Sylwester I

Sylwester I
Silvester
Papież
Biskup Rzymu
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 połowa III wieku
Rzym

Data i miejsce śmierci

31 grudnia 335
Rzym

Miejsce pochówku

Katakumby Pryscylli

Papież
Okres sprawowania

314–335

Wyznanie

chrześcijaństwo

Kościół

Kościół powszechny

Pontyfikat

31 stycznia 314

Multimedia w Wikimedia Commons
Święty
Sylwester
wyznawca
Ilustracja
Czczony przez

Kościół katolicki
Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

31 grudnia[a]
2 stycznia [b]
15 stycznia[c]

Atrybuty

kościół, księga, trzyramienny krzyż, paliusz, tiara, pastorał, gałązka oliwna, anioł, muszla, byk, wąż z książką, smok u stóp

Patron

zwierząt domowych, Modeny[1]

Szczególne miejsca kultu

kościół św. Sylwestra in Capite

Sylwester I (ur. w 2. poł. III wieku w Rzymie, zm. 31 grudnia 335 tamże) – 33. papież w okresie od 31 stycznia 314 do 31 grudnia 335[2], wyznawca[3] i święty Kościoła katolickiego oraz prawosławnego.

Życiorys

Sylwester urodził się w Rzymie. Był synem Rufina – kapłana, który w czasie prześladowań dioklecjańskich przechowywał księgi liturgiczne i Pismo Święte należące do Kościoła w Rzymie lub (według innych relacji) po wczesnej śmierci ojca, jego matka Justa oddała go na wychowanie do pewnego uczonego i cnotliwego kapłana[4]. Młodzieniec posiadł „mądrości książkowe” i „cnotliwe usposobienie”. Spowodowały one, iż ze szczególną miłością odnosił się do wędrujących pielgrzymów. Przyjmował ich do swego domu i otaczał wszechstronną opieką.

W wieku trzydziestu lat Sylwester został wyświęcony na diakona, a następnie prezbitera. Jego gorliwa służba Bogu sprawiła, iż cieszył się powszechnym szacunkiem i w 314 roku został wybrany papieżem[4].

Jego pontyfikat przypada na czas po ogłoszeniu edyktu mediolańskiego gwarantującego swobodę wyznania chrześcijanom – od 31 stycznia 314 do 31 grudnia 335 roku[4]. W Liber Pontificalis (VII–VIII wiek) i u Anastazego znajduje się o nim niewiele więcej niż spis darowizn udzielonych Kościołowi przez Konstantyna Wielkiego. Papież polecił rzymski dzień słońca (łac. dies solis) jako Dzień Pański (pamiątka zmartwychwstania Chrystusa) a Konstantyn Wielki dekretem w 321 roku ogłosił niedzielę wolną od pracy.

Na synodzie w Arles (Arelate), zwołanym przez Konstantyna Wielkiego, był reprezentowany przez kapłanów Klaudiusza i Wita oraz diakonów Eugeniusza i Syrycjusza[2]. Synod ten dotyczył herezji donatystów. Na Soborze Nicejskim I zaś był reprezentowany przez kapłanów Wincentego i Wita. Mówi się, że prowadził sobór w Rzymie, który potępił herezję Ariusza i jego zwolenników[2].

Dokonał uroczystej konsekracji bazylik św. Piotra na Watykanie (18 listopada 326[5]) i św. Jana na Lateranie (324[2]), które zostały ufundowane przez Konstantyna Wielkiego, a to dało początek uroczystym konsekracjom podobnych budowli.

Wiele legend z nim związanych okazało się nieprawdziwych, np. o ochrzczeniu przez niego Konstantyna Wielkiego – władcę na łożu śmierci ochrzcił Euzebiusz z Nikomedii[4].

Sylwester zmarł w Rzymie i został pochowany w katakumbach Pryscylli przy Via Salaria[6]. W VII wieku wybudowano tam bazylikę ku jego czci. Obecnie część relikwii świętego znajduje się w kościele parafialnym w Nonantola – 11 km od Modeny. Innym kościołem pod jego wezwaniem jest kościół na Kwirynale.

Jego imię związane jest z Orderem Świętego Sylwestra oraz nocą sylwestrową.

Dni obchodów

Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 31 grudnia. Cerkiew prawosławna wspomina świętego 2/15 stycznia[d][7], tj. 15 stycznia według kalendarza gregoriańskiego.

Ikonografia

Historia św. Sylwestra przedstawiona na witrażu w Katedrze Notre-Dame w Paryżu

W ikonografii przedstawiany jest w szatach pontyfikalnych. Na prawosławnych ikonach przedstawiany jest jako stary mężczyzna z krótką siwą brodą i kędzierzawymi włosami w liturgicznych szatach biskupich, trzymający w dłoniach Ewangelię.

Jego atrybutami są: kościół, księga, trzyramienny krzyż, paliusz, tiara, pastorał, gałązka oliwna, anioł, muszla, byk, wąż z książką, smok u stóp.

Jest patronem zwierząt domowych.

Zobacz też

Uwagi

Przypisy

  1. Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 207. ISBN 978-83-247-0574-0.
  2. a b c d Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 23. ISBN 83-7006-437-X.
  3. Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 506. ISBN 978-83-7318-736-8.
  4. a b c d John Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 45-47. ISBN 83-06-02633-0.
  5. Sari Gilbert, Michael Brouse, Przewodnik National Geographic – Rzym, G+J RBA Sp. z o.o.& Co. Spółka Komandytowa, 2002, ss. 162, ISBN 83-88132-81-4
  6. Catacombe di Roma aperte al pubblico. vatican.va. [dostęp 2021-04-03]. (wł.).
  7. 2 Ιανουαρίου [online], Εκκλησια Τησ Ελλαδος [dostęp 2017-06-10]  (gr.).

Bibliografia

  • Święty Sylwester I, papież [online], Brewiarz [dostęp 2012-07-18]  (pol.).
  • Pope St. Sylvester I, [w:] Catholic Encyclopedia [online] [dostęp 2012-07-18]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
I wiek
II wiek
  • 6. Aleksander I
  • 7. Sykstus I
  • 8. Telesfor
  • 9. Hygin
  • 10. Pius I
  • 11. Anicet
  • 12. Soter
  • 13. Eleuteriusz
  • 14. Wiktor I
  • 15. Zefiryn
III wiek
IV wiek
V wiek
VI wiek
VII wiek
VIII wiek
  • 85. Jan VI
  • 86. Jan VII
  • 87. Syzyniusz
  • 88. Konstantyn
  • 89. Grzegorz II
  • 90. Grzegorz III
  • 91. Zachariasz
  • 92. Stefan II
  • 93. Paweł I
  • 94. Stefan III
  • 95. Hadrian I
  • 96. Leon III
IX wiek
X wiek
XI wiek
XII wiek
XIII wiek
XIV wiek
XV wiek
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
XIX wiek
XX wiek
XXI wiek
Zobacz też
Papieże elekci
Inne postacie

  • Kategoria Papieże
  • p
  • d
  • e
Uznani za świętego
bez formalnej kanonizacji
Święci Kościołów
katolickiego i prawosławnego
Święty tylko
Kościoła prawosławnego
  • Liberiusz
Święci tylko
Kościoła katolickiego
Formalnie
kanonizowani i
beatyfikowani
przez Kościół katolicki

  1. Na powyższej liście każdy papież wyniesiony na ołtarze zostaje wpisany według pontyfikatu
  2. Kanonizowany bez zatwierdzenia cudu
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 000000037120226X, 000000008160886X
  • VIAF: 85181438, 74658353
  • LCCN: nr90017026
  • GND: 119221292
  • BnF: 13575077p
  • SUDOC: 053454200
  • NLA: 44077489
  • NKC: skuk0005253
  • BNE: XX4661330
  • NUKAT: n2004258807
  • J9U: 987007293042505171
  • CANTIC: a11082203
  • WorldCat: viaf-74658353, lccn-nr90017026
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3981940
  • Britannica: biography/Saint-Sylvester-I
  • NE.se: silvester-i
  • SNL: Sylvester_1.
  • Catalana: 0062750
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 55984