Jaroslav Seifert

Jaroslav Seifert
Ilustracja
Jaroslav Seifert (1981)
Data i miejsce urodzenia

23 września 1901
Žižkov

Data i miejsce śmierci

10 stycznia 1986
Praga

Faksymile
Odznaczenia
Order Tomáša Garrigue Masaryka I Klasy
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Wizerunek Jaroslava Seiferta na jego grobowcu w Kralupach n/Wełtawą
Poeta wraz z córką Janą
Zobacz kolekcję cytatów z Jaroslava Seiferta w Wikicytatach

Jaroslav Seifert (ur. 23 września 1901 w Žižkovie (obecnie dzielnica Pragi), zm. 10 stycznia 1986 w Pradze) – poeta czeski, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1984.

Życiorys

Pochodził z rodziny robotniczej, pierwszy zbiór wierszy – Město v slzách wydał w 1921[1]. W latach dwudziestych był członkiem Komunistycznej Partii Czechosłowacji, z której został usunięty w marcu 1929 po podpisaniu tzw. Manifestu Siedmiu z protestem przeciwko bolszewickiej tendencji w nowym kierownictwie KPCz. Później należał do Czeskiej Partii Socjaldemokratycznej i w latach 30. pracował w prasie powiązanej z tym stronnictwem. W 1936 otrzymał po raz pierwszy czechosłowacką nagrodę państwową.

Podczas okupacji niemieckiej był redaktorem dziennika „Národní práce”, a po 1945 roku czasopisma związków zawodowych „Práce”. W latach 1945–1948 redagował miesięcznik literacki „Kytice”. W 1949 zmuszony do zaprzestania pracy dziennikarskiej, poświęcił się wyłącznie literaturze. Mimo iż krytykowany przez zwolenników socrealizmu, w 1955 został laureatem Nagrody Państwowej im. Klementa Gottwalda. W drugiej połowie lat 50. i do połowy lat 60. nie mógł jednak publikować. Kolejny tom wydał dopiero w 1965, a w 1967 otrzymał tytuł Artysty Narodowego.

Był zaangażowany w wydarzenia Praskiej wiosny. W latach 1968–1970 pełnił funkcję przewodniczącego Związku Pisarzy Czeskich (aż do jego rozwiązania przez władze). W 1968 po raz kolejny otrzymał czechosłowacką nagrodę państwową. W 1977 należał do sygnatariuszy Karty 77. W 1984 przyznano mu literacką Nagrodę Nobla.

W 1991 roku został pośmiertnie odznaczony Orderem Tomáša Garrigue Masaryka I klasy[2].

Twórczość

  • Miasto we łzach (1921)
  • Sama miłość (1923)
  • Na falach radiotelegrafu (1925)
  • Słowik śpiewa marnie (1926)
  • Gołąb pocztowy (1929)
  • Gwiazdy nad Ogrodem Rajskim (1929)
  • Jabłko z podołka (1933)
  • Ręce Wenus (1936)
  • Śpiewane wprost na maszynę rotacyjną (1936)
  • Osiem dni (1937)
  • Żegnaj, wiosno (1937)
  • Zgasić światła (1938)
  • Ubrana w światło (1940)
  • Wachlarz Bożeny Niemcowej (1940)
  • Kamienny most (1941)
  • Hełm ziemi (1945)
  • Poszedł w świat ubogi malarz (1949)
  • Pieśń o Wiktorce (1950)
  • Mozart w Pradze (1951)
  • Petrin (1951)
  • Mama (1954)
  • Chłopiec i gwiazdy (1956)
  • Koncert na wyspie (1965)
  • Kometa Halleya (1967)
  • Odlewanie dzwonów (1967)
  • Pomnik moru (1971)
  • Parasol z Piccadilly (1979)
  • Kolumna wotywna (1981)
  • Wszystkie uroki świata (1981)
  • Być poetą (1983)

Na język polski tłumaczyli go m.in. Leszek Engelking, Józef Waczków, Marian Grześczak, Andrzej Czcibor-Piotrowski i Adam Włodek.

Bibliografia

  • Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku, Warszawa 2004
  • Tamara Książczak-Przybysz, Jaroslav Seifert, [w:] Literatury zachodniosłowiańskie czasu przełomów 1890-1990. 2. Literatura czeska, Katowice 1999.
  • Józef Waczków, Wstęp, [w:] Jaroslav Seifert Być poetą, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997.

Przypisy

  1. Józef Magnuszewski, Historia literatury czeskiej. Zarys, Wrocław 1973, s. 261.
  2. Seznam vyznamenaných [online], Pražský hrad [dostęp 2022-02-17]  (cz.).
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 000000008091155X
  • VIAF: 12317734
  • LCCN: n50005890
  • GND: 118612891
  • NDL: 00456040
  • LIBRIS: xv8bdrgg0x1szgg
  • BnF: 119928906
  • SUDOC: 028006607
  • NLA: 35488296
  • NKC: jk01110657
  • BNE: XX1016060
  • NTA: 068414293
  • BIBSYS: 90117699
  • CiNii: DA01445330
  • Open Library: OL41814A
  • PLWABN: 9810594975505606
  • NUKAT: n94003122
  • J9U: 987007267697405171
  • CANTIC: a16323385
  • LNB: 000188935
  • NSK: 000047126
  • CONOR: 19969123
  • BNC: 000064273
  • ΕΒΕ: 197482
  • KRNLK: KAC201770533
  • LIH: LNB:syt;=Cq
  • RISM: people/30105820
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3973595
  • Britannica: biography/Jaroslav-Seifert
  • Universalis: jaroslav-seifert
  • БРЭ: 3545619
  • NE.se: jaroslav-seifert
  • SNL: Jaroslav_Seifert
  • VLE: jaroslav-seifert
  • Catalana: 0238339
  • DSDE: Jaroslav_Seifert
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 55191