Giovanni Lanza

Data i miejsce urodzenia

15 lutego 1810
Casale Monferrato

Data i miejsce śmierci

9 marca 1882
Rzym

Premier Włoch

Okres

od 14 grudnia 1869
do 10 lipca 1873

Poprzednik

Luigi Federico Menabrea

Następca

Marco Minghetti

Multimedia w Wikimedia Commons

Giovanni Lanza (ur. 15 lutego 1810 w Casale Monferrato, zm. 9 marca 1882 w Rzymie) – włoski polityk, premier Włoch w latach 1869–1873.

Życiorys

Studiował medycynę na Uniwersytecie Turyńskim, później pracował w Piemoncie, w 1848 werbował ochotników do piemonckich sił wysyłanych na pomoc walczącym z Austriakami Lombardczykom. Jako deputowany do piemonckiej izby parlamentu, sprzeciwiał się traktatowi pokojowemu zawartemu z Austrią 9 sierpnia 1849; był wówczas jednym z najbardziej efektywnych liderów centrolewicowych. W 1853 został wiceprzewodniczącym parlamentu piemonckiego, a w maju 1855 ministrem edukacji Piemontu, inicjując wiele ważnych reform, od stycznia 1858 do marca 1861 pełnił funkcję ministra spraw wewnętrznych. W marcu 1861 przewodził obradom parlamentu, podczas których ogłoszono Wiktora Emanuela II królem zjednoczonego Królestwa Włoch, 1864–1865 był ministrem spraw wewnętrznych Królestwa Włoch, później przewodniczącym izby włoskiego parlamentu, a od 14 grudnia 1869 do 10 lipca 1873 premierem Włoch. W czasie gdy pełnił urząd premiera, stolicą Włoch został Rzym.

Bibliografia

Giovanni Lanza, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).

Premierzy Włoch

Królestwo Włoch 1861–1946	Camillo Cavour (1861) Bettino Ricasoli (1861–1862) Urbano Rattazzi (1862) Luigi Carlo Farini (1862–1863) Marco Minghetti (1863–1864) Alfonso Ferrero La Marmora (1864–1866) Bettino Ricasoli (1866–1867) Urbano Rattazzi (1867–1867) Luigi Federico Menabrea (1867–1869) Giovanni Lanza (1869–1873) Marco Minghetti (1873–1876) Agostino Depretis (1876–1878) Benedetto Cairoli (1878–1878) Agostino Depretis (1878 14 lipca 1879) Benedetto Cairoli (1879–1881) Agostino Depretis (1881–1887) Francesco Crispi (1887–1891) Antonio Rudinì (1891–1892) Giovanni Giolitti (1892–1893) Francesco Crispi (1893–1896) Antonio Rudinì (1896–1898) Luigi Pelloux (1898–1900) Giuseppe Saracco (1900–1901) Giuseppe Zanardelli (1901–1903) Giovanni Giolitti (1903–1905) Tommaso Tittoni (1905–1905) Alessandro Fortis (1905–1906) Sidney Sonnino (1906) Giovanni Giolitti (1906–1909) Sidney Sonnino (1909–1910) Luigi Luzzatti (1910–1911) Giovanni Giolitti (1910–1911) Antonio Salandra (1914–1916) Paolo Boselli (1916–1917) Vittorio Emanuele Orlando (1917–1919) Francesco Saverio Nitti (1919–1920) Giovanni Giolitti (1920–1921) Ivanoe Bonomi (1921–1922) Luigi Facta (1922) Benito Mussolini (1922–1943) Pietro Badoglio (1943–1944) Ivanoe Bonomi (1944–1945) Ferruccio Parri (1945) Alcide De Gasperi (1945–1946)
Republika Włoska od 1946	Alcide De Gasperi (1946–1953) Giuseppe Pella (1953–1954) Amintore Fanfani (1954) Mario Scelba (1954–1955) Antonio Segni (1955–1957) Adone Zoli (1957–1958) Amintore Fanfani (1958–1959) Antonio Segni (1959–1960) Fernando Tambroni (1960) Amintore Fanfani (1962–1963) Giovanni Leone (1963) Aldo Moro (1963–1968) Giovanni Leone (1968) Mariano Rumor (1968–1970) Emilio Colombo (1970–1972) Giulio Andreotti (1972–1973) Mariano Rumor (1973–1974) Aldo Moro (1974–1976) Giulio Andreotti (1976–1979) Francesco Cossiga (1979–1980) Arnaldo Forlani (1980–1981) Giovanni Spadolini (1981–1982) Amintore Fanfani (1982–1983) Bettino Craxi (1983–1987) Amintore Fanfani (1987) Giovanni Goria (1987–1988) Ciriaco De Mita (1988–1989) Giulio Andreotti (1989–1992) Giuliano Amato (1992–1993) Carlo Azeglio Ciampi (1993–1994) Silvio Berlusconi (1994–1995) Lamberto Dini (1995–1996) Romano Prodi (1996–1998) Massimo D’Alema (1998–2000) Giuliano Amato (2000–2001) Silvio Berlusconi (2001–2006) Romano Prodi (2008–2011) Silvio Berlusconi (2008–2011) Mario Monti (2011–2013) Enrico Letta (2013–2014) Matteo Renzi (2014–2016) Paolo Gentiloni (2016–2018) Giuseppe Conte (2018–2021) Mario Draghi (2021–2022) Giorgia Meloni (od 2022)

Królestwo Włoch
1861–1946

Camillo Cavour (1861)
Bettino Ricasoli (1861–1862)
Urbano Rattazzi (1862)
Luigi Carlo Farini (1862–1863)
Marco Minghetti (1863–1864)
Alfonso Ferrero La Marmora (1864–1866)
Bettino Ricasoli (1866–1867)
Urbano Rattazzi (1867–1867)
Luigi Federico Menabrea (1867–1869)
Giovanni Lanza (1869–1873)
Marco Minghetti (1873–1876)
Agostino Depretis (1876–1878)
Benedetto Cairoli (1878–1878)
Agostino Depretis (1878 14 lipca 1879)
Benedetto Cairoli (1879–1881)
Agostino Depretis (1881–1887)
Francesco Crispi (1887–1891)
Antonio Rudinì (1891–1892)
Giovanni Giolitti (1892–1893)
Francesco Crispi (1893–1896)
Antonio Rudinì (1896–1898)
Luigi Pelloux (1898–1900)
Giuseppe Saracco (1900–1901)
Giuseppe Zanardelli (1901–1903)
Giovanni Giolitti (1903–1905)
Tommaso Tittoni (1905–1905)
Alessandro Fortis (1905–1906)
Sidney Sonnino (1906)
Giovanni Giolitti (1906–1909)
Sidney Sonnino (1909–1910)
Luigi Luzzatti (1910–1911)
Giovanni Giolitti (1910–1911)
Antonio Salandra (1914–1916)
Paolo Boselli (1916–1917)
Vittorio Emanuele Orlando (1917–1919)
Francesco Saverio Nitti (1919–1920)
Giovanni Giolitti (1920–1921)
Ivanoe Bonomi (1921–1922)
Luigi Facta (1922)
Benito Mussolini (1922–1943)
Pietro Badoglio (1943–1944)
Ivanoe Bonomi (1944–1945)
Ferruccio Parri (1945)
Alcide De Gasperi (1945–1946)

Republika Włoska
od 1946

Alcide De Gasperi (1946–1953)
Giuseppe Pella (1953–1954)
Amintore Fanfani (1954)
Mario Scelba (1954–1955)
Antonio Segni (1955–1957)
Adone Zoli (1957–1958)
Amintore Fanfani (1958–1959)
Antonio Segni (1959–1960)
Fernando Tambroni (1960)
Amintore Fanfani (1962–1963)
Giovanni Leone (1963)
Aldo Moro (1963–1968)
Giovanni Leone (1968)
Mariano Rumor (1968–1970)
Emilio Colombo (1970–1972)
Giulio Andreotti (1972–1973)
Mariano Rumor (1973–1974)
Aldo Moro (1974–1976)
Giulio Andreotti (1976–1979)
Francesco Cossiga (1979–1980)
Arnaldo Forlani (1980–1981)
Giovanni Spadolini (1981–1982)
Amintore Fanfani (1982–1983)
Bettino Craxi (1983–1987)
Amintore Fanfani (1987)
Giovanni Goria (1987–1988)
Ciriaco De Mita (1988–1989)
Giulio Andreotti (1989–1992)
Giuliano Amato (1992–1993)
Carlo Azeglio Ciampi (1993–1994)
Silvio Berlusconi (1994–1995)
Lamberto Dini (1995–1996)
Romano Prodi (1996–1998)
Massimo D’Alema (1998–2000)
Giuliano Amato (2000–2001)
Silvio Berlusconi (2001–2006)
Romano Prodi (2008–2011)
Silvio Berlusconi (2008–2011)
Mario Monti (2011–2013)
Enrico Letta (2013–2014)
Matteo Renzi (2014–2016)
Paolo Gentiloni (2016–2018)
Giuseppe Conte (2018–2021)
Mario Draghi (2021–2022)
Giorgia Meloni (od 2022)

Przewodniczący Izby Deputowanych Włoch

Królestwo Włoch (1861–1945)	Urbano Rattazzi (1861–1862) Sebastiano Tecchio (1862–1863) Giovanni Battista Cassinis (1863–1865) Adriano Mari (1865–1867) Giovanni Lanza (1867–1868) Adriano Mari (1868–1969) Giovanni Lanza (1869) Giuseppe Biancheri (1870–1876) Francesco Crispi (1876–1877) Benedetto Cairoli (1978) Domenico Farini (1878–1880) Michele Coppino (1880) Domenico Farini (1880–1884) Michele Coppino (1884) Giuseppe Biancheri (1884–1892) Giuseppe Zanardelli (1892–1894) Giuseppe Biancheri (1894–1895) Tommaso Villa (1895–1897) Giuseppe Zanardelli (1897) Giuseppe Biancheri (1898) Giuseppe Zanardelli (1898–1899) Luigi Chinaglia (1899) Giuseppe Colombo (1899–1900) Niccolò Gallo (1900) Tommaso Villa (1900–1902) Giuseppe Biancheri (1902–1904) Giuseppe Marcora (1904–1906) Giuseppe Biancheri (1906–1907) Giuseppe Marcora (1907–1919) Vittorio Emanuele Orlando (1919–1920) Enrico De Nicola (1920–1924) Alfredo Rocco (1924–1925) Antonio Casertano (1925–1929) Giovanni Giuriati (1929–1934) Costanzo Ciano (1934–1939) Dino Grandi (1939–1944) Vittorio Emanuele Orlando (1944–1945) Carlo Sforza (1945–1946) Giuseppe Saragat (1946–1947) Umberto Terracini (1947–1948)
Republika Włoska (od 1948)	Giovanni Gronchi (1948–1955) Giovanni Leone (1955–1963) Brunetto Bucciarelli Ducci (1963–1968) Sandro Pertini (1968–1976) Pietro Ingrao (1976–1979) Nilde Iotti (1979–1992) Oscar Luigi Scalfaro (1992) Giorgio Napolitano (1992–1994) Irene Pivetti (1994–1996) Luciano Violante (1996–2001) Pier Ferdinando Casini (2001–2006) Fausto Bertinotti (2006–2008) Gianfranco Fini (2008–2013) Laura Boldrini (2013–2018) Roberto Fico (2018–2022) Lorenzo Fontana (od 2022)

Królestwo Włoch
(1861–1945)

Urbano Rattazzi (1861–1862)
Sebastiano Tecchio (1862–1863)
Giovanni Battista Cassinis (1863–1865)
Adriano Mari (1865–1867)
Giovanni Lanza (1867–1868)
Adriano Mari (1868–1969)
Giovanni Lanza (1869)
Giuseppe Biancheri (1870–1876)
Francesco Crispi (1876–1877)
Benedetto Cairoli (1978)
Domenico Farini (1878–1880)
Michele Coppino (1880)
Domenico Farini (1880–1884)
Michele Coppino (1884)
Giuseppe Biancheri (1884–1892)
Giuseppe Zanardelli (1892–1894)
Giuseppe Biancheri (1894–1895)
Tommaso Villa (1895–1897)
Giuseppe Zanardelli (1897)
Giuseppe Biancheri (1898)
Giuseppe Zanardelli (1898–1899)
Luigi Chinaglia (1899)
Giuseppe Colombo (1899–1900)
Niccolò Gallo (1900)
Tommaso Villa (1900–1902)
Giuseppe Biancheri (1902–1904)
Giuseppe Marcora (1904–1906)
Giuseppe Biancheri (1906–1907)
Giuseppe Marcora (1907–1919)
Vittorio Emanuele Orlando (1919–1920)
Enrico De Nicola (1920–1924)
Alfredo Rocco (1924–1925)
Antonio Casertano (1925–1929)
Giovanni Giuriati (1929–1934)
Costanzo Ciano (1934–1939)
Dino Grandi (1939–1944)
Vittorio Emanuele Orlando (1944–1945)
Carlo Sforza (1945–1946)
Giuseppe Saragat (1946–1947)
Umberto Terracini (1947–1948)

Republika Włoska
(od 1948)

Giovanni Gronchi (1948–1955)
Giovanni Leone (1955–1963)
Brunetto Bucciarelli Ducci (1963–1968)
Sandro Pertini (1968–1976)
Pietro Ingrao (1976–1979)
Nilde Iotti (1979–1992)
Oscar Luigi Scalfaro (1992)
Giorgio Napolitano (1992–1994)
Irene Pivetti (1994–1996)
Luciano Violante (1996–2001)
Pier Ferdinando Casini (2001–2006)
Fausto Bertinotti (2006–2008)
Gianfranco Fini (2008–2013)
Laura Boldrini (2013–2018)
Roberto Fico (2018–2022)
Lorenzo Fontana (od 2022)

W latach 1939–1944 izba działała pod nazwą Camera dei fasci e delle corporazioni, a w latach 1945–1946 pod nazwą Consulta nazionale. W latach 1946–1948 jednoizbowy parlament działał jako Assemblea Costituente.

Kontrola autorytatywna (osoba):