Urban V

Urban V
Urbanus Quintus
Guillaume de Grimoard
Papież
Biskup Rzymu
Ilustracja
Simone dei Crocifissi, Urban V, ok. 1375 r., Pinacoteca Nazionale di Bologna
Herb duchownego
Kraj działania

Państwo Kościelne
Francja

Data i miejsce urodzenia

1310
Le Pont-de-Montvert

Data i miejsce śmierci

19 grudnia 1370
Awinion

Miejsce pochówku

opactwo św. Wiktora↗

Papież
Okres sprawowania

1362–1370

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Pontyfikat

28 września 1362

Multimedia w Wikimedia Commons
Błogosławiony
Urban V
Ilustracja
Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

10 marca 1870
przez Piusa IX

Wspomnienie

19 grudnia

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

6 listopada 1362

Konsekrator

Andouin Aubert

Urban V (łac. Urbanus V, właśc. Guillaume de Grimoard OSB; ur. w 1310 w Le Pont-de-Montvert, zm. 19 grudnia 1370 w Awinionie[1]) – papież w okresie od 28 września 1362 do 19 grudnia 1370[2], błogosławiony Kościoła katolickiego[3].

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Urodził się na zamku Grisac, w Le Pont-de-Montvert i pochodził z rodziny szlacheckiej[1]. Był benedyktynem w klasztorze S. Victor w Marsylii (od 1361 był opatem)[2]. Studiował w Tuluzie i Montpellier i uzyskał w 1342 doktorat z prawa kanonicznego[1]. W latach 1352, 1354, 1360, 1362 był legatem papieskim we Włoszech[1].

Wybór na papieża

Po śmierci Innocentego VI, Kolegium kardynałów zebrało się na konklawe i początkowo wybrało brata Klemensa VI, Huguesa Rogera, który jednak wyboru nie przyjął[1]. Ponieważ kardynałowie nie mogli wyłonić żadnego kandydata, postanowili jednogłośnie wybrać, niebędącego kardynałem, Guillaume'a de Grimoarda[1]. Święcenia biskupie i koronację przyjął w Awinionie.

Pontyfikat

Po wyborze na Stolicę Piotrową, nadal prowadził mnisze życie, poświęcając się modlitwie i studiom[1]. Starał się zwalczać luksus, panujący na dworze papieskim; zmniejszył dziesięciny i potępił kumulowanie beneficjów[1]. Papież od samego początku pontyfikatu dążył do unii z Kościołem bizantyńskim – nakłonił króla Cypru Piotra I, do zorganizowania krucjaty aleksandryjskiej[1]. Wprawdzie udało się zdobyć Aleksandrię (w 1365), lecz nie udało się jej utrzymać, zatem wyprawa nie osiągnęła swojego celu[1]. Ponadto w 1364 roku, papież musiał podpisać traktat pokojowy z władcą Mediolanu, Bernabo Viscontim i wypłacić mu ogromne odszkodowania[1].

Od początku swojej posługi, Urban pragnął przenieść się z powrotem do Rzymu[2]. Za namowami m.in. Brygidy Szwedzkiej i wbrew francuskim kardynałom, 30 kwietnia 1367 roku opuścił Awinion i przybył do Rzymu 16 października[2]. Budynki kościelne (w tym Pałac Laterański) nie nadawały się do zamieszkania, więc papież zatrzymał się na Watykanie[1]. Natychmiast nakazał też remont rzymskich bazylik: św. Piotra na Watykanie i św. Jana na Lateranie[2]. Wkrótce potem mianował ośmiu kardynałów, z czego sześciu było Francuzami[1]. W 1368 do Rzymu przybył cesarz rzymsko-niemiecki Karol IV, a rok później cesarz bizantyński Jan V Paleolog[2]. Celem wizyty tego drugiego, była pomoc w walce z Turkami – w zamian, Jan V był gotów wyrzec się wiary prawosławnej i przyłączyć się do łacinników[1]. Do zjednoczenia jednak nie doszło, gdyż w negocjacjach nie brał udziału kler bizantyński[1].

Ostatnie lata i śmierć

Ze względu na trudności w Państwie Kościelnym i nacisk francuskich kardynałów, Urban zaczął poważnie rozważać powrót do Awinionu[2]. Pomimo ostrzeżeń Brygidy Szwedzkiej i Katarzyny ze Sieny, papież opuścił Rzym we wrześniu 1370, a 27 września wjechał do Awinionu[2]. W listopadzie tego samego roku ciężko zachorował i zmarł 19 grudnia[1]. Został pochowany w Awinionie, lecz 5 czerwca 1372 roku, brat papieża, kardynał Angelic de Grimoard przeniósł grób do Marsylii[1].

Ikonografia

W ikonografii przedstawiany jest w szatach pontyfikalnych, jako zasiadający na tronie, w średnim wieku, zwykle bez zarostu na twarzy i z tiarą na głowie. Prawą dłoń unosi w geście błogosławieństwa, a w lewej podtrzymuje głowy świętych Piotra i Pawła (przedstawiane samodzielnie, lub jako umieszczone w relikwiarzu, czasem w formie kielicha). Jest do odwołanie do tradycji, według której Urban V odnalazł w trakcie prac remontowych w bazylice laterańskiej relikwie obu apostołów[4].

Ciekawostki

1 września 1364, już jako papież, wydał bullę powołującą do życia Akademię Krakowską[2].

Do kanonizacji papieża Urbana V próbował doprowadzić Waldemar IV, władca Danii. Obiecał do niej doprowadzić także papież Grzegorz XI już w 1375. Do kanonizacji papieża nie doszło jednak z powodu perturbacji w Europie w owym okresie.

Kult Urbana V zaaprobował papież Pius IX, beatyfikując go 10 maca 1870[3]. Jego wspomnienie w Kościele katolickim obchodzone jest 19 grudnia.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 311-314. ISBN 83-06-02633-0.
  2. a b c d e f g h i Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 112. ISBN 83-7006-437-X.
  3. a b Bl. Guillaume Grimoard, O.S.B.. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-02-28]. (ang.).
  4. EngelbertE. Kirschbaum EngelbertE., GünterG. Bandmann GünterG., WolfgangW. Braunfels WolfgangW., Lexikon der christlichen Ikonographie, OCLC 1284783185 [dostęp 2023-03-17] .

Bibliografia

  • Pope Bl. Urban V. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-02-28]. (ang.).
  • p
  • d
  • e
I wiek
II wiek
  • 6. Aleksander I
  • 7. Sykstus I
  • 8. Telesfor
  • 9. Hygin
  • 10. Pius I
  • 11. Anicet
  • 12. Soter
  • 13. Eleuteriusz
  • 14. Wiktor I
  • 15. Zefiryn
III wiek
IV wiek
V wiek
VI wiek
VII wiek
VIII wiek
  • 85. Jan VI
  • 86. Jan VII
  • 87. Syzyniusz
  • 88. Konstantyn
  • 89. Grzegorz II
  • 90. Grzegorz III
  • 91. Zachariasz
  • 92. Stefan II
  • 93. Paweł I
  • 94. Stefan III
  • 95. Hadrian I
  • 96. Leon III
IX wiek
X wiek
XI wiek
XII wiek
XIII wiek
XIV wiek
XV wiek
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
Zobacz też
Papieże elekci
Inne postacie

  • Kategoria Papieże
  • p
  • d
  • e
Uznani za świętego
bez formalnej kanonizacji
Święci Kościołów
katolickiego i prawosławnego
Święty tylko
Kościoła prawosławnego
  • Liberiusz
Święci tylko
Kościoła katolickiego
Formalnie
kanonizowani i
beatyfikowani
przez Kościół katolicki

  1. Na powyższej liście każdy papież wyniesiony na ołtarze zostaje wpisany według pontyfikatu
  2. Kanonizowany bez zatwierdzenia cudu
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000121355888
  • VIAF: 61553322
  • ULAN: 500275699
  • LCCN: n83215563
  • GND: 118803514
  • BnF: 11927353c
  • SUDOC: 027172740
  • SBN: CFIV038628
  • NKC: mzk2010609814
  • BNE: XX1665117
  • NTA: 072711345
  • CiNii: DA06078667
  • Open Library: OL5572757A
  • PLWABN: 9810671575905606
  • NUKAT: n00011923
  • J9U: 987007421799505171
  • CANTIC: a19578246
  • WorldCat: lccn-n83215563
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3991614
  • Britannica: biography/Blessed-Urban-V
  • Universalis: guillaume-de-urbain-v
  • SNL: Urban_5.
  • Catalana: 0068571