David Thewlis

David Thewlis podczas MFF w San Sebastián (2008)

Imię i nazwisko

David Wheeler

Data i miejsce urodzenia

20 marca 1963
Blackpool

Zawód

aktor, scenarzysta, reżyser, poeta, gitarzysta

Współmałżonek

Sara Sugarman
(1992–1993)

Lata aktywności

od 1985

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

David Thewlis, właśc. David Wheeler^[1]^[2] (ur. 20 marca 1963 w Blackpool) – brytyjski aktor filmowy i telewizyjny, scenarzysta, reżyser, poeta i gitarzysta.

Życiorys

Młodość

Urodził się w Blackpool jako syn Maureen Wheeler i Aleca Raymonda Wheelera, właściciela sklepu z zabawkami^[3]. Dorastał w Blackpool^[4]. Grał w punkowym zespole Door 66^[5]. W 1985 ukończył Guild Hall School of Music and Drama w Londynie^[6].

Kariera

Wystąpił na małym ekranie w sitcomie Valentine Park (1987–1988), zanim zadebiutował na kinowym ekranie w melodramacie fantasy Vroom (1988) z Clive’em Owenem oraz w adaptacji powieści Charlesa Dickensa Mała Dorrit (Little Dorrit, 1988) u boku Dereka Jacobiego i Aleca Guinnessa. Wystąpił potem w komediodramacie Mike’a Leigh Życie jest słodkie (Life Is Sweet, 1990) u boku Stephena Rei i Timothy’ego Spalla, dramacie Skaza (Fatale, 1992) z Jeremym Ironsem, Juliette Binoche i Mirandą Richardson oraz ekranizacji surrealistycznej powieści Franza Kafki Proces (The Trial, 1993) z Kyle’em MacLachlanem.

Uznanie krytyków zyskał dzięki kreacji energicznego, gadatliwego i trudnego w bezpośrednim kontakcie życiowego rozbitka w dramacie Mike’a Leigha w filmie Nadzy (Naked, 1993); otrzymał za tę rolę wiele nagród, w tym za najlepszą rolę męską na festiwalu filmowym w Cannes^[7]. Jego debiutancki film krótkometrażowy Hello, Hello, Hello (1995) zdobył nominację do nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej.

Zagrał potem w adaptacji powieści Anny Sewell Czarny Książę (Black Beauty, 1994) u boku Seana Beana, biograficznym melodramacie Agnieszki Holland Całkowite zaćmienie (Total Eclipse, 1995) w roli poety Paula Verlaine’a z Leonardo DiCaprio jako Rimbaud, dramacie Czas przemian (Restoration, 1995) u boku Roberta Downeya Jr., Meg Ryan, Hugh Granta i Sama Neilla, filmie fantasy Roba Cohena Ostatni smok (Dragonheart, 1996) z Seanem Connerym, Dennisem Quaidem, Julie Christie i Jasonem Isaacsem, remake’u ekranizacji powieści H.G. Wellsa Wyspie Doktora Moreau (The Island of Dr. Moreau, 1996) u boku Marlona Brando i Vala Kilmera i biograficznym dramacie Siedem lat w Tybecie (Seven Years in Tibet, 1997) z Bradem Pittem.

Zwrócił na siebie uwagę młodych widzów jako profesor Remus Lupin w filmach – Harry Potter i więzień Azkabanu (Harry Potter and the Prisoner of Azkaban, 2004) i Harry Potter i Zakon Feniksa (Harry Potter and the Order of the Phoenix, 2007)^[8]. Można go było oglądać również w filmie Ridleya Scotta Królestwo niebieskie (Kingdom of Heaven, 2005) u boku Orlando Blooma i Jeremy’ego Ironsa oraz w dreszczowcu Nagi instynkt 2 (Basic Instinct 2, 2006) z Sharon Stone i Davidem Morrisseyem.

W ekranizacji powieści Paulo Coelho Weronika postanawia umrzeć wystąpił u boku Sarah Michelle Gellar i Jonathana Tuckera.

W 2007 wydano jego debiut literacki – powieść pt. Pośmiertna sława Hectora Kiplinga (The Late Hector Kipling). Polskie wydanie pojawiło się na rynku w 2009 roku, wydane nakładem wydawnictwa Prószyński i Ska.

Aktor był wcześniej brany pod uwagę do roli Kwiryniusza Quirrella w filmie Harry Potter i Kamień Filozoficzny^[9], lecz dostał ją Ian Hart.

Życie prywatne

W kwietniu 1992 ożenił się z Sarą Jocelyn Sugarman^[10], w 1994 doszło do rozwodu. Z nieformalnego związku z aktorką Anną Friel (z którą spotykał się w latach 2001–2010)^[11] ma córkę Gracie Ellen Mary (ur. 9 lipca 2005 w Londynie)^[12]^[13].

Filmografia

1988: Mała Dorrit (Little Dorrit) jako George Braddle
1989: Zmartwychwstały (Resurrected) jako Kevin Deakin
1990: Vroom jako Ringe
1990: Życie jest słodkie (Life is Sweet) jako kochanek Nicoli
1991: Strach przed ciemnością (Afraid of the Dark) jako Ślusarz / Tom Miller
1992: Skaza (Fatale) jako Detektyw
1992: Swords at Teatime jako Michael
1993: Nadzy (Naked) jako Johnny
1993: Proces (The Trial) jako Franz
1994: Czarny książę (Black Beauty) jako Jerry Barker
1995: Całkowite zaćmienie (Total Eclipse) jako Paul Verlaine
1995: Czas przemian (Restoration) jako John Pearce
1996: Ostatni smok (Dragonheart) jako Król Einon
1996: Wyspa dr Moreau (The Island of Dr. Moreau) jako Edward Douglas
1997: American Perfekt jako Santini
1997: Siedem lat w Tybecie (Seven Years in Tibet) jako Peter Aufschnaiter
1998: Rzymska opowieść (Besieged) jako Jason Kinsky
1998: Gra słów (Divorsing Jack) jako Dan Starkey
1998: Big Lebowski (The Big Lebowski) jako Knox Harrington
1999: Spotkanie z Jezusem (The Miracle Maker) jako Judasz (głos)
1999: Whatever Happened to Harold Smith? jako Nesbit
2000: Gangster numer jeden (Gangster No. 1) jako Freddie Mays
2001: Goodbye Charlie Bright
2003: Linia czasu (Timeline) jako Robert Doniger
2003: Cheeky jako Harry Shankey
2004: Harry Potter i więzień Azkabanu (Harry Potter and the Prisoner of Azkaban) jako profesor Remus Lupin
2005: Wszystkie niewidzialne dzieci (All The Invisible Children) jako Jonathan
2005: Podróż do Nowej Ziemi (The New World) jako Kapitan Edward Wingfield
2005: Królestwo niebieskie (Kingdom of Heaven) jako Ksiądz Hospitaller
2006: Omen (The Omen) jako Keith Jennings
2006: Nagi instynkt 2 (Basic Instinct 2) jako Roy Washburn
2006: The Inner Life of Martin Frost jako Martin Frost
2007: Harry Potter i Zakon Feniksa (Harry Potter and the Order of the Phoenix) jako profesor Remus Lupin
2008: Chłopiec w pasiastej piżamie (The Boy in the Striped Pyjamas) jako Ralf, ojciec Bruna
2009: Harry Potter i Książę Półkrwi (Harry Potter and the Halfblood Prince) jako profesor Remus Lupin
2009: Weronika postanawia umrzeć (Veronika Decides to Die) jako dr Blake
2010: Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I (Harry Potter and the Deathly Hallows. Part I) jako profesor Remus Lupin
2010: Londyński bulwar (London boulevard) jako Jordan
2010: Mr. Nice jako Jim McCann
2010: Athena
2011: The Organ Grinder’s Monkey jako Pablo
2011: Czas wojny (War Horse) Lyons
2011: Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II (Harry Potter and the Deathly Hallows. Part II) jako profesor Remus Lupin
2011: Lady jako Micheal Aris
2011: Anonimus jako William Cecil
2012: Separate We Come, Separate We Go jako Norman
2013: Piąta władza (The Fifth Estate) jako Nick Davies
2013: Red 2 jako „Żaba”
2013: Teoria wszystkiego (The Zero Theorem) jako Joby
2014: Teoria wszystkiego (The Theory of Everything) jako Dennis William Sciama
2014: Queen and Country jako Bradley
2014: Obłąkani (Elisa Graves) jako Mickey Finn
2015: Wizyta inspektora (An Inspector Calls) jako Inspektor Goole
2015: Legend jako Leslie Payne
2015: Makbet (Macbeth) jako Duncan
2017: Wonder Woman jako sir Patrick
2017: Liga Sprawiedliwości (Justice League) jako Ares
2018: Na głęboką wodę (The Mercy) jako Rodney Hallworth
2019: Eternal Beauty jako Mike
2019: Guest of Honour jako Jim
2019: Może pora z tym skończyć (I’m Thinking of Ending Things) jako Ojciec
2024: Avatar 3 jako Peylak (w postprodukcji)

Seriale TV

1985: Valentine Park jako Max
1986: Screenplay jako Terry / Joey
1986: The Singing Detective jako Żołnierz
1989: Bit of a Do jako Paul Simcock
1994: Dandelion Dead jako Oswald Martin
2002: Dinotopia (Dinotopia) jako Cyrus Crabb
2017: Fargo (trzeci sezon) jako V.M. Varga
2019: The Feed
2020: Barkskins (pierwszy sezon) jako Monsieur Claude Trepagny
2021: Ogrodnicy (Landscapers) jako Chris Edwards^[14]
2022: Sandman jako John Dee^[15]

Głosy

1996: Jakubek i brzoskwinia olbrzymka (James and the Giant Peach) jako Dżdżownica
2001: Hamilton Mattress jako Hamilton Mattress
2015: Anomalisa jako Michael Stone
2017: Big Mouth jako Czarodziej Wstydu

Reżyseria

1995: Hello, Hello, Hello
2003: Cheeky

Scenariusz

1995: Hello, Hello, Hello
2003: Cheeky

Książki

2007: Pośmiertna sława Hectora Kiplinga (The Late Hector Kipling)

Przypisy

↑ David Thewlis. Listal. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ David Thewlis Celebrity. TV Guide. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ David Thewlis Biography (1963-). Film Reference. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ Big Interview – David Thewlis. Lancashire Evening Post. [dostęp 2015-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-02)]. (ang.).
↑ David Thewlis. TV.com. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ David Thewlis. Rotten Tomatoes. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ David Thewlis. The New York Times. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ David Thewlis – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2015-04-13]. (węg.).
↑ Becky Kirsch: 10 Actors Who Were Almost Cast in Harry Potter. Popsugar. [dostęp 2020-06-03]. (ang.).
↑ Thewlis, David 1963. Encyclopedia.com. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ David Thewlis is the ‘Anonymous’ actor who’s everywhere. Los Angeles Times. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ David Thewlis: Trivia. TVRage.Com. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ Anna Friel Biography. BuddyTV. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
↑ David Thewlis on new show Landscapers and the misogyny of Naked: ‘I find it much tougher to watch today’ [online], „The Guardian”, 7 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-29] (ang.).
↑ ‘The Sandman’s’ Latest Castings – and the Stories Behind Them [online], About Netflix [dostęp 2022-08-07] (ang.).

Bibliografia

David Thewlis w bazie IMDb (ang.)
David Thewlis w bazie Filmweb
David Thewlis w bazie Notable Names Database (ang.)

Nagroda Krajowego Stowarzyszenia Krytyków Filmowych dla najlepszego aktora

Caine (1966)
Steiger (1967)
Oscarsson (1968)
Voight (1969)
Scott (1970)
Finch (1971)
Pacino (1972)
Brando (1973)
Nicholson (1974)
Nicholson (1975)
De Niro (1976)
Carney (1977)
Busey (1978)
D. Hoffman (1979)
O’Toole (1980)
Lancaster (1981)
D. Hoffman (1982)
Depardieu (1983)
Martin (1984)
Nicholson (1985)
Hoskins (1986)
Martin (1987)
Keaton (1988)
Day-Lewis (1989)
Irons (1990)
Phoenix (1991)
Rea (1992)
Thewlis (1993)
Newman (1994)
Cage (1995)
Murphy (1996)
Duvall (1997)
Nolte (1998)
Crowe (1999)
Bardem (2000)
Hackman (2001)
Brody (2002)
Murray (2003)
Foxx (2004)
P. Hoffman (2005)
Whitaker (2006)
Day-Lewis (2007)
Penn (2008)
Renner (2009)
Eisenberg (2010)
Pitt (2011)
Day-Lewis (2012)
Isaac (2013)
Spall (2014)
Jordan (2015)
Affleck (2016)
Kaluuya (2017)
Hawke (2018)
Banderas (2019)
Lindo (2020)
Nishijima (2021)
Farrell (2022)
Scott (2023)

Wikiprojekt:Filmy

Nagroda Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych dla najlepszego aktora

Charles Laughton (1935)
Walter Huston (1936)
Paul Muni (1937)
James Cagney (1938)
James Stewart (1939)
Charlie Chaplin (1940)
Gary Cooper (1941)
James Cagney (1942)
Paul Lukas (1943)
Barry Fitzgerald (1944)
Ray Milland (1945)
Laurence Olivier (1946)
William Powell (1947)
Laurence Olivier (1948)
Broderick Crawford (1949)
Gregory Peck (1950)
Arthur Kennedy (1951)
Ralph Richardson (1952)
Burt Lancaster (1953)
Marlon Brando (1954)
Ernest Borgnine (1955)
Kirk Douglas (1956)
Alec Guinness (1957)
David Niven (1958)
James Stewart (1959)
Burt Lancaster (1960)
Maximilian Schell (1961)
nie przyznano (1962)
Albert Finney (1963)
Rex Harrison (1964)
Oskar Werner (1965)
Paul Scofield (1966)
Rod Steiger (1967)
Alan Arkin (1968)
Jon Voight (1969)
George C. Scott (1970)
Gene Hackman (1971)
Laurence Olivier (1972)
Marlon Brando (1973)
Jack Nicholson (1974)
Jack Nicholson (1975)
Robert De Niro (1976)
John Gielgud (1977)
Jon Voight (1978)
Dustin Hoffman (1979)
Robert De Niro (1980)
Burt Lancaster (1981)
Ben Kingsley (1982)
Robert Duvall (1983)
Steve Martin (1984)
Jack Nicholson (1985)
Bob Hoskins (1986)
Jack Nicholson (1987)
Jeremy Irons (1988)
Daniel Day-Lewis (1989)
Robert De Niro (1990)
Anthony Hopkins (1991)
Denzel Washington (1992)
David Thewlis (1993)
Paul Newman (1994)
Nicolas Cage (1995)
Geoffrey Rush (1996)
Peter Fonda (1997)
Nick Nolte (1998)
Richard Farnsworth (1999)
Tom Hanks (2000)
Tom Wilkinson (2001)
Daniel Day-Lewis (2002)
Bill Murray (2003)
Paul Giamatti (2004)
Heath Ledger (2005)
Forest Whitaker (2006)
Daniel Day-Lewis (2007)
Sean Penn (2008)
George Clooney (2009)
Colin Firth (2010)
Brad Pitt (2011)
Daniel Day-Lewis (2012)
Robert Redford (2013)
Timothy Spall (2014)
Michael Keaton (2015)
Casey Affleck (2016)
Timothée Chalamet (2017)
Ethan Hawke (2018)
Antonio Banderas (2019)
Delroy Lindo (2020)
Benedict Cumberbatch (2021)
Colin Farrell (2022)
Franz Rogowski (2023)

Wikiprojekt:Filmy

Nagroda za pierwszoplanową rolę męską na Festiwalu Filmowym w Cannes

Festiwal Filmowy w Cannes

1946–1959	Ray Milland (1946) Edward G. Robinson (1949) Michael Redgrave (1951) Marlon Brando (1952) Charles Vanel (1953) Boris Andriejew / Aleksiej Batałow / Boris Bitiukow / Nikołaj Gricenko / Pawieł Kadocznikow / Boris Kokowkin / Siergiej Kuriłow / Siergiej Łukjanow / Wadim Miedwiediew / Nikołaj Siergiejew / Spencer Tracy (1955) John Kitzmiller (1957) Paul Newman (1958) Bradford Dillman / Dean Stockwell / Orson Welles (1959)
1960–1979	Anthony Perkins (1961) Murray Melvin / Ralph Richardson/ Jason Robards / Dean Stockwell (1962) Richard Harris (1963) Antal Páger / Saro Urzì (1964) Terence Stamp (1965) Per Oscarsson (1966) Oded Kotler (1967) Jean-Louis Trintignant (1969) Marcello Mastroianni (1970) Riccardo Cucciolla (1971) Jean Yanne (1972) Giancarlo Giannini (1973) Jack Nicholson (1974) Vittorio Gassman (1975) José Luis Gómez (1976) Fernando Rey (1977) Jon Voight (1978) Jack Lemmon (1979)
1980–1999	Michel Piccoli (1980) Ugo Tognazzi (1981) Jack Lemmon (1982) Gian Maria Volonté (1983) Alfredo Landa / Francisco Rabal (1984) William Hurt (1985) Michel Blanc / Bob Hoskins (1986) Marcello Mastroianni (1987) Forest Whitaker (1988) James Spader (1989) Gérard Depardieu (1990) John Turturro (1991) Tim Robbins (1992) David Thewlis (1993) Ge You (1994) Jonathan Pryce (1995) Daniel Auteuil / Pascal Duquenne (1996) Sean Penn (1997) Peter Mullan (1998) Emmanuel Schotté (1999)
2000–2019	Tony Leung Chiu Wai (2000) Benoît Magimel (2001) Olivier Gourmet (2002) Muzaffer Özdemir / Mehmet Emin Toprak (2003) Yūya Yagira (2004) Tommy Lee Jones (2005) Jamel Debbouze / Samy Naceri / Roschdy Zem / Sami Bouajila / Bernard Blancan (2006) Konstantin Ławronienko (2007) Benicio del Toro (2008) Christoph Waltz (2009) Javier Bardem / Elio Germano (2010) Jean Dujardin (2011) Mads Mikkelsen (2012) Bruce Dern (2013) Timothy Spall (2014) Vincent Lindon (2015) Shahab Hosseini (2016) Joaquin Phoenix (2017) Marcello Fonte (2018) Antonio Banderas (2019)
2020–	Caleb Landry Jones (2021) Song Kang-ho (2022) Kōji Yakusho (2023)