John Kander

John Kander

John Kander w 1998
Imię i nazwisko	John Harold Kander
Data i miejsce urodzenia	18 marca 1927 Kansas City
Pochodzenie	żydowskie
Instrumenty	kompozytor
Gatunki	musical
Zawód	kompozytor
Aktywność	1957-nadal
Powiązania	Fred Ebb
Współpracownicy
Fred Ebb
Zespoły
Kander i Ebb

John Harold Kander (ur. 18 marca 1927)^[1] – amerykański kompozytor, znany z pracy w teatrze muzycznym. Tworzył połowę duetu twórców Kander i Ebb (wraz z autorem tekstów Fredem Ebbem). Kander napisał partytury do 15 musicali, m.in. Cabaret (1966) i Chicago (1975) - oba zostały później zekranizowane. Skomponował również standard muzyczny New York, New York.

Wczesne życie i edukacja

John Kander urodził się w rodzinie żydowskiej 18 marca 1927 r. w Kansas City w stanie Missouri^[1]. Jego ojciec, Harold S. Kander, pracował w branży drobiarskiej, rodzice dbali o rozwój intelektualny synów (Johna i jego brata Edwarda) zabierając ich na koncerty do miejscowego teatru, co roku wyjeżdżali również do Nowego Jorku na spektakle teatralne. Kander obejrzał pierwsze przedstawienia operowe w wieku dziewięciu lat (Aida i Madame Butterfly) co według kompozytora miało główny wpływ na wybór przyszłej kariery "opowiadanie historii poprzez muzykę na wiele sposobów"^[2].

Kander dorastał w Kansas City i uczęszczał do Westport High School, zanim przeniósł się do Pembroke Country-Day School. W latach czterdziestych Kander wstąpił do Korpusu Kadetów Marynarki Handlowej Stanów Zjednoczonych. Po ukończeniu szkolenia żeglował między San Francisco a portami azjatyckimi i opuścił Korpus 3 maja 1946^[2]. Ze względu na zmiany zasad obowiązujących w służbie narodowej, został zmuszony do zaciągnięcia się do rezerwy wojskowej we wrześniu tego samego roku, po ukończeniu pierwszego semestru w Oberlin Conservatory of Music. Podczas wojny koreańskiej Kander został wezwany do powrotu do czynnej służby, ale pozostał w Nowym Jorku na sześć miesięcy obserwacji medycznej, po tym jak lekarz wojskowy odkrył zrosty w płucach. Został zwolniony ze służby 3 lipca 1957^[2].

Kander studiował muzykę w Oberlin College oraz na Columbia University, gdzie studiował kompozycję u Jacka Beesona i Otto Lueninga. Tytuł magistra uzyskał na Uniwersytecie Columbia w 1953 roku^[1].

Kariera muzyczna

Po studiach Kander zaczął dyrygować w letnich teatrach, następnie zdobył w Nowym Jorku angaż jako pianista uczestniczący w próbach^[1] do musicalu West Side Story Leonarda Bernsteina i Jerome'a Robbinsa. Podczas pracy Robbins zaproponował Kanderowi skomponowanie muzyki tanecznej do spektaklu w 1959 roku.  Po tym doświadczeniu napisał aranżacje taneczne dla Irma la Douce w 1960 roku^[3].

Pierwszym musicalem Kandera był A Family Affair w 1962 roku, napisany z Jamesem i Williamem Goldmanami^[4]. W tym samym roku Kander poznał Freda Ebba (za pośrednictwem wspólnego wydawcy, Tommy'ego Volando)^[1]. Pierwszy utwór spółki autorskiej, „My Coloring Book”, spopularyzowała Sandy Stewart, ich drugie dzieło „I Don't Care Much” rozsławiła Barbra Streisand^[5]. Kander i Ebb stworzyli trwały zespół autorski. W 1965 roku napisali muzykę do swojego pierwszego dzieła na Broadwayu, Flora the Red Menace (wyprodukowanego przez Hala Prince'a w reżyserii George'a Abbotta na bazie książki George'a Abbotta i Roberta Russella) - w musicalu tym zadebiutowała na Broadwayu Liza Minnelli^[3]. Od tego czasu Kander i Ebb pisali zarówno dla Lizy Minnelli^[6][7] jak i Chity Rivery. Duet autorów stworzył również musicale Zorba, Chicago, The Rink i Kiss of the Spider Woman. 

Po śmierci Ebba w 2004 pierwszym musicalem Kandera był The Landing, z librettem Grega Pierce'a z premierą na Off-Broadway w Vineyard Theatre w 2013^[8]. Musical Kid Victory, z librettem Grega Pierce'a, miał swoją premierę w 2015 w Signature Theatre w Arlington w Wirginii (na Off-Broadway w Vineyard Theatre w 2017)^[9]. Wraz z Davidem Thompsonem napisali sztukę taneczną The Beast in the Jungle^[10]. Kander współpracował również w 2017 z Lin-Manuelem Mirandą przy Hamildrops^[11], rozszerzeniu musicalu Hamilton^[12].

Życie osobiste

Od 1977 roku Kander pozostawał w relacji z Albertem Stephensonem, tancerzem i choreografem. W roku 2010 partnerzy wzięli ślub w Toronto^[13][14].

Twórczość

Musicale sceniczne

• A Family Affair (1962)^[15]
• Flora the Red Menace (1965)^[16]
• Cabaret (1966)^[17]
• Go Fly a Kite (1966)^[18]
• The Happy Time (1968)^[19]
• Zorba (1968)^[20]
• 70, Girls, 70 (1971)^[21]
• Chicago (1976)^[22]
• The Act (1978)^[23]
• Woman of the Year (1981)^[24]
• The Rink (1984)^[25]
• Diamonds (1984)^[26] - dwa utwory („Winter In New York” i „Diamonds Are Forever”)
• And The World Goes 'Round (1991)^[27]
• Kiss of the Spider Woman (1992)^[28]
• Steel pier (1997)^[29]
• Fosse (1999)
• Over and Over (1999)^[30]
• The Visit (2001)^[31]
• Curtains (2006)^[32]
• The Scottsboro Boys (2010)^[33]
• The Landing (2013)^[34]
• Kid Victory (2015)^[35]
• The Beast in the Jungle (2018)

Film i telewizja

Filmy muzyczne

• Cabaret (1972)^[36]
• Funny Lady (1975)^[37]
• Lucky Lady (1976)
• A Matter of Time (1976)
• New York, New York (1977)^[38]
• French Postcards (1979)^[39]
• Stepping Out (1991)
• Chicago (2002)^[40]

Muzyka filmowa

• Something for Everyone (1970)
• Kramer vs. Kramer (1979)^[41]
• Still of the Night (1982)^[42]
• Blue Skies Again (1983)
• Miejsca w sercu (1984)^[43]
• An Early Frost (film telewizyjny, NBC, 1985)
• I Want to Go Home (1989)
• Billy Bathgate (1991)
• Lekcje oddychania (film telewizyjny, CBS, 1994)
• The Boys Next Door (film telewizyjny, CBS, 1996)

Nagrody

• 1967 Tony Award - Cabaret^[44]
• 1967 Grammy - Cabaret, Original Cast Album
• 1973 Nagroda Emmy - Liza With AZ
• 1981 Tony Award - Woman of the Year^[45]
• 1993 Tony Award - Kiss Of The Spider Woman^[46]
• 1993 Nagroda Emmy - Liza Minnelli Live! Z Radio City Music Hall
• 1998 Laurence Olivier Award - dla londyńskiej produkcji Chicago
• 1998 Grammy - Chicago, Musical Show Album
• 2010 Drama Desk Award - The Scottsboro Boys

Był ponadto nominowany:

• pięciokrotnie do nagród Tony,
• do dwóch Oscarów^[47][48]
• czterech Złotych Globów.

Kander jest również członkiem American Theatre Hall of Fame. W 1998 roku wraz z Ebbem zostali uhonorowani Kennedy Center Honors^[49]. W 2018 roku kompozytor otrzymał nagrodę Stephena Sondheima^[50].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• John Kander w bazie IMDb (ang.)
• John Kander w bazie Internet Broadway Database (ang.)
• Biografia na ovrtur
• Biografia na allmusic.com