Otrupkowate

Otrupkowate
Byrrhidae
Latreille, 1804

otrupek włochaty
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Infrarząd	sprężykokształtne
Nadrodzina	otrupki
Rodzina	otrupkowate

Otrupkowate^[1] (Byrrhidae) – rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych, serii (infrarzędu) sprężykokształtnych (Elateriformia) i nadrodziny otrupków (Byrrhoidea).

Taksonomia

Rodzina opisana została w 1804 roku przez Pierre’a André Latreille’a^[2]. W 1859 roku Carl Gustaf Thomson połączył otrupkowate ze skałubnikowatymi (Nosodendridae) i skórnikowatymi (Dermestidae) w grupę Brachymera, wchodzącą w skład Diversicornia^[3]. Obecnie zaliczane są jednak do Elateriformia^[2].

Opis

Należą tu chrząszcze drobne oraz średniej wielkości (do 13 mm). Ciało mają silnie wypukłe i jajowate w obrysie. Czułki 11-członowe z buławką. Warga górna dobrze widoczna. Przedplecze punktowane, o krawędzi tylnej łukowatej. Stopy zwykle pięcio-, rzadko czteroczłonowe. Uda i golenie na ogół silnie spłaszczone^[3].

Rozprzestrzenienie

Przedstawiciele rodziny zasiedlają Holarktykę, krainę orientalną i krainę australijską^[3].

W Polsce występują 24 gatunki^[4].

Systematyka

W obrębie otrupkowatych wyróżnia się 3 podrodziny i 7 plemion^[2]:

Byrrhinae Latreille, 1804
- Byrrhini Latreille, 1804
- Exomellini Casey, 1914
- Morychini El Moursy, 1961
- Pedilophorini Casey, 1912
- Simplocariini Mulsant et Rey, 1869
Syncalyptinae Mulsant et Rey, 1869
- Microchaetini Paulus, 1973
- Syncalyptini Mulsant et Rey, 1869
Amphicyrtinae LeConte, 1861

Przypisy

↑ Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 166.
↑ ^a ^b ^c PatriceP. Bouchard PatriceP. i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1–972, DOI: 10.3897/zookeys.88.807 .
↑ ^a ^b ^c Maciej Mroczkowski: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 50 – 51. Otrupkowate - Byrrhidae, Byrrhidae. Warszawa, Wrocław: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1958.
↑ entomo.pl, Marek Przewoźny (op. rodz.): Wykaz chrząszczy Polski On-Line: Byrrhidae. 2005-2014. [dostęp 2014-05-27].

Rodziny chrząszczy

królestwo: zwierzęta
typ: stawonogi
gromada: owady
podgromada: uskrzydlone
infragromada: nowoskrzydłe
nadrząd: skrytoskrzydłe

†Protocoleoptera

Tshekardocoleoidea	†Labradorocoleidae †Oborocoleidae †Tshekardocoleidae
Permocupedoidea	†Permocupedidae †Taldycupedidae
Permosynoidea	†Ademosynidae †Permosynidae

Archostemata

Crowsoniellidae
Cupedidae
Jurodidae
†Magnocoleidae
Micromalthidae
†Obrieniidae
Ommatidae
†Triadocupedidae

Myxophaga

Asiocoleoidea	†Asiocoleidae †Tricoleidae
Rhombocoleoidea	†Rhombocoleidae
Schizophoroidea	†Catiniidae †Schizocoleidae †Schizophoridae
Lepiceroidea	Lepiceridae
Sphaeriusoidea	gałeczkowate Hydroscaphidae Torridincolidae
incertae sedis	†Triamyxidae

Chrząszcze drapieżne

Amphizoidae
Aspidytidae
biegaczowate
†Colymbotethidae
†Coptoclavidae
flisakowate
krętakowate
†Liadytidae
Meruidae
mokrzelicowate
Noteridae
†Parahygrobiidae
pływakowate
Trachypachidae
†Triaplidae
†Tritarsidae
zagłębkowate

Chrząszcze wielożerne

kusakokształtne

kałużnice	†Cretohisteridae Epimetopidae gnilikowate gnuski kałużnicowate oguzkowate Sphaeritidae Synteliidae wodopływkowate ziemioryjkowate
kusaki	Agyrtidae grzybinkowate Hydraenidae kusakowate omarlicowate piórkoskrzydłe

żukokształtne

żuki	Belohinidae Diphyllostomatidae †Coprinisphaeridae Glaphyridae Glaresidae gnojarzowate grzybolcowate Hybosoridae jelonkowate modzelatkowate †Pallichnidae Passalidae Pleocomidae poświętnikowate (w tym: chrabąszczowate, kruszczycowate, rohatyńcowate, rutelowate) wygonakowate

sprężykokształtne

Scirtoidea	Clambidae Decliniidae †Elodophthalmidae Eucinetidae †Mesocinetidae wyślizgowate
Dascilloidea	popielichowate Rhipiceridae
bogatki	bogatkowate Schizopodidae
otrupki	Callirhipidae Chelonariidae Cneoglossidae Eulichadidae dzierożnicowate Lutrochidae nabłotkowate osuszkowate otrupkowate różnorożkowate Podabrocephalidae Psephenidae Ptilodactylidae
sprężyki	Artematopodidae †Berendtimiridae Brachypsectridae Cerophytidae goleńczykowate karmazynkowate Omethidae omomiłkowate Phengodidae Plastoceridae podrywkowate Rhagophthalmidae Rhinorhipidae rozgniotkowate sprężykowate ślimacznikowate świetlikowate Telegeusidae

Derodontiformia

Derodontoidea	Derodontidae Jacobsoniidae skałubnikowate

kapturnikokształtne

kapturniki	Endecatomidae kapturnikowate kołatkowate skórnikowate

Cucujiformia

Lymexyloidea	drwionkowate
przekraski	Acanthocnemidae Chaetosomatidae bęblikowate Mauroniscidae Metaxinidae pawężnikowate Phloiophilidae Phycosecidae Prionoceridae przekraskowate Thanerocleridae
zgniotki	Agapythidae Biphyllidae Boganiidae Cavognathidae Cyclaxyridae Helotidae Hobartiidae Kateretidae kistnikowate Laemophloeidae Lamingtoniidae łyszczynkowate obumierkowate Myraboliidae †Parandrexidae Passandridae Phloeostichidae pleszakowate Priasilphidae Protocucujidae Propalticidae †Sinisilvanidae Sphindidae spichrzelowate Tasmosalpingidae zadrzewkowate zatęchlakowate zgniotkowate
biedronki	Akalyptoischiidae Alexiidae biedronkowate Cerylonidae Corylophidae Discolomatidae Elipsolobiidae Euxestidae Mycetaeidae Smicripidae wydolakowate wygłodkowate wymiecinkowate Terediidae
czarnuchy	Aderidae †Apotomouridae Archeocrypticidae Chalcodryidae czarnuchowate czerwikowate nakwiatkowate niryjki ogniczkowate oleicowate ponurkowate Promecheilidae Prostomidae Pterogeniidae rozmiazgowate schylikowate Scraptiidae Stenotrachelidae Synchroidae ścierowate śniadkowate Tetratomidae Trachelostenidae trąbiki Trictenotomidae Ulodidae wachlarzykowate zalęszczycowate Zopheridae
stonki	Disteniidae kózkowate Megalopodidae Orsodacnidae Oxypeltidae stonkowate Vesperidae
ryjkowce	Belidae Brachyceridae Brentidae Caridae Dryophthoridae kobielatkowate podryjowate ryjkowcowate ryjoszowate tutkarzowate †Ulyanidae