Joan Sutherland

Joan Sutherland
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 listopada 1926
Sydney

Data i miejsce śmierci

10 października 2010
Genewa

Typ głosu

sopran

Zawód

śpiewaczka

Aktywność

1951-1989

Wydawnictwo

Decca

Odznaczenia
Order Australii (cywilny) Order Zasługi (Wielka Brytania) Order Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny) Order Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)
Multimedia w Wikimedia Commons

Joan Sutherland (ur. 7 listopada 1926 w Sydney[1], zm. 10 października 2010 w Genewie[2]) – australijska śpiewaczka operowa, sopranistka, znana jako „La Stupenda”.

Życiorys

Karierę rozpoczęła w rodzinnej Australii, ale przełomem był dla niej wyjazd w 1951 do Londynu, gdzie studiowała dalej śpiew i poznała przyszłego męża, pianistę i dyrygenta Richarda Bonynge. Za jego radą przestawiła swój głos na sopran koloraturowy. W tym okresie miał miejsce (m.in. dzięki działalności Marii Callas) renesans belcanta. Sutherland stała się cenioną i poszukiwaną odtwórczynią ról w operach takich jak Łucja z Lammermooru Gaetano Donizettiego czy Norma Vincenzo Belliniego. Miała w repertuarze także bardziej dramatyczne partie, takie jak Violetta w Traviacie, a w nagraniu wystąpiła nawet jako Turandot.

Ze względu na nadzwyczajne możliwości głosu nazywano ją „La Stupenda” („Zdumiewająca”)[3][4], Luciano Pavarotti nazwał Dame Joan „głosem stulecia”, a Montserrat Caballé określiła jej głos jako „niebiański”[5], choć przez całą karierę krytycy wytykali jej złą dykcję i kiepskie aktorstwo[potrzebny przypis]. Na scenie towarzyszyli jej często m.in. Marilyn Horne i Luciano Pavarotti. Pozostawiła po sobie obszerną dyskografię, nagrywając niemal wyłącznie dla wytwórni Decca Records.

Grób w 2024 roku.

W 1979 otrzymała tytuł szlachecki. Pod koniec lat 80. wycofała się z publicznych występów. Pożegnalna gala artystki odbyła się w Sydney Opera House, Sutherland wystąpiła w roli Małgorzaty de Valois w Hugonotach Giacomo Meyerbeera[6]. W 1997 wydała autobiografię zatytułowaną The autobiography of Joan Sutherland: A Prima Donna's Progress.

Sutherland został pochowany na cmentarzu Clarens VD. Obok jej grobu znajduje się przyszłe miejsce spoczynku jej wdowca.

Przypisy

  1. allmusic – Joan Sutherland Biography
  2. Joan Sutherland nie żyje. muzyka.onet.pl. [dostęp 2010-10-12]. (pol.).
  3. Final bow for La Stupenda. Sydney Morning Herald. [dostęp 2010-10-08]. (ang.).
  4. Tributes paid do 'la Stupenda' Dame Joan. skynews.com.au. [dostęp 2010-10-08].
  5. La Stupenda's Final Bow. [dostęp 2010-10-08]. (ang.).
  6. Giacomo Meyerbeer, Hugonoci, Kolekcja „La Scala”, Polskie Media AmerCom, Oxford Educational Sp. z o.o., nr 61, ISBN 978-83-7425-384-0
  • p
  • d
  • e
Lata 80.
Lata 90.
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
Lata 2000–2009
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
Laureaci nagrody Australijczyk Roku
1960–1969
1970–1979
1980–1989
  • 1980: Manning Clark
  • 1981: John Crawford
  • 1982: Edward Williams
  • 1983: Robert de Castella
  • 1984: Lowitja O’Donoghue
  • 1985: Paul Hogan
  • 1986: Dick Smith
  • 1987: John Farnham
  • 1988: Kay Cottee
  • 1989: Allan Border
1990–1999
2000–2009
2010-2019
  • 2010: Patrick McGorry
  • 2011: Simon McKeon
  • 2012: Geoffrey Rush
  • 2013: Ita Buttrose
  • 2014: Adam Goodes
  • 2015: Rosie Batty
  • 2016: David Morrison
  • 2017: Alan Mackay-Sim
  • 2018: Michelle Simmons
  • 2019: Craig Challen/Richard Harris
2020-2029
  • 2020: James Muecke
  • 2021: Grace Tame
  • 2022: Dylan Alcott
  • 2023: Taryn Brumfitt
  • 2024: Georgina Long/Richard Scolyer

Australia

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000114927630
  • VIAF: 64159507
  • LCCN: n81085649
  • GND: 118620118
  • LIBRIS: pm147fc75g661fd
  • BnF: 13491737n
  • SUDOC: 050227262
  • SBN: RAVV091692
  • NLA: 36096333
  • NKC: js20020325004
  • BNE: XX851473
  • NTA: 071880690
  • BIBSYS: 90379193
  • CiNii: DA01359148
  • PLWABN: 9810581190905606
  • NUKAT: n2005134356
  • OBIN: 103279
  • J9U: 987007592321005171
  • CANTIC: a10361844
  • LNB: 000107044
  • NSK: 000045058
  • KRNLK: KAC2020L8454
  • LIH: LNB:BCP6;=uY
  • WorldCat: lccn-n81085649
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3981593
  • Britannica: biography/Joan-Sutherland
  • Universalis: joan-sutherland
  • БРЭ: 3527873
  • NE.se: joan-sutherland
  • SNL: Joan_Sutherland
  • VLE: joan-sutherland
  • Catalana: 0064709
  • DSDE: Joan_Sutherland
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 58926