Prostopływce

Orthonectida^[1]

Giard, 1877

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

tkankowce właściwe

Typ

prostopływce^[a]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Prostopływce (Orthonectida) – typ morskich zwierząt bezkręgowych mikroskopijnej wielkości, pasożytujących na innych bezkręgowcach. Obejmuje około 20 gatunków o uproszczonej budowie wewnętrznej i skomplikowanym cyklu rozwojowym. Tradycyjnie zaliczane były wraz z rombowcami do typu Mesozoa. Badania genetyczne wykazały, że nie są z nimi blisko spokrewnione. Ich pozycja filogenetyczna nie została dotychczas ustalona. Badania morfologii i cyklu życiowego sugerują zaliczenie ich do zwierząt o bruzdkowaniu spiralnym (Spiralia)^[2].

Prostopływce są pasożytami na ciałach wieloszczetów, małżów oraz innych morskich bezkręgowców.

Cykl życiowy prostopływców obejmuje zarówno rozmnażanie bezpłciowe, jak i płciowe. Zapłodnione jaja rozwijają się w urzęsione larwy, które dostają się do ciał gospodarzy i rozwijają na drodze bezpłciowych podziałów w plazmodia. Z tych powstają w końcu dorosłe osobniki, które opuszczają organizm żywiciela. Samce zapładniają wtedy samice, a z jaj wyrasta kolejne pokolenie larwalne.

Orzęsione, dojrzałe osobniki pływają w linii prostej, stąd nazwa tych zwierząt.

Naukowcy wyróżniają wśród prostopływców jeden rząd, w którym umieszczają dwie rodziny^[1]:

rząd: Plasmodigenea
- rodzina: Rhopaluridae
  - rodzaj: Ciliocincta (3 gatunki)
  - rodzaj: Intoshia (5 gatunków)
  - rodzaj: Rhopalura (12 gatunków, w tym 4 gatunki incertae sedis )
  - rodzaj: Stoecharthrum (4 gatunki)
- rodzina: Pelmatosphaeridae
  - rodzaj: Pelmatosphaera (1 gatunek: P. polycirri)

Uwagi

↑ Klasyfikacja nieustalona (zobacz opis w tekście)

Przypisy

↑ ^a ^b Orthonectida, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ G. S. Slyusarev. Phylum Orthonectida: morphology, biology, and relationships to other multicellular animals. „Zhurnal Obshchei Biologii (Journal of General Biology)”. 6 (69), s. 403–427, 2008. [zarchiwizowane z adresu]. (ros.).

Bibliografia

Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-16108-8.

Klasyfikacja typów zwierząt na podstawie hipotezy ekdyzonu (Lophotrochozoa-Ecdysozoa-Deuterostomia)

Królestwo: zwierzęta (Animalia sensu Metazoa)

Parazoa

gąbki (Porifera)
płaskowce (Placozoa)

Eumetazoa

Dwuwarstwowce
(Diploblastica)

parzydełkowce (Cnidaria)
żebropławy (Ctenophora)

Bilateria

Xenacoelomorpha

Nephrozoa

wtórouste
(Deuterostomia)

strunowce (Chordata)
Ambulacraria	szkarłupnie (Echinodermata) półstrunowce (Hemichordata)

pierwouste
(Protostomia)

incertae sedis

szczecioszczękie (Chaetognatha)

Spiralia

Gnathifera

wrotki (Rotifera)
szczękogębe (Gnathostomulida)
drobnoszczękie (Micrognathozoa)

Platytrochozoa

Rouphozoa

płazińce (Platyhelminthes)
brzuchorzęski (Gastrotricha)

lofotrochorowce
(Lophotrochozoa)

czułkowce (Lophophorata)	mszywioły (Bryozoa) ramienionogi (Brachiopoda) kryzelnice (Phoronida)
mięczaki (Mollusca) pierścienice (Annelida) wstężnice (Nemertea) kielichowate (Kamptozoa) rombowce (Dicyemida) prostopływce (Orthonectida) lejkogębce (Cycliophora)

wylinkowce
(Ecdysoza)

Scalidophora	ryjkogłowy (Kinorhyncha) kolczugowce (Loricifera) niezmogowce (Priapulida)
Nematoida	nicienie (Nematoda) nitnikowce (Nematomorpha)
Panarthropoda	stawonogi (Arthropoda) niesporczaki (Tardigrada) pazurnice (Onychophora)

nieaktualne

przeniesione do parzydełkowców	myksosporidiowce (Myxozoa)
przeniesione do wrotków	kolcogłowy (Acanthocephala)
przeniesione do pierścienic	krążkokształtne (Myzostomida) rurkoczułkowce (Pogonophora) sikwiaki (Sipuncula) szczetnice (Echiura)

nomen dubium

jednowarstwowce (Monoblastozoa)

Na podstawie:
Halanych et al. Evidence from 18S ribosomal DNA that the lophophorates are protostome animals. „Science”. 267 (5204), s. 1641–1643, 1995. DOI: 10.1126/science.7886451. (ang.).
Edgecombe et al. Higher-level metazoan relationships: recent progress and remaining questions. „Organisms Diversity and Evolution”. 11, s. 151–172, 2011. DOI: 10.1007/s13127-011-0044-4. (ang.).
Laumer et al. Spiralian Phylogeny Informs the Evolution of Microscopic Lineages. „Current Biology”. 25, s. 1-7, 2015. DOI: 10.1016/j.cub.2015.06.068. (ang.).