Robert Redford

Robert Redford

Robert Redford (1971)
Imię i nazwisko	Charles Robert Redford Jr
Data i miejsce urodzenia	18 sierpnia 1936 Santa Monica
Zawód	aktor, reżyser, producent filmowy
Współmałżonek	Lola Van Wagenen (1958–1985; rozwód) Sibylle Szaggars (od 2009)
Lata aktywności	1959–2018
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Charles Robert Redford Jr.^[1][2] (ur. 18 sierpnia 1936^[3] w Santa Monica^[4]) – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy^[5].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Santa Monica jako jedyny syn Charlesa Roberta Redforda, księgowego, który pracował dla Standard Oil, i Marthy Hart, która zmarła w 1955 roku^[6], gdy Robert kończył szkołę średnią Van Nuys High School w Los Angeles^[7]. Z powodu pijaństwa stracił swoje stypendium sportowe za grę w baseball, przyznane przez University of Colorado^[8]. Uczył się malarstwa w The Pratt Institute of Art oraz uczęszczał do American Academy of Dramatic Arts w Nowym Jorku.

Kariera

Podczas nauki wystąpił w broadwayowskiej sztuce Tall Story (1959). W latach 1961–62 grał główną rolę w spektaklach: Niedziela w Nowym Jorku (Sunday in New York) i Boso w parku (Barefoot in the Park) Neila Simona^[9]. Pojawił się potem na małym ekranie w jednym z odcinków serialu telewizyjnego ABC Maverick (1960) z Jamesem Garnerem i Ratownictwo 8 (Rescue 8, 1960), a następnie zadebiutował na dużym ekranie jako baseballista w komedii sportowej Joshuy Logana Duby smalone (Tall Story, 1960) u boku Anthony’ego Perkinsa i Jane Fondy. Potem znalazł się w obsadzie filmu wojennego War Hunt (1962) o wojnie w Korei z udziałem Johna Saxona, Sydneya Pollacka i Toma Skerritta.

Po roli prawnika w filmie Boso w parku (Barefoot in the Park, 1967) zaczęto go nazywać złotym chłopcem z Kalifornii. Zdobył uznanie widzów i stał się jedną z największych gwiazd Hollywoodu dzięki roli Sundance'a Kida w westernie Butch Cassidy i Sundance Kid (Butch Cassidy and Sundance Kid, 1969). Zagrał potem w kilkunastu filmach, które przeszły do historii kina, m.in. Żądło (The Sting, 1973), Wielki Gatsby (The Great Gatsby, 1974), Trzy dni Kondora (Three Days of the Condor, 1975), O jeden most za daleko (A Bridge Too Far, 1977), Urodzony sportowiec (The Natural, 1984) jako gwiazdor baseballu lat 30. XX w.^[10], czy Pożegnanie z Afryką (Out of Africa, 1985).

Jako reżyser zadebiutował w 1980 roku filmem Zwyczajni ludzie (Ordinary People), za który został uhonorowany Oscarem i Złotym Globem.

Założył i był właścicielem ośrodka narciarskiego Sundance Resort (nazwanego tak od jednej z jego ról – Sundance Kida), gdzie utworzył Sundance Institute i gdzie corocznie organizowany jest Sundance Film Festival, największy i najbardziej uznany festiwal promujący kino niezależne^[11].

7 sierpnia 2018 poinformował o zakończeniu kariery aktorskiej^[12].

Życie prywatne

12 września 1958 w Las Vegas poślubił Lolę Van Wagenen (ur. 1940), która urodziła czwórkę dzieci: syna Scotta Anthony’ego (ur. 1 września 1959, zm. 17 listopada 1959 – nagła śmierć łóżeczkowa), córkę Shaunę Jean (ur. 15 listopada 1960), syna Davida Jamesa „Jamiego” (ur. 15 maja 1962, zm. 17 października 2020 z powodu nowotworu wątroby^[13]) i córkę Amy Hart (ur. 22 października 1970). W 1985 Lola i Robert Redford rozwiedli się^[14].

Spotykał się z brazylijską aktorką Sônią Bragą (1988), projektantką kostiumów Kathy O’Rear (1990-1995), która pracowała przy jego filmach – Rzeka wspomnień (A River Runs Through It, 1992) i Quiz Show (1994), i szwedzką aktorką Leną Olin (1990-1991). W 1999 roku romansował z niemiecką malarką Sibylle Szaggars, a 10 lat później, w 2009 ożenił się z nią^[15].

Nagrody

• 1961: Theater World Award: za rolę w spektaklu Niedziela w Nowym Jorku (Sunday in New York)
• 1965: Złoty Glob: Najbardziej Obiecujący Gwiazdor; za rolę Inside Daisy Clover (1965)
• 1974: Złoty Glob: Światowy Gwiazdor Filmowy
• 1976: Złoty Glob: Światowy Gwiazdor Filmowy
• 1977: Złoty Glob: Światowy Gwiazdor Filmowy
• 1980: Amerykańska Nagroda Reżyserów Ekranowych (Directors Guild of America Award): Najlepszy reżyser filmu Zwyczajni ludzie (Ordinary People)
• 1980: National Board of Review Award: Najlepszy reżyser filmu Zwyczajni ludzie (Ordinary People)
• 1981: Oscar: Najlepszy reżyser filmu Zwyczajni ludzie (Ordinary People)
• 1981: Złoty Glob: Najlepszy reżyser filmu Zwyczajni ludzie (Ordinary People)
• 1994: Nagroda Cecila B DeMille 1994: New York Film Critics Circle Award: Best Picture, Quiz Show
• 1995: Screen Actors Guild Lifetime Achievement Award

Odznaczenia

• Prezydencki Medal Wolności – 2016^[16]
• National Medal of Arts
• Legia Honorowa – Francja

Filmografia

obsada aktorska

reżyser

• 1980: Zwyczajni ludzie
• 1988: Fasolowa wojna
• 1992: Rzeka wspomnień
• 1994: Quiz Show
• 1998: Zaklinacz koni
• 2000: Nazywał się Bagger Vance
• 2007: Ukryta strategia
• 2010: Spisek
• 2012: Reguła milczenia

Przypisy

Bibliografia

• Robert Redford. T. 1: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., kwiecień 2009, s. 13-14. ISBN 978-83-252-0462-4.
• Robert Redford w bazie IMDb (ang.)
• Robert Redford w bazie Filmweb
• Robert Redford w bazie Notable Names Database (ang.)