Juan Ramón Jiménez

Juan Ramón Jiménez
Ilustracja
Imię i nazwisko

Juan Ramón Jiménez Mantecón

Data i miejsce urodzenia

23 grudnia 1881
Moguer, Hiszpania

Data i miejsce śmierci

29 maja 1958
San Juan, Portoryko

Narodowość

hiszpańska

Język

hiszpański

Dziedzina sztuki

literatura, poezja

Muzeum artysty

Casa Museo Zenobia Y Juan Ramón Jiménez[1]

Ważne dzieła

Srebroń i ja (Platero y yo, 1914-17)

Faksymile
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury

Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Juan Ramón Jiménez (ur. 23 grudnia 1881 w Moguer, zm. 29 maja 1958 w San Juan na Portoryko) – hiszpański poeta, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1956[2]. W czasie wojny domowej w Hiszpanii wyemigrował do Portoryko, gdzie mieszkał, tworzył i gdzie zmarł[3]. Był poszukującym, awangardowym twórcą, który wywierał znaczny wpływ na młodsze pokolenia poetów.

Życiorys

Urodził się 23 grudnia 1881 roku (datę tę miał później skorygować na 24, aby kojarzyła się z Wigilią) w rodzinie zajmującej się produkcją i handlem wina. Kształcił się najpierw w Kolegium Jezuickim, a następnie w wieku piętnastu lat rozpoczął studia prawnicze w Sewilli. W tym samym czasie pobierał także lekcje rysunku, do czego również miał uzdolnienie. Z czasem porzucił rysowanie na rzecz całkowitego oddania się literaturze. Drukował swoje utwory w lokalnej prasie już jako kilkunastoletni chłopak, ale gdy w Madrycie ukazał się jego poemat Nocturno, zwrócił na siebie uwagę ówczesnej elity literackiej kraju, w tym Rubéna Darío. W 1900 roku zaproszony został do Madrytu, gdzie ukazały się dwa pierwsze tomiki poezji: Nenufary i Almas de Violeta. Ten spokojny okres przerwała nagła śmierć ojca. Miało to poważne konsekwencje dla późniejszego życia Jiméneza, ponieważ rozstroiło go to nerwowo i przez resztę życie cierpiał od powracających stanów lękowych. Początek wieku XX spędził na leczeniu psychiatrycznym w Bordeaux, skąd wypuszczał się w podróże do Włoch i Szwajcarii. W 1905 roku wrócił do rodzinnego Moguer, aby w krajobrazach dzieciństwa odnaleźć spokój i harmonię. Spędzał czas podróżując na osiołkach po Andaluzji. Wtedy powstała jedna z najsłynniejszych książek Jiméneza: Srebroń i ja (Platero y yo). Ruina finansowa rodziny zmusiła Jimeneza do poszukania pracy i schronienia w Madrycie, gdzie przebywał od 1912 do 1936 roku. Pracował wtedy dużo jako redaktor i recenzent. Poznał w owym czasie swoją przyszłą żonę – Zenobię Camprubí, którą poślubił w 1916 roku w Nowym Jorku. Zenobia wzięła na sobie cały ciężar prowadzenia domu, toteż Jimenez mógł się całkowicie oddać pracy literackiej. W czasie hiszpańskiej wojny domowej Jiménez z żoną zainicjowali kampanię na rzecz osieroconych dzieci. Wiele z nich znalazło schronienie w domu poety. Popierający opcję republikańską poeta otrzymał propozycję posady radcy kulturalnego przy ambasadzie w Waszyngtonie i w sierpniu 1936 roku wyjechał wraz z żoną z Hiszpanii. Mieszkał w USA, na Kubie, by wreszcie od 1951 roku osiąść na Portoryko. Przyznanej mu w 1956 roku literackiej nagrody Nobla nie mógł odebrać osobiście, ponieważ czuwał przy łóżku umierającej na raka żony. Nagrodę odebrał rektor Uniwersytetu w San Juan. Jiménez przeżył swoją żonę ledwie o osiemnaście miesięcy. Zmarł 29 maja 1958 roku. Tydzień później zwłoki jego i jego żony zostały przewiezione do Moguer i tam pochowane. W domu rodzinnym poety znajduje się obecnie muzeum[1].

Dzieła

Zobacz kolekcję cytatów poety w Wikicytatach
  • 1900 Nenufary
  • 1902 Rytmy
  • 1903 Smutne śpiewy
  • 1904 Dalekie sady (Jardines lejanos)
  • 1905 Pastorały
  • 1910 Ballady wiosenne
  • 1911 Głośna samotność (Soledad sonora)
  • 1913 Labirynt
  • 191417 Srebroń i ja; również Srebrzynek i ja (Platero y yo)
  • 1915 Lato
  • 1917 Dziennik świeżo ożenionego poety (Diario de un poeta recién casado)
  • 1918 Wieczność (Eternidades)
  • 1919 Kamień i niebo
  • 1923 Piękność
  • 1946 Okrągły rok pieśni nowego świata
  • 1949 Zwierz z głębi duszy
  • 1957 Trzecia antologia poetycka

Przypisy

  1. a b Visita a la Casa Museo Zenobia – Juan Ramón Jiménez. Fundación Zenobia - Juan Ramón Jiménez. [dostęp 2016-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-24)]. (hiszp.).
  2. Nobelprize.org: Juan Ramón Jiménez - Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2016-07-10]. (ang.).
  3. Vida – Biografía. Fundación Zenobia - Juan Ramón Jiménez. [dostęp 2016-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-21)]. (hiszp.).
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000122805385
  • VIAF: 59077345
  • LCCN: n79005598
  • GND: 11855753X
  • NDL: 00444710
  • LIBRIS: tr578f9c5vcbrgp
  • BnF: 118866295
  • SUDOC: 026659794
  • SBN: CFIV055144
  • NLA: 35246998
  • NKC: jn19981001567
  • DBNL: jime001
  • BNE: XX826262
  • NTA: 068649444
  • BIBSYS: 90165083
  • CiNii: DA01982726
  • Open Library: OL82891A, OL4494852A
  • PLWABN: 9810699770305606
  • NUKAT: n97007970
  • J9U: 987007263583305171
  • PTBNP: 847377
  • CANTIC: a1043494x
  • BNA: 000046821
  • CONOR: 52170083
  • ΕΒΕ: 86929
  • KRNLK: KAC199613923
  • WorldCat: lccn-n79005598
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3917991
  • Britannica: biography/Juan-Ramon-Jimenez
  • Universalis: juan-ramon-jimenez
  • БРЭ: 4665398
  • SNL: Juan_Ramón_Jiménez
  • VLE: juan-ramon-jimenez
  • Catalana: 0034517
  • DSDE: Juan_Ramón_Jiménez
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 29167