Formozus

Formozus

Formosus

Papież Biskup Rzymu
Kraj działania	Państwo Kościelne
Data i miejsce urodzenia	ok. 815 Ostia
Data i miejsce śmierci	4 kwietnia 896 Rzym
Miejsce pochówku	bazylika św. Piotra
Papież
Okres sprawowania	6 października 891–4 kwietnia 896
Wyznanie	chrześcijaństwo
Kościół	rzymskokatolicki
Pontyfikat	6 października 891
Multimedia w Wikimedia Commons

Formozus (łac. Formosus, ur. ok. 815 w Rzymie, zm. 4 kwietnia 896 tamże^[1]) – papież w okresie od 6 października 891 do 4 kwietnia 896^[2].

Życiorys

W latach 60. IX wieku został wysłany przez papieża Mikołaja I do Bułgarii, przywożąc wytyczne (Responsa ad consulta Bulgalorum) mające pomóc w organizacji życia religijno-moralnego^[2]. Misja ta zakończyła się niepowodzeniem, gdyż Rzym zbytnio zwlekał z utworzeniem odrębnej archidiecezji dla Bułgarii i akceptacji królewskich kandydatów, skutkiem czego Bułgarzy na Soborze Konstantynopolitańskim IV zwrócili się o włączenie ich ziem do patriarchatu Konstantynopolitańskiego^[3]. Jednak jego działania skłoniły króla Borysa I, by zwrócił się do papieży Mikołaja I i Hadriana II, by mianowali Formozusa metropolitą Bułgarii^[1]. Obaj jednak odmówili, a Formozus był wówczas legatem papieskim we Francji i w Niemczech^[1].

Był kardynałem biskupem Porto, lecz w 876 na synodzie w kościele Sancta Maria ad Martyres, zwołanym przeciwko przeciwnikom papieża Jana VIII, oskarżono go o zdradę, ekskomunikowano i zmuszono do banicji^[1]. Gdy przyznał się do winy i obiecał pozostać na wygnaniu, Jan VIII przywrócił go do stanu świeckiego^[1]. Dopiero za pontyfikatu następcy Jana VIII, Marynusa I, powrócił na swoją stolicę biskupią^[2]. Został wybrany biskupem Rzymu w 891 roku, gdy miastem wstrząsały walki o władzę między różnymi stronnictwami. Formozus starał się prowadzić politykę ugodową wobec zwaśnionych stron^[4].

Pontyfikat

W walkach o koronę cesarską między Arnulfem z Karyntii a Lambertem II początkowo był zmuszony popierać tego drugiego, koronując go wraz z ojcem, Gwido III ze Spoleto, w Rawennie w 892 roku^[1]. Rok później zwrócił się jednak do Arnulfa z prośbą o interwencję^[2]. Po zwycięskiej kampanii, w której Arnulf wkroczył i podbił Rzym w 896 roku, Formozus koronował Arnulfa w lutym 896 roku w bazylice św. Piotra^[1][2]. Jednak plan papieża, mający na celu likwidację władzy księstwa Spoleto, nie mógł dojść do skutku, ponieważ Arnulf został sparaliżowany i musiał się wycofać do Niemiec, natomiast Formozus wkrótce potem zmarł^[1].

Po śmierci

Gdy Formozus zmarł, wrogi mu Stefan VI, zostawszy wkrótce potem papieżem, wytoczył mu w styczniu 897 proces, który przeszedł do historii pod nazwą „trupiego synodu”^[1]. Zmarły papież został oskarżony o apostazję i skazany na śmierć – w procesie uczestniczyły zwłoki Formozusa, ubrane w papieskie szaty pontyfikalne, które po zakończeniu sądu zbezczeszczono, odcięto mu trzy palce prawej ręki – którymi przysięgał, błogosławił i namaszczał^[5] – a następnie wrzucono go do Tybru^[1]. Kiedy w sierpniu 897 Stefan VI zmarł, szczątki Formozusa wyłowiono i pochowano uroczyście w bazylice na Lateranie^[3][4].

Przypisy

Bibliografia

• Pope Formosus. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-10-21]. (ang.).