Alfabet rumuński

Nazwa ulicy w Bukareszcie przed i po reformie

Alfabet rumuński – alfabet używany od 1860 r. do zapisu języka rumuńskiego. Oparty jest na alfabecie łacińskim, uzupełnionym o dodatkowe 5 liter.

Dawniej istniało aż 12 dodatkowych znaków, stopniowo jednak usuwano je w kolejnych reformach pisowni. W roku 1953 posunięto się najdalej, eliminując literę "Â" na rzecz "Î", służących do zapisu tej samej wartości fonetycznej [ɨ]. Z powodu tej reformy pisownia nazwy państwa uległa zmianie z România na Romînia. W roku 1965 przywrócono tradycyjną pisownię słowa România, jak również słów pochodnych, jak np. român, românesc, româncă.

W roku 1993 Akademia Rumuńska wydała dekret anulujący zmiany z 1953 roku i ponownie wprowadziła literę "Â" na następujących zasadach:

  1. "Î" używa się:
    • na początku i na końcu wyrazów
    • w wyrazach złożonych zawierających powyższe wyrazy
  2. "Â" używa się wewnątrz wyrazów

Reforma z 1993 roku nie jest uznawana w Mołdawii, a w samej Rumunii również spotkać można częste przypadki stosowania poprzednich zasad.

Alfabet rumuński składa się z następujących znaków:

Aa (a);

Ăă (ă);

Ââ (â din a);

Bb (be);

Cc (ce);

Dd (de);

Ee (e);

Ff (fe / ef);

Gg (ghe / ge);

Hh (ha / haș);

Ii (i);

Îî (î din i);

Jj (je);

Kk (ka de la kilogram);

Ll (le / el);

Mm (me / em);

Nn (ne / en);

Oo (o);

Pp (pe);

Rr, (re / er);

Ss (se / es);

Șș (șe);

Tt (te);

Țț (țe);

Uu (u);

Vv (ve);

Xx (ics);

Zz (ze / zet).

Litery K, Q, W i Y służą głównie do zapisu wyrazów zapożyczonych.

  • p
  • d
  • e
Alfabety łacińskie
Języki indoeuropejskie
Języki bałtyckie
Języki celtyckie
Języki germańskie
Języki romańskie
Języki słowiańskie
Inne
Języki uralskie
Języki turkijskie
Inne
  • p
  • d
  • e
Alfabetyczne
dwuszeregowe
jednoszeregowe
dwuszeregowe i jednoszeregowe
nielinearne
Spółgłoskowe (abdżady)
Półalfabetyczne
Alfabetyczno-sylabiczne (abugidy)
indyjskie
protopisma i ksenopismo
północne
południowe
inne
Sylabiczne
dalekowschodnie
inne
Logograficzne
bliskowschodnie (mezopotamskie)
bliskowschodnie (egipskie)
dalekowschodnie (sinogramy)
mezoamerykańskie
Nieodczytane (nieznana struktura)
Protopisma
Alfabety fonetyczne
Pseudoalfabety
Zapis liczb
Projekty ideograficzne