James Peebles

Phillip James Edwin Peebles
ilustracja
Państwo działania

Kanada

Data i miejsce urodzenia

25 kwietnia 1935
Winnipeg

Specjalność: fizyka, astronomia
Alma Mater

University of Manitoba

Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki

Multimedia w Wikimedia Commons

Philip James Edwin Peebles (Jim Peebles) (ur. 25 kwietnia 1935 w Winnipeg[1]) – kanadyjski astronom i kosmolog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za 2019 rok.

Życiorys

Studiował na University of Manitoba, gdzie uzyskał stopień BSc. W 1958 roku przeniósł się na Uniwersytet Princeton, gdzie w 1962 roku uzyskał stopień doktora. Z tą uczelnią związał całą swoją karierę naukową.

Zajmował się głównie kosmologią teoretyczną, rozwijając modele Wielkiego Wybuchu. W latach 60. XX wieku, wspólnie z Robertem Dicke, założyli istnienie mikrofalowego promieniowania tła (postulowanego wcześniej przez George’a Gamowa) i planowali potwierdzić jego istnienie. Wyprzedziła ich grupa z Bell Labs (Arno Penzias i Robert Woodrow Wilson). Peebles badał charakterystyczne cechy tego promieniowania, starając się wykorzystać je jako założenia dla modeli wszechświata. Badał występowanie helu i innych lekkich pierwiastków we wszechświecie, wykazując na tej podstawie zgodność teorii Wielkiego Wybuchu z obserwacjami. Przedstawiał dowody na występowanie znacznych ilości ciemnej materii w halo galaktycznym.

8 października 2019 został nagrodzony Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki za jego teoretyczne odkrycia w fizycznej kosmologii. Otrzymał połowę nagrody, drugą połową podzielili się Michel Mayor i Didier Queloz[2].

Życie prywatne

Peebles jest agnostykiem[3].

Wyróżnienia i nagrody

Planetoida (18242) Peebles została nazwana jego nazwiskiem.

Przypisy

  1. Peebles James, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-14] .
  2. Press Release: The Nobel Prize in Physics 2019. Nobel Foundation, 2019-10-08. [dostęp 2019-10-08]. (ang.).
  3. Jim Peebles - Session II [online], www.aip.org, 1 kwietnia 2015 [dostęp 2020-03-25]  (ang.).
  4. Strona internetowa odznaczonych medalem Diraca ICTP

Bibliografia

  • Strona Bruce Medal. phys-astro.sonoma.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-30)].
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek
  • 2002: Douglas Gough
  • 2005: Rudolf Kippenhahn
  • 2007: Igor Nowikow
  • 2009: Jim Pringle
  • 2011: Gilles Chabrier
  • 2013: James Binney
  • 2014: Andrew King
  • 2015: Raszyd Siuniajew
  • 2016: Anthony Bell
  • 2017: Cathie Clarke
  • 2018: Claudia Maraston
  • 2019: Bernard F. Schutz
  • 2020: Steven Balbus
  • 2021: Hiranya Peiris
  • 2022: Alan Heavens
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek
  • 2001: Bruce G. Elmegreen
  • 2002: J. Richard Bond
  • 2003: Rashid Sunyaev
  • 2004: Bruce T. Draine
  • 2005: George Efstathiou, Simon White
  • 2006: Marc Davis
  • 2007: Robert Kennicutt
  • 2008: Andrew Fabian
  • 2009: Lennox L. Cowie
  • 2010: Edward Kolb, Michael S. Turner
  • 2011: Robert Kirshner
  • 2012: Chryssa Kouveliotou
  • 2013: Rachel Somerville
  • 2014: Piero Madau
  • 2015: David Spergel, Marc Kamionkowski
  • 2016: Wendy L. Freedman
  • 2017: Lars Bildsten
  • 2018: Vicky Kalogera
  • 2019: Edwin Bergin
  • 2020: Christopher Kochanek
  • 2021: Robert Lupton, David Weinberg
  • 2022: Norman Murray
  • p
  • d
  • e
Laureaci Medalu Bruce
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
  • p
  • d
  • e

  • p
  • d
  • e
Laureaci Nagrody Shawa w dziedzinie astronomii
  • 2004: James Peebles
  • 2005: Geoffrey Marcy, Michel Mayor
  • 2006: Saul Perlmutter, Adam Riess, Brian Schmidt
  • 2007: Peter Goldreich
  • 2008: Reinhard Genzel
  • 2009: Frank Hsia-San Shu
  • 2010: Charles L. Bennett, Lyman Page, David Spergel
  • 2011: Enrico Costa, Gerald Fishman
  • 2012: David Jewitt, Jane Luu
  • 2013: Steven Balbus, John F. Hawley
  • 2014: Daniel Eisenstein, Shaun Cole, John A. Peacock
  • 2015: William J. Borucki
  • 2016: Rainer Weiss, Kip Thorne, Ronald Drever
  • 2017: Simon White
  • 2018: Jean-Loup Puget
  • 2019: Edward C. Stone
  • 2020: Roger D. Blandford
  • 2021: Victoria M. Kaspi, Chryssa Kouveliotou
  • 2022: Lennart Lindegren, Michael Perryman
  • 2023: Matthew Bailes, Duncan Lorimer, Maura McLaughlin
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek
  • p
  • d
  • e
Laureaci Nagrody i Medalu Diraca (ICTP)
XX wiek
XXI wiek
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000116862383
  • VIAF: 92359068
  • LCCN: n80046463
  • GND: 140955194
  • NDL: 032043502
  • LIBRIS: c9prnz4w33btptc
  • BnF: 12311634c
  • SUDOC: 070263426
  • NKC: mzk2005282580
  • NTA: 068329792
  • BIBSYS: 90691818
  • CiNii: DA0290407X
  • Open Library: OL772220A
  • PLWABN: 9810609134705606
  • NUKAT: n96019971
  • J9U: 987007422522405171
  • LNB: 000184309
  • NSK: 000555670
  • CONOR: 264881507
  • LIH: LNB:Cxyp;=Cu
  • WorldCat: lccn-n80046463
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 6724185
  • NE.se: james-peebles
  • SNL: James_Peebles
  • VLE: phillip-james-edwin-peebles
  • DSDE: P.J.E._Peebles
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 70801
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Scopus: 7006828789