Robaki

Ten artykuł dotyczy grupy bezkręgowców. Zobacz też: Robaki (album), Robaki (demo).
Dżdżownica (Lumbricus terrestris) nazywana jest robakiem, głównie przez wędkarzy
Nitnikowce były dawniej zaliczane do obleńców. Obecnie w randze typu Nematomorpha.

Robaki (Vermes) – w zoologii, przestarzały termin określający wyróżniany dawniej w systematyce organizmów typ bezkręgowców, który zawierał robaki płaskie (płazińce) i robaki obłe (obleńce), a także wstężniaki i pierścienice[1]. W większości przypadków są to pasożyty, np. tasiemce, owsiki, glisty ludzkie, czy pijawki.

Obecnie grupa ta nie jest uważana za takson. Współcześnie nazwa „robaki” używana jest w zoologii nie w sensie jednostki systematycznej, lecz w odniesieniu do zespołu dość odległych systematycznie grup bezkręgowców, różniących się często najważniejszymi cechami taksonomicznymi. Dla odróżnienia od przestarzałej nazwy używa się określeń „robakopodobne”, „robakokształtne” itp.

W języku potocznym słowem „robaki” lub „robactwo” określa się wszystkie bezkręgowce o obłych kształtach i miękkim ciele o długości większej niż szerokość, np. larwy owadów takie jak czerw lub pędrak, a nawet wszystkie drobne bezkręgowce, zwłaszcza pasożytnicze lub szczególnie dokuczliwe, w tym owady biegające (np. prusak, karaluch).

Naukowej nazwy Vermes użył po raz pierwszy Karol Linneusz w Systema Naturae, w randze gromady. Jean-Baptiste Lamarck zaliczył ją do bezkręgowców (Invertebrata). Do Vermes zaliczali oni zwierzęta bezkręgowe o dwubocznej symetrii ciała i kształcie przeważnie mniej lub bardziej wydłużonym, o narządach wydalniczych typu protonefrydium lub metanefrydium i ośrodkowym układzie nerwowym złożonym z grzbietowego zwoju mózgowego, od którego odchodzą podłużne pnie nerwowe brzuszne. Robaki nie mają odnóży właściwych, a tzw. robaczkowy ruch zawdzięczają skurczom i rozkurczom wora powłokowo-mięśniowego (wora skórnomięśniowego).

Przypisy

  1. Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.

Bibliografia

Zobacz hasło robak w Wikisłowniku
  • Grabda E. (red.), Zoologia. Bezkręgowce, tom I, część 2, PWN, Warszawa 1984.
  • Gustawicz B., Wyrobek E., Z głębi wód. Dwadzieścia obrazów z życia zwierząt niższych, Wyd. M. Arcta w Warszawie, Warszawa 1914.
  • p
  • d
  • e
Klasyfikacja typów zwierząt na podstawie hipotezy ekdyzonu (Lophotrochozoa-Ecdysozoa-Deuterostomia)

Królestwo: zwierzęta (Animalia sensu Metazoa)

Parazoa
Eumetazoa
Dwuwarstwowce
(Diploblastica)
Bilateria
Xenacoelomorpha
Nephrozoa
wtórouste
(Deuterostomia)
Ambulacraria
pierwouste
(Protostomia)
incertae sedis
Spiralia
Gnathifera
Platytrochozoa
Rouphozoa
lofotrochorowce
(Lophotrochozoa)
czułkowce
(Lophophorata)
wylinkowce
(Ecdysoza)
Scalidophora
Nematoida
Panarthropoda
nieaktualne
przeniesione do parzydełkowców
przeniesione do wrotków
przeniesione do pierścienic
nomen dubium

Na podstawie:
Halanych et al. Evidence from 18S ribosomal DNA that the lophophorates are protostome animals. „Science”. 267 (5204), s. 1641–1643, 1995. DOI: 10.1126/science.7886451. (ang.). 
Edgecombe et al. Higher-level metazoan relationships: recent progress and remaining questions. „Organisms Diversity and Evolution”. 11, s. 151–172, 2011. DOI: 10.1007/s13127-011-0044-4. (ang.). 
Laumer et al. Spiralian Phylogeny Informs the Evolution of Microscopic Lineages. „Current Biology”. 25, s. 1-7, 2015. DOI: 10.1016/j.cub.2015.06.068. (ang.). 

Kontrola autorytatywna (grad ewolucyjny):
  • LCCN: sh85148550
  • GND: 4190304-3
  • NDL: 00574601
  • BnF: 12293950d
  • BNCF: 32866
  • NKC: ph116852
  • J9U: 987007529751905171
  • LNB: 000162545
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: animal/worm
  • Universalis: vers
  • Catalana: 0095297