Placówka Straży Granicznej I linii „Przyszowice”

Placówka Straży Granicznej I linii „Przyszowice” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w okresie międzywojennym.

Geneza

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną^[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku^[3]. Placówka Straży Celnej „Przyszowice” weszła w podporządkowanie komisariatu Straży Celnej „Knurów” z Inspektoratu SC „Rybnik”^[4].

 Osobny artykuł: Placówka Straży Celnej „Przyszowice”.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną^[5].

Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski określił strukturę organizacyjną komisariatu SG „Paniówki”. Placówka Straży Granicznej I linii „Przyszowice” znalazła się w jego strukturze^[6].

Rozkazem nr 10 z 5 listopada 1929 roku w sprawie reorganizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski powołał komisariat Straży Granicznej „Knurów”. Placówka weszła w jego strukturę^[7]. Rozkazem nr 4 z 17 grudnia 1934 roku w sprawach […] zarządzeń organizacyjnych i zmian budżetowych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski wyłączył placówkę I linii „Przyszowice” z komisariatu Straży Granicznej „Knurów” i przydzielił do komisariatu Straży Granicznej „Nowa Wieś”^[8]. Rozkazem nr 1 z 27 marca 1936 roku w sprawach […] zmian w niektórych inspektoratach okręgowych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski wyłączył placówkę Straży Granicznej I linii „Przyszowice” z komisariatu „Nowa Wieś” i włączył do komisariatu „Knurów”^[9]. Rozkazem nr 2 z 30 listopada 1937 roku w sprawach […] przeniesienia siedzib i likwidacji jednostek, komendanta Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski przeniósł siedzibę komisariatu „Knurów” do m. Orzesze. Placówka pozostała w jego składzie^[10].

Służba graniczna

Sąsiednie placówki:

• placówka Straży Granicznej I linii „Makoszowy” ⇔ placówka Straży Granicznej I linii „Knurów” – 1928^[6]

Kierownicy/dowódcy placówki

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Granica polsko-niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
• Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928–1939. 2012. [dostęp 2017-06-01].
• Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918–1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
• Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927 .
• Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757. 
• Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918–1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 
• Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Knurów” z lat 1922–1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.