Inspektorat Graniczny „Kołomyja”

Inspektorat Graniczny nr 21 (22) – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-rumuńskiej w latach 1928–1939.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną^[1]. Rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawach organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski zatwierdził dyslokację, granice i strukturę inspektoratu granicznego nr 21 „Kołomyja”^[2].

Rozkazem nr 2 z 8 września 1938 roku w sprawie terminologii odnośnie władz i jednostek organizacyjnych formacji, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski nakazał zmienić nazwę Inspektoratu Granicznego „Kołomyja” na Obwód Straży Granicznej „Kołomyja”^[3]. Rozkazem nr 12 z 14 lipca 1939 roku w sprawie reorganizacji placówek II linii i posterunków wywiadowczych oraz obsady personalnej, komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma zniósł placówkę II linii „Stanisławów”^[4]

Służba graniczna

Dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski swoim rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawach organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego określił granice inspektoratu granicznego: od zachodu: placówka Straży Granicznej „Zielona” wyłącznie, od wschodu: do styku granicy polsko-rumuńskiej z Dniestrem w rejonie Żeżawej (koryto Dniestru dla KOP)^[2]. Rozkaz dowódcy Straży Granicznej nr 6 z 8 września 1928 podpisany przez mjr. Wacława Spilczyńskiego zmienił granice inspektoratu: od zachodu − placówka Straży Granicznej „Rafajłowa” do wzgórza 1368 Dołha wyłącznie, od wschodu − granica pozostała bez zmian^[5].

Sąsiednie inspektoraty:

• Inspektorat Graniczny „Stryj” ⇔ KOP (batalion KOP „Borszczów”) − 1928 i 1935^[6]

Kierownicy/komendanci inspektoratu

Struktura organizacyjna

Organizacja inspektoratu w maju 1928^[7]:

• komenda − Kołomyja
• komisariat Straży Granicznej „Worochta”
• komisariat Straży Granicznej „Żabie”
• komisariat Straży Granicznej „Kosów”
• komisariat Straży Granicznej „Śniatyn”

Organizacja inspektoratu w 1931:

• komenda − Kołomyja
• Komisariat Żabie (46 km)
• Komisariat Kosów (48 km)
• Komisariat Śniatyn (42 km)
• Komisariat Horodenka (32 km)

Organizacja inspektoratu w 1935^[6]:

• komenda − Kołomyja
• komisariat Straży Granicznej „Żabie”
• komisariat Straży Granicznej „Kosów”
• komisariat Straży Granicznej „Śniatyn”
• komisariat Straży Granicznej „Horodenka”

Organizacja obwodu w 1938^[8]:

• komenda − Kołomyja
• komisariat Straży Granicznej „Żabie”
• komisariat Straży Granicznej „Kuty”
• komisariat Straży Granicznej „Śniatyn”
• komisariat Straży Granicznej „Horodenka”
• komisariat Straży Granicznej „Zaleszczyki”

Przypisy

Bibliografia

• Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
• KatarzynaK. Promińska KatarzynaK., Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Wschodniomałopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2011 .
• Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].