Martin Rees

Martin Rees, Baron Rees of Ludlow

Data i miejsce urodzenia	23 czerwca 1942 York
Zawód, zajęcie	astronom, kosmolog
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Martin Rees, Baron Rees of Ludlow (ur. 23 czerwca 1942 w Yorku) – brytyjski naukowiec: astronom, kosmolog i popularyzator tych dziedzin, związany z Uniwersytetem w Cambridge i przewodniczący (dziekan, ang. Master) tamtejszego Trinity College (2004–2012). Astronom królewski Wielkiej Brytanii od 1995 roku, jako 15. na tym stanowisku, a także 60. prezes Towarzystwa Królewskiego w Londynie (ang. Royal Society, 2005–2010).

Rees to laureat licznych nagród, w tym Nagrody Templetona (2011) oraz prestiżowych nagród w astronomii i fizyce, ustępujących statusem głównie Nagrodzie Nobla jak Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego (ang. Royal Astronomical Society, 1987), Nagroda Crafoorda (2005), Medal Isaaca Newtona (2012) i Medal Diraca od ICTP (2013).

Jako astrofizyk przysłużył się potwierdzeniu Wielkiego Wybuchu przez badania kwazarów. Popularyzował wiedzę o Kosmosie i futurologię przez książki, publiczne wykłady i wywiady^[1].

Życiorys

Studiował w Trinity College na Uniwersytecie w Cambridge, gdzie w 1967 roku uzyskał stopień doktora pod kierownictwem Denisa Sciamy. Po stażach podoktorskich wyjechał do Stanów Zjednoczonych, wykładał na University of Sussex oraz macierzystej uczelni, gdzie kierował Instytutem Astronomii.

Prowadził badania nad pochodzeniem mikrofalowego promieniowania tła, tworzeniem galaktyk, zajmował się także kwazarami, gdzie jego badania rozkładu kwazarów były ostatecznym dowodem na brak zastosowania teorii stanu stacjonarnego. Martin Rees wyraził opinię, że szukane inteligencji pozaziemskich (program Search for Extraterrestrial Intelligence) jest opłacalne, nawet jeśli szansa na sukces jest mała^[2].

Jest członkiem Royal Society, a w latach 2005-2010 sprawował funkcję prezesa tego towarzystwa. W 1995 objął stanowisko Astronoma Królewskiego Wielkiej Brytanii. W latach 2004–2012 był przewodniczącym (dziekanem, ang. Master) Trinity College w Cambridge. Zasiadł w radach British Museum i Muzeum Nauki w Londynie^[3]. W dniu 6 września 2005 otrzymał tytuł barona (Baron Rees of Ludlow, hrabstwo Shropshire) i miejsce w Izbie Lordów jako par dożywotni.

Wyróżnienia

Planetoida (4587) Rees została nazwana jego imieniem.

Publikacje

Rees to autor ponad 500 artykułów naukowych i kilku książek popularnonaukowych^[6], w tym:

1. 1996: Kosmiczne zbiegi okoliczności. Ciemna materia, ludzkość i antropiczna kosmologia, współautor: John Gribbin, tłum. Piotr Amsterdamski, wyd. Cyklady, ISBN 83-8685905-9.
2. 1999: Przed początkiem. Nasz Wszechświat i inne wszechświaty, Ewa LE.L. Łokas (tłum.), BogumiłB. Bieniok (tłum.), Warszawa: Prószyński i S-ka, ISBN 83-7180-204-8, OCLC 170020552 .brak strony (książka)
3. 1999: Ta siła fatalna. Czarne dziury we Wszechświecie, wraz z M. Begelmanem, Prószyński i S-ka, ISBN 83-7180-840-2.
4. 2000: Tylko sześć liczb, Grupa Wydawnicza KAW, ISBN 83-85458-74-3.
5. 2006: Nasz kosmiczny dom, Prószyński i S-ka, ISBN 83-7469-308-8.
6. 2006: Wszechświat. Encyklopedia, tłum. Michał Czerny, Wydawnictwo Naukowe PWN, ISBN 83-0114848-9

Przypisy

Linki zewnętrzne

Zobacz kolekcję cytatów astronoma w Wikicytatach

• Strona internetowa Martina Reesa
• Newton Medal winner (2012): Prof. Martin Rees (ang.), kanał Institute of Physics na YouTube, 28 lutego 2013 [dostęp 2023-05-02].