–172, 2011. DOI: 10.1007/s13127-011-0044-4. (ang.). 
Laumer et al. Spiralian Phylogeny Informs the Evolution of Microscopic Lineages. „Current Biology”. 25, s. 1-7, 2015. DOI: 10.1016/j.cub.2015.06.068. (ang.). 

Encyklopedia internetowa (takson):
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 8880788
  • ITIS: 914158
  • NCBI: 1206794
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 67124