Ambroksol

Ambroksol
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
trans-4-(2-amino-3,5-dibromobenzylamino)-cykloheksanol
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

Ambroxoli hydrochloridum

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C13H18Br2N2O

Masa molowa

378,10 g/mol

Wygląd

biały lub żółtawy krystaliczny proszek

Identyfikacja
Numer CAS

18683-91-5

PubChem

2132

DrugBank

DB06742

SMILES
C1CC(CCC1NCC2=CC(=CC(=C2N)Br)Br)O
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
56,7 mg/l[1]
w innych rozpuszczalnikach
metanol: rozpuszczalny
chlorek metylenu: praktycznie nierozpuszczalny
Temperatura topnienia

233-234,5 °C[1][2]

Zasadowość (pKb)

5,31

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2019-11-17]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
chlorowodorek ambroksolu
Substancja w tej postaci nie jest klasyfikowana
jako niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według europejskich kryteriów
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[3]
chlorowodorek ambroksolu
1
1
0
 
Numer RTECS

GV8423000

Dawka śmiertelna

LD50 13,4 g/kg (szczur, doustnie)

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

R02AD05 R03CC63 R05CB06

Farmakokinetyka
Działanie

wykrztuśne, mukolityczne

Multimedia w Wikimedia Commons

Ambroksol (łac. ambroxol) – organiczny związek chemiczny, lek mukolityczny, który działa przez zwiększenie ilości i zmniejszenie lepkości śluzu. Występuje naturalnie w azjatyckim krzewie Adhatoda vasica[4]. Stosowany w leczeniu stanów chorobowych z produkcją lepkiego śluzu w drogach oddechowych. Jest metabolitem czynnym bromheksyny o działaniu silniejszym niż związek wyjściowy[5].

Mechanizm działania

Zwiększa biosyntezę i wydzielanie surfaktantu i pobudza ruch rzęsek nabłonka oddechowego, co powoduje usuwanie zalegającej wydzieliny w drogach oddechowych.

Działania niepożądane

Nudności, wymioty, biegunka, reakcje alergiczne i gorączka.

Uwaga

Należy zachować ostrożność w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy i owrzodzeniach jelit, gdyż ambroksol powoduje zwiększone wydzielanie kwasu solnego, przez co nasila objawy choroby wrzodowej. Nie poleca się również stosowania ambroksolu u astmatyków.

Dawkowanie

U dorosłych doustnie 75–120 mg raz na dobę lub w 2-3 dawkach podzielonych.

Postaci leku: tabletki, kapsułki o przedłużonym działaniu, syrop, krople, płyn do inhalacji i iniekcje.

Preparaty handlowe

  • Aflegan (roztwór do wstrzykiwań)
  • Ambroksol (syrop)
  • Ambrosan (tabletki)
  • Ambrosol (syrop)
  • Ambroheksal (tabletki)
  • Deflegmin (tabletki, kapsułki, syrop i krople)
  • Flavamed (syrop, tabletki i tabletki musujące)
  • Mucosolvan (syrop, płyn do inhalacji, roztwór do wstrzykiwań i tabletki)
  • Mucoangin (tabletki)

Przypisy

  1. a b Ambroxol, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 2132 [dostęp 2021-07-27]  (ang.).
  2. Ambroxol, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB06742 [dostęp 2021-07-27]  (ang.).
  3. Ambroxol hydrochloride SC-200816. Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2019-11-17]. (ang.).
  4. Berlin-chemie, Ambroksol na kaszel mokry [online], www.flavamed.pl [dostęp 2021-06-29] .
  5. GrażynaG. Rajtar-Cynke GrażynaG. (red.), Farmakologia Podręcznik dla studentów i absolwentów Wydziałów Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Akademii Medycznych, wyd. 2, Lublin: Czelej, 2007, s. 303, ISBN 978-83-60608-77-7, OCLC 749566923 .

Bibliografia

  • Jan KazimierzJ.K. Podlewski Jan KazimierzJ.K., AlicjaA. Chwalibogowska-Podlewska AlicjaA., Leki współczesnej terapii, wyd. 17, Warszawa: Split Trading, 2005, s. 28–29, ISBN 83-85632-82-4, OCLC 255203930 .
  • WojciechW. Kostowski WojciechW., Zbigniew StanisławZ.S. Herman Zbigniew StanisławZ.S. (red.), Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, wyd. 3, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 705–706, ISBN 978-83-200-3724-1, OCLC 297532829 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
R02: Leki stosowane w chorobach gardła
R02AA – Środki antyseptyczne
R02AB – Antybiotyki
R02AD – Środki miejscowo znieczulające
R02AX – Inne
  • p
  • d
  • e
R03: Leki stosowane w chorobach obturacyjnych dróg oddechowych
R03A – Leki adrenergiczne
podawane drogą wziewną
R03AA – Agonisty receptorów
α- i β-adrenergicznych
R03AB – Nieselektywne agonisty receptora
β-adrenergicznego
R03AC – Selektywne agonisty receptora
β2-adrenergicznego
R03AK – Leki adrenergiczne w połączeniu
z glikokortykoidami lub innymi lekami
z wyjątkiem leków przeciwcholinergicznych
R03AL – Leki adrenergiczne w połączeniu
z lekami przeciwcholinergicznymi
oraz leki trójskładnikowe z glikokortykoidami
R03B – Inne leki stosowane w chorobach
obturacyjnych dróg oddechowych
podawane drogą wziewną
R03BA – Glikokortykoidy
R03BB – Preparaty przeciwcholinergiczne
R03BC – Preparaty przeciwalergiczne
(z wyłączeniem kortykosteroidów)
R03BX – Inne
R03C – Leki adrenergiczne
do stosowania wewnętrznego
R03CA – Agonisty receptorów α- i β-adrenergicznych
R03CB – Nieselektywne agonisty receptora
β-adrenergicznego
R03CC – Selektywne agonisty receptora
β2-adrenergicznego
R03D – Inne leki stosowane w chorobach
obturacyjnych dróg oddechowych
do stosowania wewnętrznego
R03DA – Pochodne puryny
R03DB – Puryny w połączeniach
z lekami adrenergicznymi
R03DC – Antagonisty receptora leukotrienowego
R03DX – Inne
  • p
  • d
  • e
R05: Leki stosowane w kaszlu i przeziębieniu
R05C – Leki wykrztuśne
R05CA – Leki sekretolityczne
R05CB – Leki mukolityczne
R05D – Leki przeciwkaszlowe
R05DA – Alkaloidy opium
i ich pochodne
R05DB – Inne
  • benzonatat
  • benproperyna
  • klobutynol
  • izoaminil
  • pentoksyweryna
  • oksolamina
  • okseladyna
  • klofedanol
  • pipazetat
  • bromek bibenzonium
  • butamirat
  • fedrylat
  • zipeprol
  • dibunat
  • droksypropina
  • prenoksdiazyna
  • dropropizyna
  • kloperastyna
  • meprotyksol
  • piperydion
  • morklofon
  • typepidyna
  • nepinalon
  • lewodropropizyna
  • dimetoksanat
  • gefapiksant
Encyklopedia internetowa (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • PWN: 3868559