Patrick White

Patrick White
Ilustracja
Patrick White (1973)
Imię i nazwisko

Patrick Victor Martindale White

Data i miejsce urodzenia

28 maja 1912
Londyn

Data i miejsce śmierci

30 września 1990
Sydney

Narodowość

australijska

Język

angielski

Alma Mater

University of Cambridge

Dziedzina sztuki

proza, poezja, dramat

Ważne dzieła
Odznaczenia
Order Australii (cywilny)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury

  • Nagroda im. Miles Franklin: 1957 Voss, 1961 Wóz ognisty
Multimedia w Wikimedia Commons

Patrick Victor Martindale White (ur. 28 maja 1912 w Londynie, zm. 30 września 1990 w Sydney) – australijski prozaik, poeta i dramaturg. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1973.

Życiorys

White urodził się w Londynie, jego rodzicami byli jednak Australijczycy i gdy miał 6 miesięcy cała rodzina wróciła do Australii i zamieszkała w Sydney. W wieku 13 lat został wysłany do szkoły w Anglii, gdzie – z dwuletnią przerwą – kształcił się w Cheltenham College i w King’s College na Uniwersytecie Cambridge. Po ukończeniu studiów pozostał w Londynie, w czasie II wojny światowej służył w Royal Air Force na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i Grecji. Był gejem[1]. W 1941 poznał Manoliego Lascarisa, greckiego oficera wojskowego, który został jego życiowym partnerem[2]. Po wojnie wrócił do Australii i wraz z Manolim na stałe osiedlił się w Nowej Południowej Walii.

Zadebiutował w 1935 tomem poetyckim The Ploughman and Other Poems, swoją pierwszą powieść – Happy Valley – wydał w 1939, jednak do połowy lat 50. nie odniósł większych sukcesów i okresowo zerwał z literaturą. Przełomem okazała się wydana w 1956 powieść Drzewo człowiecze, następnie ukazał się Voss, oparta na autentycznych wydarzeniach z połowy XIX wieku (wyprawa Ludwiga Leichhardta) powieść historyczna o zdobywaniu kontynentu australijskiego przez pierwszych kolonizatorów, za którą w 1957 otrzymał Nagrodę im. Miles Franklin.

Najwybitniejszy utwór w dorobku pisarza ukazał się w 1961. Wóz ognisty to rozbudowana, wielowątkowa panorama australijskiego społeczeństwa w pierwszej połowie XX wieku. Bohaterami tej powieści są kolejne fale imigrantów przybywających na Antypody, ale także Aborygen oraz cudem uratowany z Holocaustu niemiecki Żyd. Wraz z bohaterami do Australii docierają wojenny koszmar oraz moralne dylematy odległej Europy. W tym samym roku otrzymał za tę książkę nagrodę im. Miles Franklin.

W następnej dekadzie powstały kolejne istotne książki: The Burnt Ones, Węzeł i Wiwisekcja.

W 1973 otrzymał Nobla za „epickie i psychologiczne mistrzostwo, dzięki któremu odkryty został nowy literacki kontynent”. Najważniejszymi późnymi utworami White'a są Przepaska z liści oraz wspomnieniowe Flaws in the Glass.

Wiele jego książek przetłumaczyła na język polski Maria Skibniewska.

Twórczość (wybór)

  • Happy Valley (1935)
  • Żywi i umarli (The Living and the Dead, 1941)
  • The Aunt's Story (1948)
  • Drzewo człowiecze (The Tree of Man, 1956)
  • Voss (Voss, 1957)
  • Wóz ognisty (Riders in the Chariot, 1961)
  • The Burnt Ones (1964) – zbiór opowiadań
  • Węzeł (The Solid Mandala, 1966)
  • Wiwisekcja (The Vivisector, 1970)
  • Oko cyklonu (The Eye of the Storm, 1973)
  • Przepaska z liści (A Fringe of Leaves, 1976)
  • Flaws in the Glass (1981)

Przypisy

  1. GLBTQ: White, Patrick (1912-1990). [dostęp 2012-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-26)].
  2. Patrick White: The Nobel Prize in Literature 1973, Autobiography

Linki zewnętrzne

  • Wszystko o Patricku White (ang.)
  • Sylwetka noblisty na oficjalnej stronie Nagrody (ang.)
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek

Nobel

  • p
  • d
  • e
Laureaci nagrody Australijczyk Roku
1960–1969
1970–1979
1980–1989
  • 1980: Manning Clark
  • 1981: John Crawford
  • 1982: Edward Williams
  • 1983: Robert de Castella
  • 1984: Lowitja O’Donoghue
  • 1985: Paul Hogan
  • 1986: Dick Smith
  • 1987: John Farnham
  • 1988: Kay Cottee
  • 1989: Allan Border
1990–1999
2000–2009
2010-2019
  • 2010: Patrick McGorry
  • 2011: Simon McKeon
  • 2012: Geoffrey Rush
  • 2013: Ita Buttrose
  • 2014: Adam Goodes
  • 2015: Rosie Batty
  • 2016: David Morrison
  • 2017: Alan Mackay-Sim
  • 2018: Michelle Simmons
  • 2019: Craig Challen/Richard Harris
2020-2029
  • 2020: James Muecke
  • 2021: Grace Tame
  • 2022: Dylan Alcott
  • 2023: Taryn Brumfitt
  • 2024: Georgina Long/Richard Scolyer

Australia

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 000000008120171X
  • VIAF: 41847966
  • LCCN: n79122650
  • GND: 118767607
  • NDL: 00460776
  • LIBRIS: tr579f8c2thbmkf
  • BnF: 11929132b
  • SUDOC: 027196186
  • NLA: 35604496
  • NKC: xx0003206
  • BNE: XX976349
  • NTA: 068191200
  • CiNii: DA01674418
  • Open Library: OL457723A
  • PLWABN: 9810580409005606
  • NUKAT: n95402408
  • OBIN: 60869
  • J9U: 987007269711305171
  • PTBNP: 48116
  • CANTIC: a11444988
  • CONOR: 5207139
  • ΕΒΕ: 80210
  • KRNLK: KAC199629870
  • WorldCat: lccn-n79122650
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3995271
  • Britannica: biography/Patrick-White
  • Universalis: patrick-white
  • БРЭ: 4214043
  • NE.se: patrick-white
  • SNL: Patrick_White
  • Catalana: 0072121
  • DSDE: Patrick_White
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 66083