Fritz Zwicky

Fritz Zwicky
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 lutego 1898
Warna

Data i miejsce śmierci

8 lutego 1974
Pasadena w Kalifornii

Zawód, zajęcie

astronom

Multimedia w Wikimedia Commons
Tablica pamiątkowa na ścianie budynku w Warnie, w którym urodził się Fritz Zwicky. Napis mówi: „W tym domu urodził się Fritz Zwicky, astronom, który odkrył gwiazdy neutronowe oraz ciemną materię we wszechświecie”.

Fritz Zwicky (ur. 14 lutego 1898 w Warnie, zm. 8 lutego 1974 w Pasadenie) – pracujący w USA astronom szwajcarski.

Życiorys

W 1933 roku obserwując gromady galaktyk zauważył, iż galaktyki w pewnych zgrupowaniach poruszają się z szybkością przekraczającą siłę grawitacji obliczoną na podstawie masy galaktyk, która to siła miała utrzymywać galaktyki w zgrupowaniu. Do wyjaśnienia tego problemu Zwicky zaproponował istnienie ciemnej materii. Zwicky jest również odkrywcą gwiazd neutronowych oraz stworzył termin supernowa (w roku 1934, razem z Walterem Baade). Sam był odkrywcą 120 supernowych (rekord, który został pobity dopiero w 2009 roku)[1]. W roku 1937 zaproponował po raz pierwszy istnienie soczewkowania grawitacyjnego. W czasie II wojny światowej zaangażowany był w budowę silników odrzutowych. W latach 1961–1968 był głównym autorem sześciotomowego katalogu galaktyk i gromad galaktyk (Catalogue of Galaxies and of Clusters of Galaxies).

W latach 1938–1948 stworzył metodę zwaną morfologiczną, którą, jak sam twierdził, stosował do rozwiązania problemów. Zwicky był szeroko znany ze swojej niezwykłej kreatywności. Jednakże nie wszystkie jego pomysły się przyjęły.

W 1972 roku otrzymał Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego.

Rodzina

Ojciec Fritza, Fridolin Zwicky (ur. 1868) był przemysłowcem w Warnie o narodowości szwajcarskiej, a także ambasadorem Norwegii w Warnie w latach 1908–1933. Matka Fritza, Františka Vrček (ur. 1871) była Czeszką.

Upamiętnienie

Jego imieniem nazwano planetoidę (1803) Zwicky[2] oraz krater Zwicky na Księżycu[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ IAU Central Bureau for Astronomical Telegrams: IAU-List-of-Supernovae. [dostęp 2017-11-15]. (ang.).
  2. ↑ Lutz D.L.D. Schmadel Lutz D.L.D., (1803) Zwicky, [w:] Dictionary of Minor Planet Names, Springer, Berlin, Heidelberg, 2003, s. 144, DOI: 10.1007/978-3-540-29925-7_1804, ISBN 978-3-540-29925-7 .
  3. ↑ Zwicky on Moon. [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2022-09-06]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Fritz Zwicky w MacTutor History of Mathematics archive (ang.) [dostęp 2021-10-25].
  • swemorph.com
  • Maurer, "Idea Man", Beam Line
  • Knill, "Supernovae, an alpine climb and space travel"
  • p
  • d
  • e

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000110050405
  • VIAF: 111594718
  • LCCN: n83826725
  • GND: 119129973
  • BnF: 10297835x
  • SUDOC: 07660165X
  • NKC: js20060714011
  • NTA: 067681077
  • BIBSYS: 3049943
  • PLWABN: 9810685015405606
  • NUKAT: n2004085491
  • J9U: 987007600003105171
  • CONOR: 189455971
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: biography/Fritz-Zwicky
  • Universalis: fritz-zwicky
  • NE.se: fritz-zwicky
  • SNL: Fritz_Zwicky
  • VLE: fritz-zwicky
  • Catalana: 0073477
  • DSDE: Fritz_Zwicky
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 67600
Identyfikatory zewnętrzne:
  • MacTutor: Zwicky