Betametazon

Nazewnictwo

Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
9α-fluoro-16β-metylo-11β,17α,21-trihydroksy-1,4-pregnadieno-3,20-dion

Ogólne informacje

Wzór sumaryczny

C₂₂H₂₉FO₅

Masa molowa

392,46 g/mol

Identyfikacja

Numer CAS

378-44-9

PubChem

9782

DrugBank

DB00443

InChI
InChI=1S/C22H29FO5/c1-12-8-16-15-5-4-13-9-14(25)6-7-19(13,2)21(15,23)17(26)10-20(16,3)22(12,28)18(27)11-24/h6-7,9,12,15-17,24,26,28H,4-5,8,10-11H2,1-3H3/t12-,15-,16-,17-,19-,20-,21-,22-/m0/s1
InChIKey
UREBDLICKHMUKA-DVTGEIKXSA-N

Niebezpieczeństwa

Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2020-05-04]

Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów

Na podstawie podanej karty charakterystyki

Niebezpieczeństwo

Zwroty H

H360, H373

Zwroty P

P201, P308+P313

Dawka śmiertelna

LD₅₀ >4500 mg/kg (mysz, doustnie)

Klasyfikacja medyczna

ATC

A07EA04, C05AA05, D07AC01, H02AB01, R01AD06, R03BA04, S01BA06, S01CB04, S02BA07, S03BA03, D07CC01, S01CA05, S03CA06, D07BC01, S01BB04

Stosowanie w ciąży

kategoria C

Farmakokinetyka

Okres półtrwania	5 h

Multimedia w Wikimedia Commons

Betametazon – organiczny związek chemiczny z grupy glikokortykosteroidów. Stosowany jako lek hormonalny o silnym działaniu przeciwzapalnym. Zmniejsza obrzęki, nie zatrzymuje sodu ani wody w organizmie. Biologiczny okres półtrwania wynosi 5 godzin.

Wskazania

zmiany skórne
reumatoidalne zapalenie stawów
niewydolność kory nadnerczy
choroby autoimmunologiczne
choroby tkanki łącznej
niedokrwistość
obrzęk mózgu
alergie
zapobieganie zespołowi zaburzeń oddychania

Przeciwwskazania

nadwrażliwość na lek
grzybica narządowa
choroby zakaźne i wirusowe
gruźlica
jaskra
choroby psychiczne
niewydolność nerek
choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy
cukrzyca

Działania niepożądane

nadmierne gromadzenie się tkanki tłuszczowej w okolicy szyi, ramion i na twarzy (zespół Cushinga)
zwiększenie masy ciała
owrzodzenia przewodu pokarmowego
wzdęcia
zaparcia
nadmierne owłosienie
trądzik i łojotok
nadciśnienie tętnicze
cukrzyca
zaburzenia cyklu miesiączkowego
nudności
wymioty
bóle głowy
senność
stany pobudzenia i euforii
skłonność do zakrzepów i zatorów w naczyniach krwionośnych
wzrost zagrożenia zakażeniami

Preparaty

Lek dostępny jest w postaci kremów, maści i roztworów do iniekcji. Przykładowe preparaty to Beloderm, Celestone, Diprolene, Diprosone i Kuterid.

Dawkowanie

Dawkę i częstotliwość stosowania leku ustala lekarz. Zwykle w przypadku kremu bądź maści należy nanosić ich niewielką ilość na miejsca chorobowo zmienione. Leczenie nie powinno trwać dłużej niż 4 tygodnie.

Uwagi

Lek nie powinien być przyjmowany przez kobiety w ciąży oraz karmiące piersią. Betametazon może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Bibliografia

Indeks leków Medycyny Praktycznej 2005, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, ISBN 83-7430-006-X .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Substancja lecznicza w klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej (ATC)

A07: Leki przeciwbiegunkowe, przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe stosowane w chorobach przewodu pokarmowego

A07A – Leki przeciwdrobnoustrojowe stosowane
w chorobach przewodu pokarmowego

A07AA – Antybiotyki	neomycyna nystatyna natamycyna streptomycyna polimyksyna B paromomycyna amfoterycyna B kanamycyna wankomycyna kolistyna ryfaksymina fidaksomycyna ryfamycyna
A07AB – Sulfonamidy	ftalilosulfatiazol sulfaguanidyna sukcynylosulfatiazol
A07AC – Pochodne imidazolu	mikonazol
A07AD – Inne leki przeciwdrobnoustrojowe stosowane w chorobach przewodu pokarmowego	broksychinolina acetarsol nifuroksazyd nifurzyd

A07B – Leki adsorbujące

A07BA – Węgiel aktywowany	węgiel aktywowany
A07BC – Inne leki adsorbujące	pektyny kaolin krospowidon attapulgit diosmektyt

A07C – Preparaty złożone zawierające
elektrolity i węglowodany

A07CA – Preparaty rehydratacyjne do podawania doustnego	doustny płyn nawadniający

A07D – Leki hamujące perystaltykę
przewodu pokarmowego

A07DA – Leki hamujące perystaltykę przewodu pokarmowego	difenoksylat opium loperamid difenoksyna tlenek loperamidu eluksadolin morfina w połączeniach

A07E – Leki przeciwzapalne stosowane
w chorobach przewodu pokarmowego

A07EA – Kortykosteroidy do stosowania miejscowego	prednizolon kortyzol prednizon betametazon tiksokortol budezonid beklometazon
A07EB – Leki przeciwalergiczne z wyłączeniem kortykosteroidów	kwas kromoglikanowy
A07EC – Kwas aminosalicylowy i inne podobne leki	sulfasalazyna mesalazyna olsalazyna balsalazyd

A07F – Preparaty przywracające prawidłową florę
jelitową, hamujące biegunkę

A07FA – Preparaty przywracające prawidłową florę jelitową, hamujące biegunkę	bakterie wytwarzające kwas mlekowy Saccharomyces boulardii Escherichia coli

A07X – Różne leki przeciwbiegunkowe

A07XA – Inne leki przeciwbiegunkowe	białczan taniny ceratonia związki wapnia racekadotril krofelemer

C05: Leki ochraniające ścianę naczyń

C05A – Leki stosowane zewnętrznie
w leczeniu hemoroidów

C05AA – Preparaty zawierające kortykosteroidy	hydrokortyzon prednizolon betametazolon fluorometolon fluokortolon deksametazon fluocynolon fluocynonid triamcynolon
C05AD – Preparaty zawierające środki miejscowo znieczulające	lidokaina tetrakaina benzokaina cynchokaina prokaina oksetakaina pramokaina
C05AE – Preparaty miorelaksacyjne	triazotan gliceryny diazotan izosorbidu diltiazem
C05AX – Inne leki stosowane zewnętrznie w leczeniu hemoroidów	preparaty glinu preparaty bizmutu preparaty cynku tribenozyd fenylefryna

C05B – Leki stosowane w leczeniu żylaków

C05BA – Heparyny i heparynoidy do stosowania zewnętrznego	heparynoid apolan sodu heparyna polisiarczan pentozanu
C05BB – Leki obliterujące żylaki do podawania domiejscowego	oleinian monoetanoloaminy polidokanol cukier inwertowany siarczan tetradecylowo-sodowy fenol glukoza
C05BX – Inne leki stosowane w leczeniu żylaków	dobesylan wapnia

C05C – Leki wpływające na elastyczność naczyń

C05CA – Bioflawonoidy	rutozyd monokserutyna diosmina trokserutyna hidrosmina
C05CX – Inne leki wpływające na elastyczność naczyń	tribenozyd naftazon nasiona kasztanowca

C05X – Inne leki leki ochraniające
ścianę naczyń

C05XX – Inne leki leki ochraniające ścianę naczyń	perplazmid beperminogenu

D07: Kortykosteroidy

D07A – Kortykosteroidy

D07AA – Kortykosteroidy o słabym działaniu	metyloprednizolon hydrokortyzon prednizolon
D07AB – Kortykosteroidy o umiarkowanie silnym działaniu	klobetazon maślan hydrokortyzonu flumetazon fluokortyn fluperolon fluorometolon flupredniden dezonid triamcynolon alklometazon butepran hydrokortyzonu deksametazon klokortolon
D07AC – Kortykosteroidy o silnym działaniu	betametazon flukrolon dezoksymetazon acetonid fluocynolonu fluokortolon diflukortolon fludroksykortyd fluocynonid budezonid diflorazon amcynonid halometazon mometazon aceponian metyloprednizolonu beklometazon aceponian hydrokortyzonu flutikazon prednikarbat difluprednat ulobetazol
D07AX – Kortykosteroidy o bardzo silnym działaniu	klobetazol halcynonid

D07B – Kortykosteroidy w połączeniach
z antyseptykami

D07BA – Kortykosteroidy o słabym działaniu w połączeniach z antyseptykami	prednizolon hydrokortyzon
D07BB – Kortykosteroidy o umiarkowanie silnym działaniu w połączeniach z antyseptykami	flumetazon dezonid triamcynolon maślan hydrokortyzonu
D07BC – Kortykosteroidy o silnym działaniu w połączeniach z antyseptykami	betametazon acetonian fluocynolonu fluokortolon diflukortolon

D07C – Kortykosteroidy w połączeniach
z antybiotykami

D07CA – Kortykosteroidy o słabym działaniu w połączeniach z antybiotykami	hydrokortyzon metyloprednizolon prednizolon
D07CB – Kortykosteroidy o umiarkowanie silnym działaniu w połączeniach z antybiotykami	triamcynolon flupredniden fluorometolon deksametazon flumetazon
D07CC – Kortykosteroidy o silnym działaniu w połączeniach z antybiotykami	betametazon acetonid fluocynolonu fludroksykortyd beklometazon fluocynonid fluokortolon
D07CD – Kortykosteroidy o bardzo silnym działaniu w połączeniach z antybiotykami	klobetazol

D07X – Kortykosteroidy, różne połączenia

D07XA – Kortykosteroidy o słabym działaniu w innych połączeniach	hydrokortyzon prednizolon
D07XB – Kortykosteroidy o umiarkowanie silnym działaniu w innych połączeniach	flumetazon triamcynolon flupredniden fluorometolon deksametazon
D07XC – Kortykosteroidy o silnym działaniu w innych połączeniach	betametazon dezoksymetazon mometazon difluokortolon fluokortolon

H02: Kortykosteroidy do stosowania wewnętrznego

H02A – Kortykosteroidy do stosowania wewnętrznego

H02AA – Mineralokortykosteroidy	aldosteron fludrokortyzon dezoksykorton
H02AB – Glikokortykosteroidy	betametazon deksametazon fluokortolon metyloprednizolon parametazon prednizolon prednizon triamcynolon hydrokortyzon kortyzon prednyliden rymeksolon deflazakort kloprednol meprednizon kortywazol wamorolon

H02B – Kortykosteroidy do stosowania wewnętrznego
w połączeniach

H02BX – Kortykosteroidy do stosowania wewnętrznego w połączeniach	metyloprednizolon

H02C – Leki przeciwnadnerczowe

H02CA – Antyadrenokortykosteroidy	trilostan osilodrostat ketokonazol lewoketokonazol

R01: Leki stosowane w chorobach nosa

R01A – Leki udrożniające nos
(miejscowo)

R01AA – Sympatykomimetyki	cyklopentamina efedryna fenylefryna oksymetazolina tetryzolina ksylometazolina nafazolina tramazolina metyzolina tuaminoheptan fenoksazolina tymazolina epinefryna
R01AC – Preparaty przeciwalergiczne	kwas kromoglikowy lewokabastyna azelastyna antazolina kwas spaglumowy tonzylamina nedokromil olopatadyna
R01AD – Kortykosteroidy	beklometazon prednizolon deksametazon flunizolid budezonid betametazon tyksokortol flutykazon mometazon triamcynolon furoinian flutikazonu cyklezonid hydrokortyzon
R01AX – Inne	sól wapniowa tiocyjanianu heksaminy retinol bromek ipratropiowy rytiometan mupirocyna heksamidyna framycetyna kwas hialuronowy

R01B – Leki udrożniające nos
do stosowania wewnętrznego

R01BA – Sympatykomimetyki	fenylopropanoloamina pseudoefedryna fenylefryna

R03: Leki stosowane w chorobach obturacyjnych dróg oddechowych

R03A – Leki adrenergiczne
podawane drogą wziewną

R03AA – Agonisty receptorów α- i β-adrenergicznych	epinefryna
R03AB – Nieselektywne agonisty receptora β-adrenergicznego	izoprenalina orcyprenalina
R03AC – Selektywne agonisty receptora β₂-adrenergicznego	salbutamol terbutalina fenoterol rymiterol heksoprenalina izoetaryna pirbuterol tretochinol karbuterol tulobuterol salmeterol formoterol klenbuterol reproterol prokaterol bitolterol indakaterol olodaterol
R03AK – Leki adrenergiczne w połączeniu z glikokortykoidami lub innymi lekami z wyjątkiem leków przeciwcholinergicznych	adrenalina izoprenalina salbutamol reproterol salmeterol formoterol wilanterol indakaterol kwas kromoglikanowy flutykazon budezonid beklometazon mometazon furoinian flutykazonu
R03AL – Leki adrenergiczne w połączeniu z lekami przeciwcholinergicznymi oraz leki trójskładnikowe z glikokortykoidami	fenoterol salbutamol wilanterol indakaterol olodaterol bromek ipratropiowy bromek umeklidyniowy bromek glikopironiowy bromek aklidyny bromek tiotropiowy beklometazon furoinian flutykazonu mometazon

R03B – Inne leki stosowane w chorobach
obturacyjnych dróg oddechowych
podawane drogą wziewną

R03BA – Glikokortykoidy	beklometazon budezonid flunizolid betametazon flutikazon triamcynolon mometazon cyklezonid furoinian flutykazonu
R03BB – Preparaty przeciwcholinergiczne	bromek ipratropiowy bromek oksytropiowy preparaty bielunia dziędzierzawy bromek tiotropiowy bromek aklidyny bromek glikopironiowy bromek umeklidyniowy rewefenacyna
R03BC – Preparaty przeciwalergiczne (z wyłączeniem kortykosteroidów)	kwas kromoglikanowy nedokromil
R03BX – Inne	fenspiryd

R03C – Leki adrenergiczne
do stosowania wewnętrznego

R03CA – Agonisty receptorów α- i β-adrenergicznych	efedryna
R03CB – Nieselektywne agonisty receptora β-adrenergicznego	izoprenalina metoksyfenamina orcyprenalina
R03CC – Selektywne agonisty receptora β₂-adrenergicznego	salbutamol terbutalina fenoterol heksoprenalina izoetaryna pirbuterol prokaterol tretochinol karbuterol tulobuterol bambuterol klenbuterol reproterol formoterol ambroksol

R03D – Inne leki stosowane w chorobach
obturacyjnych dróg oddechowych
do stosowania wewnętrznego

R03DA – Pochodne puryny	diprofilina teofilinian choliny proksyfilina teofilina aminofilina etamifilina teobromina bamifilina acefilina w połączeniu z piperazyną bufilina doksofilina mepyfilina
R03DB – Puryny w połączeniach z lekami adrenergicznymi	diprofilina teofilinian choliny proksyfilina teofilina aminofilina etamifilina
R03DC – Antagonisty receptora leukotrienowego	zafirlukast pranlukast montelukast ibudilast
R03DX – Inne	amleksanoks eprozynol fenspiryd omalizumab seratrodast roflumilast reslizumab mepolizumab benralizumab tezepelumab

S01: Leki oftalmologiczne

S01A – Leki stosowane w zakażeniach oczu

S01AA – Antybiotyki	chloramfenikol chlorotetracyklina neomycyna oksytetracyklina tyrotrycyna framycetyna tetracyklina natamycyna gentamycyna tobramycyna kwas fusydynowy benzylopenicylina dihydrostreptomycyna ryfamycyna erytromycyna polimyksyna B ampicylina amikacyna mikronomycyna netylmycyna kanamycyna azydamfenikol azytromycyna cefuroksym wankomycyna dibekacyna cefmenoksym bacytracyna
S01AB – Sulfonamidy	sulfametizol sulfafurazol sulfadikramid sulfacetamid sulfafenazol
S01AD – Preparaty przeciwwirusowe	idoksyrudyna triflurydyna acyklowir interferon widarabina famcyklowir fomiwirsen gancyklowir
S01AE – Fluorochinolony	ofloksacyna norfloksacyna cyprofloksacyna lomefloksacyna lewofloksacyna gatyfloksacyna moksyfloksacyna bezyfloksacyna tosufloksacyna
S01AX – Inne	preparaty rtęci preparaty srebra preparaty cynku nitrofural bibrokatol rezorcyna tetraboran sodu heksamidyna chloroheksydyna propionian sodu dibromopropamidyna propamidyna pikloksydyna powidon-jod poliheksanid

S01B – Leki przeciwzapalne

S01BA – Kortykosteroidy	deksametazon hydrokortyzon kortyzon prednizolon triamcynolon betametazon fluorometolon medryzon klobetazon alklometazon dezonid formokortal rymeksolon loteprednol acetonid fluocynolonu difluprednat
S01BB – Kortykosteroidy w połączeniach z lekami rozszerzającymi źrenice	hydrokortyzon prednizolon fluorometolon betametazon
S01BC – Niesteroidowe leki przeciwzapalne	indometacyna oksyfenbutazon diklofenak flurbiprofen ketorolak piroksykam bendazak kwas salicylowy pranoprofen nepafenak bromfenak

S01C – Połączenia leków
przeciwzapalnych z przeciwinfekcyjnymi

S01CA – Połączenia kortykosteroidów z lekami przeciwinfekcyjnymi	deksametazon prednizolon hydrokortyzon fluokortolon betametazon fludrokortyzon fluorometolon metyloprednizolon chloroprednizolon acetonid fluocynolonu klobetazon loteprednol
S01CB – Połączenia kortykosteroidów, leków przeciwinfekcyjnych i leków rozszerzających źrenice	deksametazon prednizolon hydrokortyzon betametazon fluorometolon
S01CC – Niesteroidowe leki przeciwzapalne w połączeniach z lekami przeciwinfekcyjnymi	diklofenak indometacyna

S01E – Leki stosowane
w jaskrze i zwężające źrenicę

S01EA – Sympatykomimetyki stosowane w jaskrze	adrenalina dipiwefryna apraklonidyna klonidyna brymonidyna
S01EB – Parasympatykomimetyki	pilokarpina karbachol ekotiopat demekarium fizostygmina neostygmina fluostygmina aceklidyna acetylocholina paraokson
S01EC – Inhibitory anhydrazy węglanowej	acetazolamid diklofenamid dorzolamid brynzolamid metazolamid
S01ED – Leki β-adrenolityczne	tymolol betaksolol lewobunolol metypranolol karteolol befunolol
S01EE – Analogi prostaglandyn	latanoprost unoproston bimatoprost trawoprost tafluprost latanoprost bunod netarsudyl
S01EX – Inne	guanetydyna dapiprazol netarsudyl omidenepag rypasudyl

S01F – Leki rozszerzające źrenicę

S01FA – Preparaty przeciwcholinergiczne	atropina skopolamina metyloskopolamina cyklopentolat homatropina tropikamid
S01FB – Preparaty sympatykomimetyczne (bez preparatów stosowanych w jaskrze)	fenylefryna efedryna ibopamina ketorolak

S01G – Leki zmniejszające
przekrwienie oraz przeciwalergiczne

S01GA – Sympatykomimetyki stosowane jako leki zmniejszające przekrwienie	nafazolina tetryzolina ksylometazolina oksymetazolina fenylefryna oksedryna brymonidyna
S01GX – Inne	kwas kromoglikanowy lewokabastyna kwas spaglumowy nedokromil lodoksamid emedastyna azelastyna ketotifen olopatadyna epinastyna alkaftadyna cetyryzyna bilastyna

S01H – Środki znieczulające miejscowo

S01HA – Środki znieczulające miejscowo	kokaina oksybuprokaina tetrakaina proksymetakaina prokaina cynchokaina lidokaina chloroprokaina

S01J – Preparaty diagnostyczne

S01JA – Środki barwiące	fluoresceina róż bengalski sodu

S01K – Preparaty pomocnicze w chirurgii oka

S01KA – Substancje wiskoelastyczne	kwas hialuronowy hypromeloza
S01KX – Inne	chymotrypsyna błękit trypanu

S01L – Leki stosowane w leczeniu
zaburzeń naczyniowych oka

S01LA – Leki przeciwneowaskularyzacyjne	werteporfina anekortaw pegaptanib ranibizumab aflibercept brolucyzumab abicypar pegol bewacyzumab farycymab

S01X – Pozostałe leki oftalmologiczne

S01XA – Inne preparaty oftalmologiczne

gwajazulen
retinol
hipertoniczny roztwór chlorku sodu
jodek potasu
edetynian sodu
etylomorfina
ałun
acetylocysteina
jodoheparynat
inozyna
nandrolon
pantenol
alteplaza
heparyna
kwas askorbinowy
cyklosporyna
autogeniczne komórki macierzyste rąbka rogówki
sztuczne łzy
merkaptamina
okryplazmina
sirolimus
cenegermina
lifitegrast
ryboflawina
woretygen neparwowek
wareniklina
sepofarsen
pegcetakoplan

S02: Leki otologiczne

S02A – Leki przeciwinfekcyjne

S02AA – Leki przeciwinfekcyjne	chloramfenikol nitrofural kwas borowy acetowinian glinu kliochinol nadtlenek wodoru neomycyna tetracyklina chloroheksydyna kwas octowy polimyksyna B ryfamycyna mikonazol gentamycyna cyprofloksacyna ofloksacyna fosfomycyna cefmenoksym

S02B – Kortykosteroidy

S02BA – Kortykosteroidy	hydrokortyzon prednizolon deksametazon betametazon acetonid fluocynolonu

S02C – Połączenia kortykosteroidów
i leków przeciwinfekcyjnych

S02CA – Połączenia kortykosteroidów z lekami przeciwinfekcyjnymi	prednizolon flumetazon hydrokortyzon triamcynolon fluocynolon deksametazon fludrokortyzon

S02D – Inne leki otologiczne

S02DA – Leki przeciwbólowe i znieczulające	lidokaina kokaina fenazon cynchokaina

S03: Leki oftalmologiczne i otologiczne

S03A – Leki przeciwinfekcyjne

S03AA – Leki przeciwinfekcyjne	neomycyna tetracyklina polimyksyna B chloroheksydyna heksamidyna gentamycyna cyprofloksacyna chloramfenikol

S03B – Kortykosteroidy

S03BA – Kortykosteroidy	deksametazon prednizolon betametazon

S03C – Połączenia kortykosteroidów
i leków przeciwinfekcyjnych

S03CA – Połączenia kortykosteroidów z lekami przeciwinfekcyjnymi	deksametazon prednizolon hydrokortyzon fludrokortyzon betametazon metyloprednizolon